November is afgelopen, Sinterklaas is naar Spanje terug aan het lopen, tijd dus om ons energieverbruik weer eens tegen het licht te houden. Te beginnen met de droge cijfers. De mooie plaatjes staan verder naar onder.
Energieverbruik november 2018 vergeleken met november 2017
In onderstaande tabel is te zien dat ons energieverbruik in 2018 hoger ligt dan in 2017. Zowel het gasverbruik als het elektriciteitsverbruik. Onze zonnepanelen en zonnedelen hebben meer elektriciteit opgewekt dan in 2017, onze winddelen juist minder. Per saldo hebben we 13% meer elektriciteit opgewekt. Nog steeds is ons netto elektriciteitsverbruik in november met bijna 27% gestegen. Mogelijke oorzaken van het hogere elektriciteitsverbruik? In november ben ik wat slordiger geweest met het uitzetten van verlichting en de infraroodverwarming in de badkamer, beide hebben een aantal keer de hele dag aangestaan in plaats van enkel op de uren dat we de badkamer gebruiken of in een ruimte aanwezig zijn. Ook de centrale verwarming in de huiskamer is een paar keer ’s nachts aan blijven staan.
Ons netto energieverbruik tot en met november is 5.165 kWh. Daarmee zijn we 17% onzuiniger dan in 2014, terwijl we meer opwekken door onze zonnedelen. Ondanks kan 2018 nog in de top 3 van zuinigste jaren tot nu komen. Het verschil met 2015 is minder dan 30 kWh, dat is minder dan 1 kubieke meter aardgasverbruik.
Het netto energieverbruik per vierkante meter ligt voor 2018 inmiddels ook op hetzelfde niveau als in 2015. Ook al lag dat deze zomer nog beduidend hoger.
Wanneer ik het energieverbruik corrigeer voor het aantal graaddagen dan valt op dat dit al vijf jaar behoorlijk constant is, alleen in 2016 heeft het energieverbruik hoger gelegen. De variatie tussen de andere jaren bedraagt ongeveer 5% per jaar. Het gaat hier om ons totale energieverbruik, dus zowel gebouwgebonden als onze bewonersbundel. Wellicht dat ik die twee in de toekomst nog een keer uit elkaar ga proberen te knutselen. Aan de andere kant is met enkel ledverlichting en slechts gering gebruik van onze wasdroger de variatie in het gebruiksdeel beperkt.
Netto energieverbruik in kilowattuur per graaddag, 2011-2018
Als je kijkt naar ons voortschrijdend gemiddelde energieverbruik over 12 maanden is goed te zien dat dit sinds 2014 een behoorlijk constante lijn vertoont. Er zitten wel lichte schommelingen in, maar groot is het verschil niet te noemen. Het grootste deel van ons energieverbruik bestaat ook nog steeds uit ons gasverbruik. Waar we dus nog steeds van af willen. De eerste offertes zijn inmiddels binnen. Dus hopelijk binnen nu en 2 maanden meer daarover.
Energiekosten
Belangrijker dan het energieverbruik is de ontwikkeling van onze energiekosten. Deze bestaan deels uit vaste kosten voor de gas- en elektriciteitsaansluiting en deels uit variabele kosten voor stroom en gas. Zodra de jaarrekening binnen is in januari kijk ik weer naar de totale rekening, voor vandaag enkel de variabel kosten. Te beginnen met de kosten voor gas.
De kosten voor gas zijn dit jaar behoorlijk gestegen. In totaal zijn we dit jaar tot nu toe al 70 Euro meer kwijt dan vorig jaar. Dat is een stijging van 20%, waarvan het grootste deel veroorzaakt wordt door een hoger gasverbruik.
Onze elektriciteitskosten liggen dit jaar tot nu toe juist 50 Euro lager dan in 2017. Daarmee dalen onze elektriciteitskosten met 25% ten opzichte van 2017. Nog steeds hoger dan in 2014, toen we tot op heden verreweg de laagste elektriciteitsrekening hebben weten te behalen.
