Auteur: Krispijn Beek

Energieverbruik en productie oktober 2020

Krispijn BeekPlaats een reactie

November is begonnen en daarmee is de eerste maand van het nieuwe stookseizoen voorbij. Een maand die duidelijk anders was dan vorig jaar, want dit jaar was oktober een maand van thuiswerken en dus van stoken op zolder en van de hele dag de verwarming aan in de huiskamer. Ook heeft onze oudste dochter inmiddels het plezier van middagen op haar eigen kamer ontdekt, wat ook voor extra stookkosten zorgt. Het aantal graaddagen is met 196 nagenoeg gelijk aan oktober 2019, dat 193 graaddagen kende. Toch is ons energieverbruik voor verwarming met 6% gedaald, het verbruik per graaddag is zelfs met 8% gedaald.

Wat (in kWh)20192020verschil
Ruimteverwarming232217-6%
Warm water22328729%
Apparaten23530731%
Totaal verbruik68981118%
Verbruik/graaddag1,201,11-8%
Gasverbruik12917637%
Elektriciteitsafname46652412%
Teruglevering4631-33%
Zonnepanelen9882-16%
Zonnedelen242713%
Winddelen7513175%
Zonneboiler9411118%
Totaal opwekking29135121%
Netto elektriciteitsverbruik2692846%
% eigen verbruik53%62%

Verwarming

Met de eerste maand van het stookseizoen achter de rug waarin ik de hele maand thuis heb gewerkt lijkt het me logisch om te beginnen met het energieverbruik voor verwarming. Zoals ik in de inleiding al verklapt heb is ons energieverbruik per graaddag gedaald en ook ons totale energieverbruik voor verwarming ligt deze maand lager. Ondanks dat we meer kamers hebben verwarmd en de woonkamer langer hebben verwarmd. Tijd voor de grafieken en om het verbruik om te zetten naar het verbruik in een standaardjaar.

In bovenstaande grafiek is goed te zien dat ons verbruik per graaddag aanzienlijk gedaald is sinds we overgestapt zijn op infraroodverwarming. Als ik 2013 buiten beschouwing laat, omdat we in die winter fors hebben gestookt vanwege de geboorte van onze jongste dochter, is het ons energieverbruik voor verwarming met 46% gedaald. Veel meer dan verwacht kan worden op basis van de COP = 1 hypothese. Zelfs als rekening gehouden wordt met een lagere luchttemperatuur, die ik nog niet heb weten te ontdekken in mijn metingen.

Omgerekend naar een standaardjaar is ons energieverbruik voor verwarming gedaald naar ongeveer 3.100 kWh per jaar. Bovenstaande grafiek laat een duidelijk daling zien vanaf maart 2019. Kon dat nog liggen aan een tijdelijke daling door zuiniger stoken, zoals ook in 2015 en 2018. Sinds het najaar van 2019 is duidelijk dat ons energieverbruik blijvend op een fors lager niveau ligt. Ook als ik het vergelijk met het langjarig gemiddelde. Inmiddels wonen we bijna 10 jaar in ons huis, met gas is het ons in al die jaren niet gelukt om in de buurt te komen van ons huidige energieverbruik voor verwarming.

Bruto en netto energieverbruik

Door naar het saaie deel, ons bruto energieverbruik. Hoewel saai? Ook dat ligt dit jaar beduidend lager dan het gemiddelde in de periode 2011-2018, exclusief 2013. Ons bruto energieverbruik ligt 20% lager dan het gemiddelde over de periode 2011-2018, exclusief 2013. Aan ons huis is dit jaar niks veranderd, behalve dan dat we sinds maart dit jaar veel meer thuis zijn door de coronamaatregelen en ik dus een hoger energieverbruik zou verwachten.

Ook ons netto energieverbruik ligt dit jaar fors lager dan eerdere jaren, zoals in onderstaande grafiek te zien is.

