Milieubeleid kan gepaard gaan met hoge kosten, een deel daarvan bestaat uit de kosten die bedrijven en burgers moeten nemen om emissies te reduceren. Een ander deel bestaat uit zogenaamde transactiekosten. Dat zijn indirecte kosten die samenhangen met het milieubeleid. Het kan gaan om informatie verzamelen, personeel bijscholen, monitoring, rapportagekosten, kosten om wetgeving te ontwikkelen, implementatiekosten, handhavingskosten etc.
Transactiekosten
Transactiekosten staan binnen de economie al langer in de belangstelling, vooral door het boek Transaction Cost Economics. In dit boek biedt Williamson een verklaring voor het bestaan van bedrijven/organisaties terwijl de vrije markt de heilige graal is. Binnen een bedrijf/organisatie wordt de vrije markt tenslotte uitgeschakeld, er zijn dus omstandigheden waarin de markt niet het beste systeem is om schaarse middelen te verdelen. De keuze om een transactie binnen de eigen organisatie plaats te laten vinden of via de markt hangt volgens Williamson af van:
- frequentie
- specificiteit
- beperkte rationaliteit
- opportunistisch gedrag
Belangrijkste factoren
Een recente studie (pdf) van Coggan, Whitten en Bennett laat zien dat dit ook speelt bij milieubeleid. Transactiekosten kunnen volgens Coggan ea. optreden in verschillende fase van het milieubeleisproces, van planning tot handhaving. Volgens de studie zijn de transactiekosten van milieubeleid vooral afhankelijk van:
- De door Williamson al genoemde factoren, zoals:
De aard en frequentie van de transactie. Hoe specifieker het onderwerp van beleid, hoe hoger de kosten waarschijnlijk zijn. Overigens laat een andere recente studie (pdf) zien dat er ook grote synergie in het halen van doelstellingen is bereiken door betere afstemming van bijvoorbeeld klimaatbeleid, energiebeleid en luchtkwaliteitsbeleid op elkaar afgestemd worden [link toevoegen]. Voor de meeste beleidseconomen is dit geen nieuw inzicht, aangezien dit een andere manier is om te zeggen dat de voorkeur uitgaat naar zogenaamde ‘no regret’ maatregelen.
Wanneer transacties vaker herhaald worden kunnen de transactiekosten beperkt worden door bv. standaardcontracten op te stellen of een markt te creëren. - Transactiekosten kunnen sterk variëren door de tijd en activiteiten in het begin van het beleidsproces kunnen een grote impact hebben op de transactiekosten bij de uitvoering of handhaving.
- Transactiekosten hangen af van het gekozen beleidsinstrument. Bv. van de keuze tussen regulering en marktinstrumenten. Wanneer voor een marktinstrument gekozen wordt stijgen bv. de transactiekosten van investeringsbeslissingen, omdat er verschillende opties afgewogen moeten worden. Regulering kan echter tot hogere kosten als gevolg van regulering en handhaving leiden. Bovendien kan regulering erg duur uitpakken als het leidt tot veel vervroegde afschrijvingen op bestaande apparatuur die niet kan voldoen aan de nieuwe norm.
Krispy's Blog 
Geef een reactie