De variabele energiekosten tot en met november zijn nauwelijks gewijzigd ten opzichte van 2017. Deze liggen 16 Euro hoger, wat een stijging is van 3%. Nog steeds jammer en vooral jammer dat we op deze wijze langzaamaan terugkruipen naar de variabele energiekosten van 2011, al zitten we daar nog steeds 35% onder.
Sargasso schreef al eerder over de aardbevingen in Groningen, de ellenlange procedures waar bewoners met mijnbouwschade mee geconfronteerd worden en wat dat doet psychisch doet met mensen. Inmiddels is Kor Dwarshuis een smoezengenerator gestart met echt gegeven alternatieve oorzaken voor de geconstateerde schade. Hieronder mijn favoriete smoes.
“Vraag van CVW ‘expert’ tijdens schade-opname in onze woning ‘heeft u kinderen?’ Antwoord: ‘ja 2 dochters, maar die zijn het huis al uit’. CVW expert: ‘dan weet ik de oorzaak van uw scheurvorming ook al’. ‘Oh?’ CVW expert: ‘het ligt aan het veranderende douche patroon in uw huis. Meiden douchen altijd langer, daardoor veel vocht in huis. Nu ze de deur uit zijn, is de vochthuishouding in uw woning veranderd en dat veroorzaakt scheuren’.
Mijn vrouw: ‘maar dat is toch vreemd?’ Antwoord: ‘nee hoor’. Mijn vrouw: ‘ik vind het wel vreemd…
Weten hoe hij verder gaat? Bezoek de smoezengenerator en lees en luister ze af tot je hem tegenkomt.
Ondertussen vertellen de overheid, NAM, Shell en ExxonMobil in de media een ander verhaal (“We gaan ruimhartig vergoeden”, “We hebben een ereschuld aan Groningen”).
Er zijn inmiddels 200.000 mensen met schade in het gaswinningsgebied. De ene helft krijgt de schade gewoon vergoed en de andere helft krijgt bovenstaande onzin over zich heen. Dit zorgt voor scheve ogen en nog meer boosheid.
Deze week heeft Macron bekendgemaakt dat Frankrijk tot 2035 14 van zijn 58 kerncentrales wil sluiten. Het aandeel kernenergie in de elektriciteitsmix zal daardoor dalen tot 50%. Hollande was al van plan om het aandeel kernenergie in 2025 al terug te brengen tot 50%, Macron stelt dit 10 jaar uit. Op social media klinkt van verschillende mensen kritiek op de plannen om kerncentrales te sluiten, omdat daarmee een CO2 arme energiebron gesloten wordt. De vraag is of die kritiek terecht is.
Combinatie van kernenergie en duurzame energie
Met de plannen om het aandeel kernenergie te verlagen volgt Frankrijk het beleid van Duitsland om kerncentrales te sluiten om ruimte te maken voor duurzame energiebronnen, zoals wind- en zonne-energie. Daarmee volgt Frankrijk het beleid van Duitsland en Spanje, hoewel de eerlijkheid gebied te zeggen dat de meningen over de flexibiliteit van kerncentrales verschillen:
Jilles van den Beukel verwijst naar een Duits artikel dat stelt de het vermogen van kerncentrales op- en afgeregeld kan worden, maar niet onder de 50% van het maximale vermogen.
Lenny Coel stelt dat Franse kerncentrales regelmatig terug geregeld worden tot 15-20% van hun maximale vermogen . Hij verwijst naar verschillende rapporten over dit onderwerp.