Energieverbruik per toepassing

Een stukje over het energieverbruik per toepassing heb ik al verklapt. In onderstaande grafiek is het maandelijks energieverbruik per toepassing te zien. De stookseizoenen zijn daarbij goed zichtbaar. De behoefte aan warm water is heerlijk constant, hoewel dat vanaf de overstap op infraroodverwarming ook wat begint te schommelen. De berekening in de jaren daarvoor waren gebaseerd op gegevens van MilieuCentraal over het aandeel van warm water in het totale gasverbruik. Na de overschakeling op infraroodverwarming is warm water de enige toepassing waarvoor we nog aardgas gebruiken. Het wordt interessant om te zien of we ook deze winter fors lager blijven in ons maandelijks energieverbruik voor verwarming als vorig jaar. Ik verwacht namelijk niet dat ik nog dit stookseizoen volle werkweken terug kan naar kantoor.

Op jaarbasis is ons energieverbruik de afgelopen jaren behoorlijk constant geweest. Begin 2019 zit een eerste daling die eind 2019 door heeft gezet. Helaas is het elektriciteitsverbruik van apparaten weer aan het stijgen, nadat dat eind vorig jaar leek te gaan dalen. Mogelijk dat daar wel het effect van veel thuiswerken een rol speelt. Een extra wifi-punt op zolder, een extra beeldscherm en de 40 uur per week extra de laptop aan.

Energieverbruik per bron

Als ik kijk naar de herkomst van de energie die we verbruik dan is oktober het omslagpunt naar inkopen van elektriciteit. Ook de inkoop van gas is gestegen, want ook onze zonneboiler doet het een stuk minder in het stookseizoen dan daarbuiten. Al met al hebben we 18 m3 aardgas verbruik in oktober, waarmee we voor 2020 op 101 m3 aardgas uitkomen. Daarnaast hebben we 284 kWh elektriciteit ingekocht in oktober, waarmee het totaal voor 2020 tot nu toe op 948 kWh uitkomt.

Op jaarbasis is vormt eigen opwek het grootste deel van onze energiemix. Van de ruim 8.600 kWh wekken we ruim 5.100 kWh zelf op met onze zonneboiler, zonnepanelen, zonnedelen en winddelen. De overige 3.500 kopen we in bij onze energieleverancier, waarvan een kleine 2.100 kWh in de vorm van elektriciteit. De overige 1.400 kWh is aardgas, omgerekend een kleine 150 m3.

Op jaarbasis is in onderstaande grafiek goed te zien dat het aandeel aardgas fors gedaald is sinds we overgestapt zijn op infraroodverwarming. Doordat het totale energieverbruik gedaald is is het aandeel eigen opwek gegroeid. Begin 2019 was dit 45%, inmiddels is het aandeel eigen productie gestegen naar 59%. Terwijl we geen enkele extra maatregel voor energieproductie hebben genomen de afgelopen 2 jaar.

Energieverbruik & energieproductie september 2020

Krispijn BeekPlaats een reactie

September is afgelopen, oktober begonnen. Tijd dus voor de maandelijks update van ons energieverbruik. Het belangrijkste dat opvalt is dat september 2020 in graaddagen gemeten slechts 10 graaddagen minder heeft dan in 2019, terwijl onze ruimteverwarming wel fors lager lag. Ook het gasverbruik voor warm water lag lager dan in 2019, blijkbaar was september 2020 een zonnige maand vergeleken met september 2019. Het elektriciteitsverbruik van apparaten lag 14% hoger dan vorig jaar. De totale hoeveelheid opgewekte energie 13% hoger en we verbruikten 37% van het verbruik van onze zonnepanelen zelf, de rest leverden we terug.

Wat (in kWh)20192020verschil
Ruimteverwarming721-98,50%
Warm water2232261%
Apparaten22725914%
Totaal verbruik522486-7%
Verbruik/graaddag1,030,02-98%
Gasverbruik7959-26%
Elektriciteitsafname299260-13%
Teruglevering11312914%
Zonnepanelen17620416%
Zonnedelen344326%
Winddelen6864-6%
Zonneboiler14416716%
Totaal opwekking42247813%
Netto elektriciteitsverbruik21-51-345%

Bruto en netto energieverbruik

Ons bruto energieverbruik ligt nog steeds lager dan voorgaande jaren. In de eerste 3 kwartalen van 2020 ligt het op 5.936 kWh, bijna 1.700 kWh lager dan het gemiddelde bruto energieverbruik toen we nog onze cv gebruikte voor verwarming. Dat betekent dat we op ons totale bruto energieverbruik 22% besparen ten opzichte van verwarmen met aardgas.

Ons netto energieverbruik ligt met een kleine 1.500 kWh ook lager dan het gemiddelde over de periode 2014-2018, de jaren dat we naast onze zonneboiler en winddelen ook zonnepanelen, en zonnedelen hebben. Ons netto energieverbruik is gehalveerd ten opzichte van de periode 2014-2018. Al verwacht ik dat ons netto energieverbruik nog wel een stuk zal stijgen nu het stookseizoen weer is begonnen.

Energieverbruik per toepassing

Het stookseizoen is nog niet begonnen, dus in september hebben we energie gebruikt voor warm water en voor elektrische apparaten. In totaal hebben we zo’n 500 kWh verbruikt, waarvan de helft voor warm water en de helft voor elektrische apparaten.

Op jaarbasis ligt ons energieverbruik op iets meer dan 8.500 kWh. Daarvan gaat 3.000 kWh op aan elektrische apparaten, 2.700 kWh aan warm water en bijna 2.800 aan verwarming. Als ik de verwarming corrigeer voor temperatuur komt ons verbruik uit op 3.128 kWh per jaar. Van de daling in ons energieverbruik met 1.700 kWh per jaar wordt dus zo’n 3.000 kWh veroorzaakt door het warmere weer.

Het aandeel van verwarming in ons energieverbruik daalt nog steeds. Inmiddels vormen elektrische apparaten het grootste aandeel in ons energieverbruik met 36%, verwarming en warm water volgen met elk 32% in ons energieverbruik.

Energieverbruik per bron

Bezien vanuit de bron van ons energieverbruik hebben we in september bijna in ons eigen energieverbruik kunnen voorzien. We leverden in september 51 kWh terug en hadden 59 kWh (6 m3) aan aardgas nodig. Per saldo kwamen we in september dus 8 kWh tekort.

Op jaarbasis verbruiken we 2.059 kWh meer elektriciteit dan we opwekken, deze hoeveelheid nemen we dus af van het energiebedrijf af. Daarnaast verbruiken we nog 1.400 kWh (144 m3) aan aardgas. De resterende 5.100 kWh wekken we zelf op met onze zonneboiler, zonnepanelen, zonnedelen en winddelen. Nu de cijfers van ruim een jaar infraroodverwarming bekend zijn stabiliseert ons energieverbruik zich rond de 8.500 kWh per jaar.

Ook het aandeel van de verschillende bronnen begint zich na een jaar te stabiliseren. Inkoop van elektriciteit vormt nu zo’n 25% van onze energiemix en ons aardgasverbruik is gedaald naar zo’n 17% van onze energiemix. De zonnepanelen vormen 25% en de zonneboiler 15%. Ook onze winddelen vormen zo’n 15% van onze energiemix. De overige paar procent komt uit onze zonnedelen.

Verwarming

Het stookseizoen was in september nog niet begonnen, dus erg spannend zijn de cijfers van ons verbruik voor verwarming niet.

Ons verbruik per graaddag lag in september op 0,02 kWh per graadddag, veroorzaakt door het openlaten van de buitendeur op een koude dag waardoor de hal verwarming aan is gesprongen. Op jaarbasis ligt ons verbruik op 1,12 kWh/graaddag dat is bijna de helft lager dan de 2,03 kWh/graaddag die we sinds we in 2011 in ons huis zijn gaan wonen hebben verbruikt. Op jaarbasis is het laagste wat we met cv-ketel hebben gehaald 1,7 kWh/graaddag. Ook daar zitten we dus ruim onder.

Ons energieverbruik voor verwarming in een standaardjaar, dus gecorrigeerd voor het aantal graaddagen, ligt op 3.128 kWh/jaar. Aangezien we in september nauwelijks gestookt hebben mag het geen verrassing zijn dat dat nog steeds onder het verbruik volgens de theoretische modellen die in Nederland gehanteerd worden is.