Macron wil minder centrales sluiten dan aanvankelijk verwacht om het aandeel kernenergie terug te brengen, al heb ik geen volledige lijst kunnen vinden van de veertien kerncentrales die Macron wil sluiten voor 2035. Wie op Wikipedia kijkt naar de bouwjaren van Franse kerncentrales ziet echter dat Frankrijk 19 kerncentrales heeft die voor 1982 in gebruik zijn genomen. In 2035 zijn die tenminste 54 jaar oud. De oudste zal dan zelfs 64 jaar in gebruik zijn. Het is dus niet geheel onlogisch dat een deel daarvan voor die tijd aan vervanging of sluiting toe is. Cleantechnica schrijft dat het gaat om centrales van de eerste generatie. Volgens Het Laatste Nieuws gaat het onder andere om de centrales in Gravelines uit 1980. Ook de oude centrales in Fessenheim staan al langer op de lijst om te sluiten. De kerncentrales in Fessenheim zijn volgens Reuters ook de enige twee die zullen sluiten tijdens de termijn van Macron. In 2025-206 volgen mogelijk nog 1 of 2 kerncentrales en in 2027-2028 nog 1 of 2, mits de energievoorziening dat toestaat. De resterende 6 tot 8 centrales zullen tussen 2030 en 2035 sluiten. Reuters stelt dat het gaat om de centrales in Tricastin (1980), Bugey (1979), Gravelines (1981) en Chinon (1984). Reuters verwacht dat de sluitingsplannen kunnen leiden tot een herstructurering van EDF, de Franse exploitant van kerncentrales.
Gelet op de impact die het sluiten van kerncentrales heeft op de energievoorziening in Frankrijk en op de bouwtijd voor een nieuwe kerncentrale is het eigenlijk niet meer dan logisch dat de Franse overheid nu al aankondigt wat de plannen met kernenergie tot 2035 zijn. De nieuwe reactor in Flamanville is bijvoorbeeld in aanbouw sinds 2007 en zou in 2012 opgestart worden, een bouwtijd van 5 jaar. Inmiddels is de geplande commerciële ingebruikname verschoven naar het 2e kwartaal van 2020 (bouwtijd van 13 jaar) en zijn de kosten opgelopen van €3.3 miljard naar €10,9 miljard. Finland begon in 2005 met de bouw van een nieuwe centrale, die in 2010 opgeleverd zou worden. De verwachting is nu dat deze in 2019 in gebruik genomen gaat worden. Een bouwtijd van 14 jaar. De verwachte opleverdatum van de Engelse kerncentrale Hinkley C is inmiddels 2025, een vertraging van 8 jaar. De eerste vergunningen voor deze centrale werden in 2012 afgegeven. Een voorlopige doorlooptijd van 12 jaar.
Andere klimaatplannen van Macron
Naast het sluiten van kerncentrales houdt Macron vast aan eerdere plannen om de laatste vier kolencentrales per 2022 te sluiten. Tegelijkertijd wil Macron het aandeel duurzame energie verhogen. De stroomproductie van Franse windmolens op land wordt voor 2030 verdrievoudigd en het aandeel zonne-energie moet vijf keer zo groot worden. Er wordt ook gewerkt aan meer wind op zee, de komende 5 jaar zal Frankrijk vier tenders voor offshore wind in de markt zetten. Volgens Bloomberg houdt Frankrijk last van logge administratieve procedures, die tot vertraging leiden. Het goede nieuws is dat de eerste offshore windturbine inmiddels stroom levert aan het net.
Je kunt niet op maandag voor het milieu zijn en op dinsdag tegen de verhoging van brandstofprijzen. Wat in een verkiezingscampagne is gezegd, schept verplichtingen.
De opbrengst van de brandstofaccijnzen wordt volgens Cleantechnicaingezet voor de financiering van de plannen met duurzame energie.
Conclusie
Gelet op de leeftijd van de Franse kerncentrales die de komende 15 jaar gaan sluiten is het de vraag of het terecht is om kritiek te hebben op de plannen om kerncentrales. Het is goed mogelijk dat deze centrales aan het einde van hun technische of economische levensduur zitten. Het kan zijn dat ze met een forse investering weer een aantal jaar meekunnen. Het is echter de vraag of dat economisch verstandig is gelet op de dalende kosten van duurzame energiebronnen, zoals windenergie en zonne-energie. Het is ook de vraag of het voor Frankrijk economisch verstandig is om enkel in te blijven zetten op kernenergie, gelet op de tegenvallers bij de drie kerncentrales die EDF in aanbouw heeft in Europa.