Ik ben wel erg benieuwd hoe ons energieverbruik voor verwarming zich het komende stookseizoen gaat ontwikkelen. Want niet alleen werk ik zelf al vanaf half maart vanaf huis, ook onze oudste dochter zit veel vaker op haar eigen kamer. Wat betekent dat er twee extra ruimtes verwarmd moeten worden: haar slaapkamer en mijn werkkamer. Ven een huishouden waar weinig mensen thuis zijn is dan ook geen sprake in het komende stookseizoen.

Overigens grappig om te melden dat de discussie over infraroodverwarming vorig jaar ook TKI Urban Energy heeft bereikt, inclusief een vermelding in hun discussiestuk over warmtepomp versus infraroodverwarming (pdf) van Lars Boelen (bedenker van het ParisProofPlan) en mij. Er loopt ook een project Infrarood Experience bij TKI Urban Energy. Onder de deelnemers mijn leverancier van infraroodverwarming en van het aansturingssysteem dat ik gebruik, naast MilieuCentraal en de Technische Universiteit Eindhoven.

Energieverbruik en opwekking augustus 2020

Krispijn Beek1 reactie

Deze zomer was te warm om te bloggen, met het najaar voor de deur is het tijd om de draad weer op te pakken. Te beginnen met een stukje over de ontwikkeling van ons energieverbruik en onze energieproductie in augustus 2020.

In bovenstaande grafiek is goed te zien dat ons bruto energieverbruik nog steeds lager ligt dan voorgaande jaren en dan het gemiddelde over de periode 2011-2018 (exclusief 2013). Per saldo ligt ons energieverbruik tot en met augustus zo’n 25% lager dan gemiddeld. Dat kan deels komen door de warmere winter, maar in onderstaande grafiek is te zien dat ons energieverbruik voor verwarming ook is gedaald als ik corrigeer voor het aantal graaddagen.

Omgerekend naar een standaardjaar is ons energieverbruik voor verwarming gedaald van zo’n 5.500 kWh met aardgas naar zo’n 3.200 kWh met infraroodverwarming, zo’n 400 kWh van deze daling is toe te schrijven aan de warmere winter. Het energieverbruik voor warm water en apparaten is in dezelfde periode nagenoeg gelijk gebleven:

Energieproductie

In bovenstaande grafiek is goed te zien dat onze elektriciteitsproductie de afgelopen jaren redelijk constant is. In de periode 2011 tot en met 2014 is het fors gestegen doordat we in die periode stapsgewijs begonnen zijn met eerst de zonneboiler, gevolgd door winddelen en onze zonnepanelen. Al met al ligt onze productie momenteel zo rond de 5.000 kWh per jaar. Waarvan zon de grootste bijdrage levert, zowel thermisch als elektrisch.

Als ik kijk naar de herkomst van alle onze energie dan produceren we nu op jaarbasis 58% zelf met zon en wind. De resterende 52% bestaat voor 25% uit ingekochte groene stroom en voor 17% uit aardgas. Een forse daling ten opzichte van de 56% aardgas die we voorheen inkochten. Ons gasverbruik ligt op jaarbasis nog steeds onder de 150 m3. Laag genoeg om deze winter een laatste stap te overwegen richting aardgasvrij.

Netto energieverbruik

Als ik kijk naar ons netto energieverbruik, dus ons bruto verbruik minus onze energieproductie dan ligt deze dit jaar aanzienlijk lager dan voorgaande jaren.

2020 is het tweede jaar waarin we ons netto energieverbruik tot en met augustus onder de 3.000 kilowattuur hebben weten te houden. Sterker we zitten dit jaar net onder de 1.500 kilowattuur, ruim 58% lager dan het gemiddelde over de periode 2014-2018.

Schatting jaarverbruik Greenchoice

Ondertussen blijft Greenchoice wat moeite houden met het inschatten van ons jaarverbruik. Hieronder in rood hun inschatting en in het blauw het werkelijk elektriciteitsverbruik over de afgelopen 12 maanden. Ik blijf benieuwd wanneer hun algoritme iets meer lerend wordt 🙂

Energieverbruik en productie juni 2020

Krispijn BeekPlaats een reactie

Het eerste half jaar van 2020 is voorbij, tijd om de balans op te maken van ons energieverbruik en onze energieproductie in juni. Te beginnen met de oersaaie tabel waarin ik juni 2020 vergelijk met juni 2020.

Wat (in kWh) juni20192020verschil
Ruimteverwarming000%
Warm water22324912%
Apparaten21424213%
Totaal verbruik43749125%
Verbruik/graaddag0,000,00-19%
Gasverbruik2049147%
Elektriciteitsafname21424213%
Teruglevering204194-5%
Zonnepanelen285278-2%
Zonnedelen375035%
Winddelen445933%
Zonneboiler203201-1%
Totaal opwekking5695883%
Netto elektriciteitsverbruik-152-145-5%
% eigen verbruik28%30%

Energieverbruik

Ons energieverbruik lag in juni van dit jaar 25% hoger dan in 2019. Ondanks die stijging ligt ons bruto energieverbruik over het eerste halfjaar van 2020 bijna 30% lager dan over ons gemiddelde bruto energieverbruik in de periode 2011-2018, exclusief 2013.

Het verschil zit hem voor de helft in het energieverbruik van apparaten en voor de helft in het energieverbruik voor warm water. Waar het verschil in verbruik van apparaten precies door komt weet ik niet, naar mijn weten hebben we geen nieuwe apparaten in gebruik genomen sinds vorig jaar. Het verschil in warm waterverbruik lijkt volledig terug te voeren op een stijging van het gasverbruik, wat kan samenhangen met het minder zonnige weer in de tweede helft van juni. Uitgesplitst naar toepassing vertoont ons energieverbruik in juni echter weinig verrassingen.

Ook op jaarbasis ligt ons energieverbruik inmiddels redelijk constant rond de 8.500 kWh. Dat is een forse daling ten opzichte van eerdere jaren, zoals ook in onderstaande grafiek goed zichtbaar is. Dit jaar is het eerste jaar dat ons jaarverbruik van verwarming, elektrische apparaten en warm water samen onder de 10.000 kWh uitkomt.

Elektrische apparaten vormen met 35% inmiddels het grootste deel van ons energieverbruik. Verwarming is inmiddels teruggelopen naar minder dan 35% en warm water is opgelopen tot 30% van ons energieverbruik. Volgens Milieucentraal bestaat bij een gemiddeld gezin zo’n 90% van het energieverbruik uit aardgas voor verwarming en warm water. Bij ons is dat minder dan 60%. Waarbij ons energieverbruik voor verwarming en warm water met ongeveer 5.500 kWh (grofweg 550 m3 aardgas) ook zo’n 2/3 lager ligt dan het gemiddelde.

Energiebronnen

Als ik kijk naar de bronnen voor ons energieverbruik valt vooral de daling in gasverbruik op en de stijging in elektriciteitsverbruik. Ons elektriciteitsverbruik ligt met 5.800 kWh op jaarbasis fors hoger dan het gemiddeld elektriciteitsverbruik van Nederlandse gezinnen (2.450 kWh volgens Milieucentraal). Daar staat tegenover dat ons gasverbruik met 146 m3 veel lager ligt dan het landelijk gemiddelde. De grafiek met ons energieverbruik opgedeeld naar bron oogt dan ook een stuk minder grijs dan het was.

Als ik de energiebronnen wat breder trek is te zien dat het aandeel gas sinds vorig jaar fors is teruggelopen. Lag het tot begin vorig jaar tussen de 60% en 75%, inmiddels levert aardgas minder dan 25% van onze energie. Het aandeel zonnewarmte en vooral het aandeel elektriciteit is fors opgelopen. Met nog zo’n 150 m3 aardgas per jaar voor warm water komt de laatste stap voor aardgasvrij binnen bereik.