Dit bericht is geschreven voor en gepubliceerd op Sargasso.
Minister Van Nieuwenhuizen gaat op verzoek van de Partij voor de Dieren onderzoeken of zij het schoonblazen van tanks door binnenvaartschepen tijdens de vaart eerder dan in 2020 kan verbieden. Ook zegde de minister tijdens een overleg met de Tweede Kamer toe het ontgassen maximaal in te perken tot een nationaal verbod geldt. Alleen wat zijn dan de alternatieven voor schippers?
Om bij die laatste toezegging te beginnen: het is onduidelijk hoe de minister dit denkt te bereiken. De actiegroep Stop Ontgassen stelt in een reactie:
Het gekke is dat we – behalve in het stukje zelf – nergens iets over die toezegging kunnen vinden. De minister heeft wel gezegd dat er in 2019 een proef komt met handhaving. We nemen aan dat het 6 december in de Transportraad besproken wordt.
De toezegging van de minister klinkt dan ook vooral als een herhaling van zetten. Soortgelijke geluiden waren er ook in 2013 (toen Sargasso voor het eerst over dit dossier publiceerde) te horen, concrete aanwijzingen dat comptabiliteitslijsten en dedicatievaart succes hebben zijn er niet. Of je moet uitgaan van de officiële cijfers van het RIVM (die al eerder aangepast zijn door het RIVM). Volgens de officiële cijfers bedroeg de benzeenemissie in 2012 60.751 kg. De meest recente cijfers voor 2016 laten een daling tot 24.430 kg zien. De emissie van MTBE (loodvervanger) is zelfs helemaal uit de statistieken van Emissieregistratie.nl verdwenen. Waaruit ik voorzichtig concludeer dat de sector per 2015 niet vrijwillige is gestopt met varend ontgassen van benzeen. Voorzichtig, omdat goede cijfers over ontgassen nog steeds niet beschikbaar zijn. De huidige emissiecijfers zijn gebaseerd op het rapport van CE Delft uit 2013, wat een update was van een rapport uit 2003. In beide gevallen rapporten waarvoor de opdracht mede door de industrie is gegeven. In 2013 stelde Sargasso al vragen bij de hoeveelheden uit die onderzoeken. Die vragen zijn in de tussentijd niet beantwoord.
Infographic ontgassen. Bron: SVGRE
Wie naar bovenstaande infographic kijkt en dat vergelijkt met de normen die in de nationale emissierichtlijn voor benzeen staan of in de arbonormen mag zich nog even achter de oren krabben. De SVGRE stelt dat bij ontgassen de eerste uren terugloopt van 200.000 mg/m3 naar 3.000 mg/m3. De norm voor landinstallaties is 1 mg/m3. Da’s een overschrijding van de norm met een factor 200.0000 tot 1.000. Voor de opvarenden kan dat ook niet gezond zijn. De norm vanuit de arbo is met 0.7 mg/m3 namelijk lager dan de milieunorm.
De minister bezwoer in haar antwoorden op schriftelijke vragen heel vroom dat ontgassen in dichtbevolkt gebied niet mag, waardoor het risico voor omwonenden beperkt zou zijn. Helaas is het begrip dichtbevolkt gebied in de Nederlandse wet niet gedefinieerd. Van Stop Ontgassen begrijp ik dat er gehandhaafd kan worden als een schip dichter dan 25 meter bij bebouwing komt. Je kan dus prima varend kunt ontgassen door hartje Rotterdam, want de rivier is daar 500 meter breed. Alleen zorgen dat je uit de buurt van de bruggen blijft…
Wat het onderzoek naar een versneld invoeren van een nationaal verbod op ontgassen in gaat houden is ook onduidelijk. De wetgeving hiervoor zal ongetwijfeld al in de maak zijn. Meer haast maken met de benodigde wetswijziging lijkt me dan ook meer zoden aan de dijk zetten dan een onderzoek te starten naar de mogelijkheid om een jaar te versnellen.
Ophef in Duitsland
Inmiddels begint ook in Duitsland ophef te ontstaan over varend ontgassen. Ook daar blijkt de handhaving minder goed geregeld dan het op papier klinkt. Binnenvaarttankers zijn in Duitsland sinds 2001 verplicht om hun tanks op verantwoorde wijze te ontgassen. Langs de Rijn staan echter geen installaties waarmee dit mogelijk is. De kankerverwekkende gassen worden daarom vaak gewoon de lucht in geblazen.
In Duitsland mogen schippers benzeen alleen bij uitzondering varend ontgassen. Hiervoor moet speciaal toestemming worden aangevraagd. In 2012 werd er 3 keer toestemming gevraagd en werd deze toestemming 2 keer verleend. Het federaal milieuagentschap bevestigd in een interview dat benzeen (en andere stoffen) nog vaak in de lucht worden geloosd. De controle op varend ontgassen is ook in Duitsland ontoereikend, waardoor installaties om verantwoord te ontgassen economisch geen kans hebben.
Axel Friedrich, voormalig afdelingshoofd van het Federaal Milieuagentschap, co-auteur van de Federal Immission Control Act in de jaren negentig, stelt:
De huidige praktijk is absoluut onwettig. Er is een verbod en niemand controleert of het wordt gerespecteerd of kan worden gerespecteerd. Dat is een schandaal.
Jan Harm Brouwer, teamtrekker Lucht en Geluid bij de Provincie Zuid-Holland, noemt het Duitse verbod op varend ontgassen in een ingezonden brief in de NRC ook een lege huls. Hij stelt dat de provinciale verboden in Nederland geholpen hebben bij het doorbreken van de Duitse weerstand tegen een internationaal verbod op varend ontgassen.
Friedrich herinnert zich dat er al in de jaren negentig ophef was over varend ontgassen in Duitsland. In 2014 presenteerde het Duitse Federaal Milieuagentschap een haalbaarheidsstudie over de installatie van emissiecontrolesystemen langs de Rijn. In het 150 pagina’s tellende rapport – dat snel in de vergetelheid lijkt te zijn geraakt – zijn de problemen duidelijk beschreven. De belangrijkste verkeersas voor het vervoer van aardolieproducten in Duitsland is de Rijn. Aangezien er geen mogelijkheden voor verantwoord ontgassen zijn, gaat het rapport ervan uit dat “gedeeltelijk niet-geautoriseerde ventilatie wordt uitgevoerd”. Duitsland heeft twee decennia later nog steeds geen statistieken over varend ontgassen. Ook in die zin lijkt de Duitse situatie sterk op die in Nederland. Het enige voordeel voor bewoners van Gelderland is dat de slechte handhaving in Duitsland mogelijk betekent dat het meevalt met het ontgastoerisme.
Ook in Duitsland stelt men aan een internationale oplossing te werken. Net als in Nederland is dat geen garantie voor deugdelijke monitoring en handhaving.
Technische alternatieven voor varend ontgassen
Verschillende bedrijven hebben de afgelopen decennia alternatieven voor varend ontgassen ontwikkeld. Een deel van deze bedrijven heeft zich in Nederland inmiddels verenigd in de Sector Group Vapour Recovery and Emission Control Europe (SGVRE). Een brancheorganisatie die op initiatief van Antea Group en Berkenlinde Management Consultants is opgericht. Er zijn verschillende technieken om bij tankschepen vrijkomende vluchtige organische koolwaterstoffen te verwerken: mobiele adsorptie (actief kool), absorptie (gaswasser), oxidatie (verbranding) en condensatie-installaties. De laatste hebben de voorkeur in de markt vanwege hun duurzaamheid (hergebruik stoffen, circulaire economie), snelheid en veiligheid (inert).
Infographic ontgassen. Bron: SVRGE
In de infographic is te zien dat uitgegaan wordt van zo’n 2.000 ontgassingen per jaar in Nederland. Bij ATM in Moerdijk zijn in het vorige boekjaar 3.300 schepen gereinigd; daarvan zijn er 495 tevens ontgast. Dat betekent dat er nog zo’n 1.500 ontgassingen in de buitenlucht plaatsvinden. ATM heeft naar mijn weten een oxidatie installatie staan om schepen te kunnen ontgassen.