In juni lag de mix van energiebronnen wat anders, dan over het hele jaar. Ons aardgasverbruik in juni is nauwelijks zichtbaar, het grootste deel van onze energie werd geleverd door de zon en door de wind. In totaal leverde dat 588 kWh op, terwijl ons verbruik (inclusief aardgas) slechts 491 kWh bedroeg. Al met la leverden we dus elektriciteit terug aan het net.

Schatting elektriciteitsverbruik Greenchoice

Het blijft altijd leuk om de schatting van het netto elektriciteitsverbruik van Greenchoice te leggen naast hetgeen we volgens hun eigen metingen de afgelopen 12 maanden hebben verbruikt. In de wintermaanden levert dat een forse overschatting van ons netto elektriciteitsverbruik op, in de zomer een forse onderschatting. Inmiddels verwacht Greenchoice dat we op jaarbasis iets minder dan 2.000 kWh gaan verbruiken, terwijl we volgens hun eigen meting de afgelopen 12 maanden bijna 4.000 kWh hebben verbruikt. In de wintermaanden was de verwachting nog dat ons elektriciteitsverbruik rond de 10.000 kWh uit zou komen. Ik begrijp van Greenchoice dat ze werken aan een beter algoritme, vooralsnog levert het omzetten van het algoritme naar het doorlopend gemiddelde van de afgelopen 12 maanden waarschijnlijk betere resultaten op.

Bij gas zitten er net zulke rare inschattingen in. De verwachting van ons gasverbruik is van april tot juni gestegen van 110 m3 aardgas naar bijna 300 m3 aardgas, terwijl het gasverbruik van de afgelopen 12 maanden in dezelfde periode stabiel is gebleven rond de 145 m3 aardgas.

Grootschalig landherstel

Krispijn BeekPlaats een reactie

Op Sargasso besteden we regelmatig aandacht aan ontwikkelingen op gebied van duurzame energie, maar minder aan andere oplossingen voor de ecologische crises waar we voor staan. Vandaag een korte film over hoe een stuk Egyptische woestijn regeneratief hersteld werd door Sekem. Sekem is een initiatief uit 1977 van het echtpaar Ibrahim en Gudrun Abouleis, dat 40 jaar geleden begon met het omvormen van 70 hectare woestijngrond tot landbouwgrond. Inmiddels is het project zowel sociaal, cultureel, economisch als ecologisch fors gegroeid. Het project omvat inmiddels scholingsprogramma’s, verschillende bedrijven en er wordt gewerkt aan het herstel van nog eens 2500 hectare woestijn.

Naast Sekem is ook het Nederlandse Commonland actief met grootschalig landschapsherstel. Een van de projecten van Commonland is het ecologisch herstel van de veenweidegebieden in de Vechtstreek. Twee andere Nederlandse initiatieven die zich richten op een duurzamere landbouw zijn Land van Ons (disclaimer: ik ben sinds begin dit jaar lid van Land van Ons) en Herenboeren.

Klimaateffect

Het herstel van gedegradeerde grond is niet alleen van belang voor lokale mensen, dieren en planten. Het kan ook een bijdrage leveren aan het tegengaan van klimaatverandering. Volgens berekeningen van Project Drawdown kan met het herstellen van gedegradeerde landbouwgronden wereldwijd 12 tot 25 gigaton CO2 worden vastgelegd tot 2050. De kosten van deze maatregel bedragen US$100 tot US$160 miljard. De financiële opbrengsten over de levensduur worden ingeschat op US$2.660 tot US$4.300 miljard. Dat staat nog los van de effecten van herstel van tropisch regenwoud, bossen in gematigde klimaatzones of het planten van boomplantages op gedegradeerde landbouwgronden.

Dit bericht is geschreven voor en gepubliceerd op Sargasso.

Quote du Jour | Op ramkoers met Duitsland

Krispijn BeekPlaats een reactie

In Trouw reageerde Rob de Wijk op de Nederlandse reactie op de voorstellen voor het steunpakket van de Europese Commissie. Hij blijft zich verbazen over dit gedrag, waardoor Nederland nu ook op ramkoers met bondgenoot Duitsland is komen te liggen. Iets wat niet echt in het belang van Nederland is, maar ja:

Nederland ziet de begroting als een huishoudboekje dat moet kloppen. Veel andere landen zien de begroting als een politiek instrument om iets te bereiken. Het gevolg van de Nederlandse boekhoudersmentaliteit is dat burgers in tegenstelling tot die in andere landen al jarenlang op de nullijn zitten. De koopkracht had kunnen stijgen als de staatsschuld iets groter was geweest.