Een aantal jaar geleden gaf het havenbedrijf Rotterdam subsidie aan Greenpoint Maritime Services voor het realiseren van een mobiel alternatief. Dit werd de BF Don Quichote, die via crowdfunding is gefinancierd. Greenpoint Maritime Services gebruikt techniek van Vaporsol, dat gebruik maakt van absorptie. Tot op heden heeft deze naar mijn weten geen milieuvergunning weten te bemachtigen en is de installatie dus niet in gebruik. Greenpoint heeft op de website staan dat ze verwachten in het eerste kwartaal van 2019 in Rotterdam van start te kunnen. Dat is 4 jaar na invoer van het provinciale ontgasverbod. De website stelt dat het bedrijf sinds juli van dit jaar al wel in Amsterdam actief is.
Een andere optie is ontwikkeld door Linde Gas, dat schepen met behulp van stikstof verantwoord wil ontgassen. Linde Gas maakt daarbij gebruik van een condensatietechniek. De installatie van Linde Gas is mobiel, zodat de installatie naar schepen toe kan en schepen niet om hoeven te varen om verantwoord ontgast te worden.
Een nieuwkomer op de markt is 24-7 Nature Power. Ook zij hebben een mobiele techniek op basis van condensatie. 24-7 Nature Power is volgens De Gelderlander op zoek naar een locatie voor haar installatie in Gelderland.
Conclusie
Mijn voorlopige conclusie is dat de sector niet uit zichzelf gaat stoppen met varend ontgassen, anders waren ze hun toezegging aan de staatssecretaris uit 2014 om per 2015 te stoppen met het varend ontgassen van benzeen wel nagekomen. Ook een provinciaal, nationaal of internationaal verbod gaat daar niet voor zorgen, tenzij er werk gemaakt wordt van goede monitoring en handhaving. Er zijn inmiddels wel voldoende technische alternatieven ontwikkeld om een verbod snel in te kunnen voeren, mits er ook snelheid gemaakt wordt bij het verlenen van de benodigde milieuvergunning. Het volledig ontbreken van betrouwbare gegevens over varend ontgassen maakt het echter moeilijk voor marktpartijen om in te schatten hoeveel vraag er naar hun diensten is.
Na een zware aardbeving waarbij doden vallen, houdt de NAM rekening met relletjes en grote verontwaardiging. Zowel gaslocaties als directieleden worden dan beveiligd. Dit en meer staat in het crisisplan van de NAM dat na een Wob-verzoek is gepubliceerd op de site van toezichthouder SodM. Het document stamt uit 2017 en beschrijft nauwkeurig hoe het aardoliebedrijf moet handelen na een crisis. Het draaiboek wordt elk jaar geactualiseerd.
In het document staat verder onder meer dat NAM in de communicatie wel haar verantwoordelijkheid moet nemen, zonder daarbij de schuld op zich te nemen.
Het hele crisisplan van NAM uit 2017 is hier te vinden. Het is overigens niet ongebruikelijk om crisisplannen voor extreme situaties te hebben. Het is wel cru dat de versterkingsoperatie en het vergoeden van mijnbouwschade tergend traag gaat, terwijl de NAM in het ergste geval wel van een aardbeving met doden uitgaat.
Maar er is nog iets anders, minder bekend misschien, maar wel goed om te weten. U, dus ook jij Arjan, ook jij Klaas, bent allen onvrijwillig lid van de kernenergiecoöperatie Nederland met wettelijke aansprakelijkheid. Hoe zit dat? Nederland heeft in Parijs niet alleen een klimaatverdrag ondertekend maar lang daarvoor (1960) een verdrag over schade die voortvloeit uit kernongevallen. Niet onbelangrijk, dit verdrag en daarbij behorende nationale regelgeving beperkt de aansprakelijkheid van de exploitant in geval van ongevallen tot –afhankelijk van de situatie – enkele honderden miljoenen euro’s. Dat zijn, voor het geval zich een ongeluk voordoet, de welbekende ‘peanuts’. Alleen al het opruimen van Fukushima heeft tot nu ongeveer 200 miljard gekost. Er is geen enkele reden om aan te nemen dat dergelijke kosten in het dichtbevolkte Nederland kleiner zullen zijn. Begin eens met het scenario Rotterdam.
(…)
Aan politieke partijen die het taboe op kernenergie willen doorbreken het vriendelijk verzoek om eerst eens uit dit verdrag van Parijs te stappen en de nationale beperking op aansprakelijkheid op te heffen. We zijn immers tegen dergelijke vormen van onrechtmatige en concurrentievervalsende staatssteun toch? Die zonnepanelen op je dak zijn toch ook ‘gewoon meeverzekerd’ om een aardige reclame te parafraseren. Daarbij, als het allemaal zo veilig is dan kan verzekerbaarheid toch geen probleem zijn? Welke verzekeraar wil nu niet die fall out ‘gewoon’ meeverzekeren?
In navolging van verschillende landen, die al een klimaatwet hebben, heeft nu ook Spanje een concept klimaatwet gepresenteerd. In vergelijking met de Nederlandse klimaatwet bevat het Spaanse wetsvoorstel meer concrete doelen. De Spaanse concept klimaatwet bevat de doelstelling om in 2050 de CO2 emissie met 90% te verlagen en om 100% van de elektriciteit groen op te wekken. De wet bevat daarnaast een verbod op nieuwe exploratie vergunningen voor olie- en gaswinning, en op winning van schaliegas.
Het Spaanse wetsvoorstel bevat verder voorstellen voor eerlijke transitiepakketten, gericht op vervroegd pensioen, bijscholing en herscholing van werknemers, en herstel van milieuschade. Een soortgelijk pakket presenteerde Spanje toen het de sluiting van zijn kolenmijnen aankondigde. De kosten hiervoor worden deels betaald uit de veiling van CO2 emissierechten. Toevoeging van deze eerlijke transitiepakketten is waarschijnlijk belangrijk om steun te verwerven voor het wetsvoorstel van Podemos. Het wetsvoorstel bevat ook een financieringsvoorstel voor klimaatmitigatie.
De Spaanse klimaatwet bevat volgens The Guardian en Euractive een tussendoel van 35% duurzame stroom in 2030. Om dit te bereiken wil de Spaanse regering de komende 10 jaar 3,000 MW wind- en zonne-energie bijplaatsen per jaar. Ik vermoed dat echter dat de 35% duurzame stroom een vergissing is en dat duurzame energie wordt bedoeld, want in 2017 bedroeg het aandeel groene stroom al 32,1% (pdf). Mijn Spaans is echter te slecht om het wetsvoorstel zelf te lezen en te controleren of ik dat juist heb, dus ik hou me aanbevolen voor verbeteringen in de reacties.
Het wetsvoorstel zet ook in op energiebesparing. De energie-efficiency moet tot 2030 met 35% verbeteren ten opzichte van nu. En overheden en publieke diensten mogen enkel nog gebouwen huren die bijna energieneutraal zijn.
Los van de klimaatwet verwacht Spanje dat in 2030 de laatste kolencentrale gesloten zal zijn. 9 van de 14 kolencentrales zullen al in juni 2020 sluiten, omdat ze niet voldoen aan de scherpere Europese emissie-eisen voor grote stookinstallaties. Tot slot heeft de huidige Spaanse regering aangegeven dat ze de levensduur van de Spaanse kerncentrales niet wil verlengen, wat betekent dat de laatste kerncentrale rond 2028 zal sluiten.
Het is nog wel de vraag of de Spaanse klimaatwet door het parlement komt, omdat de huidige Spaanse regering slechts een kwart van de parlementszetels heeft. De regeringspartij is afhankelijk van de steun van Podemos en Ciudadanos.
Dit bericht is geschreven voor en gepubliceerd op Sargasso.