Nederland is met zijn open economie een van de grootste profiteurs van de Euro. Door de muntunie kan Nederland tegen een gunstige wisselkoers naar de rest van de wereld exporteren. De zwakkere Zuid-Europese landen helpen ons aan die gunstige wisselkoers. Dat Nederlanders daar weinig van merken in hun portemonnee is een politieke keuze, geen wet van meden en perzen.

Dit bericht is geschreven voor en gepubliceerd op Sargasso.

Coronasteun: het verschil tussen bedrijf en land

Krispijn BeekPlaats een reactie

De afgelopen maanden is er volop discussie over de vraag of er voorwaarden gesteld moeten worden aan bedrijven die steun ontvangen vanwege de coronacrisis. Tegelijkertijd lopen er soortgelijke discussies over steun aan Zuid-Europa en overzeese gebiedsdelen. Wat daarbij opvalt is het verschil in voorwaarden voor steun aan bedrijven en voorwaarden voor steun aan Zuid-Europa en de Antillen.

Steun aan Zuid-Europa en Antillen

Zowel Zuid-Europa als de Antillen zijn zwaar geraakt door de coronacrisis. In met name Italië en Spanje is sprake van een groot aantal besmettingsgevallen en doden door het coronavirus. Beide landen hebben stevige beleidsmaatregelen getroffen om het virus in te dammen, wat voor forse economische schade zorgt. Op de Nederlandse Antillen ligt het aantal besmetting per miljoen inwoners een stuk lager dan in Italië en Spanje, met uitzondering van Sint Maarten.

Voor zowel Spanje, Italië als de Nederlandse Antillen geldt dat de economie in een stevige crisis terecht is gekomen. Voor al deze landen is toerisme een belangrijke sector van hun economie, waardoor momenteel veel inkomsten wegvallen en de werkloosheid stevig oploopt. In april betrok het kabinet bij monde van minister Hoekstra een harde lijn als het gaat om economische steun voor Spanje en Italië, van gezamenlijke eurobonds of het laten vallen van de bestaande voorwaarden aan noodsteun kon geen sprake zijn.

Begin april werd gewaarschuwd dat de armoede hard toeslaat op Curaçao en Sint Maarten. Staatssecretaris Knops stelt eisen aan het noodpakket. Daarbij gaat het onder andere om de hoogte van de salarissen in de publieke sector en transparantie over de financiële sector.

Bedrijfssteun

Deze week presenteerde het kabinet ook de tweede set van maatregelen voor het Nederlands bedrijfsleven. Bedrijven die gebruik willen maken van het nieuwe steunpakket mogen geen bonussen betalen of dividend uitkeren. Hiermee wordt gedeeltelijk tegemoet gekomen aan de kritiek die het eerste steunpakket opriep. Zo kon Booking.com, dat de afgelopen jaren al miljarden staatssteun ving via o.a. belastrulings en de expat regeling, zijn loonkosten bij de samenleving neerleggen. In het nieuwe steunpakket wordt echter niet echt doorgepakt als het gaat om belastingontwijking. Bedrijven worden niet verplicht om hun belastingrulings te openbaren of om aan te tonen dat ze in Nederland belasting afdragen. Bedrijven als Booking.com kunnen dus gewoon gebruik blijven maken van de staatssteun.

Met name de VVD keert zich tegen extra maatregelen aan het bedrijfsleven, zoals ook bleek bij de discussie over de redding van KLM. De VVD vreest daar dat eisen op gebied van duurzaamheid de KLM op achterstand zetten. Wat vreemd is, omdat op termijn de wereldwijde luchtvaartsector aan duurzaamheidseisen zal moeten voldoen om de doelstellingen van het klimaatakkoord van Parijs te halen. KLM zou dus eerder koploper worden, waar binnen het Europees milieusteunkader ook extra financiële ondersteuning voor mogelijk is vanuit de staat.

Verschil

Het kabinet stelt harde voorwaarden op het gebied van economische hervormingen aan economische steun aan Zuid-Europa en de Antillen. Tegelijkertijd weigert het soortgelijke voorwaarden neer te leggen richting het bedrijfsleven. Veel van de voorstanders van eisen aan Zuid-Europa en de Antillen stellen zich op het standpunt dat dat nodig is om de steun van kiezers te behouden. Aan hen heb ik wel de vraag waarom het kabinet dan niet minstens net zoveel werk zou moeten maken van de aanpak van belastingontwijking door het bedrijfsleven? Zeker nu belastingontwijkers als Booking.com in Nederland wel massaal uit de staatsruif mee willen eten, maar weinig aan het collectief bijdragen.

Dit bericht is geschreven voor en gepubliceerd op Sargasso.

CO2 emissies India dalen voor het eerste in bijna 40 jaar

Krispijn BeekPlaats een reactie

De CO2 uitstoot van India is in het fiscale jaar dat eindigde in maart voor het eerst in 40 jaar gedaald, dat blijkt uit een analyse van Carbon Brief. Zowel de vraag naar kolen als olie is gedaald door de lockdown ten gevolge van het coronavirus.

De tijdelijke gevolgen van de coronacrisis kunnen om verschillende redenen een blijvende impact op de ontwikkeling van de toekomstige CO2 uitstoot van India kunnen hebben:

  • Post-crisis economic stimulus could be directed towards reinvigorating the country’s renewable energy programme.
  • Plummeting electricity demand has brought the power industry’s long-brewing financial problems to a head, necessitating bailouts with the potential for structural changes.
  • Experience of exceptional air quality could add momentum to efforts against air pollution, resulting in strengthened targets and standards.

Of India daadwerkelijk een duurzaam herstelpakket gaat maken blijft de vraag. Het lijkt zekerder dat de grote verbetering van de luchtkwaliteit tot meer maatschappelijke druk zal leiden om luchtvervuiling aan te pakken. Het aanpakken van luchtkwaliteit vergt aanpak van kolencentrales en vervanging van diesel door elektrische voertuigen.

Open waanlink

Dit bericht is geschreven voor en gepubliceerd op Sargasso.

Energieverbruik en productie mei 2020

Krispijn BeekPlaats een reactie

De zonnige maand mei is achter de rug en juni is gelukkig begonnen met meer regen en wolken. Voor onze energieproductie was de zonnige mei maand prettig, voor de natuur, landbouw en onze tuin een stuk minder.

Wat (in kWh)20192020verschil
Ruimteverwarming1101-100%
Warm water223216-3%
Apparaten23128423%
Totaal verbruik564501-79%
Verbruik/graaddag0,710,00-99%
Gasverbruik5949-17%
Elektriciteitsafname341285-16%
Teruglevering19025233%
Elektriciteitsverbruik15133-78%
Zonnepanelen28035627%
Zonnedelen284146%
Winddelen578549%
Zonneboiler1641672%
Totaal opwekking52964923%
Netto elektriciteitsverbruik-214-449110%

Bruto energieverbruik

Ons bruto energieverbruik tot en met mei ligt lager dan in 2019 en 30% lager dan gemiddeld in de periode 2011-2018, exclusief 2013. Het lagere verbruik ten opzichte van 2019 komt deels doordat we dit jaar in mei nauwelijks hebben hoeven stoken, terwijl we vorig jaar nog wel de kachels aan hadden in mei. Dit jaar hebben we enkel één keer de badkamer opgewarmd.

De verlaging van ons bruto energieverbruik ten opzichte van de periode 2011-2018 komt door de overschakeling op infraroodverwarming. Dat is goed te zien in onderstaande grafiek, waarin geel het energieverbruik voor verwarming betreft. De piek in verbruik lag afgelopen stookseizoen beduidend lager dan voorgaande jaren.

Ook op jaarbasis is het bruto energieverbruik gedaald, het ligt momenteel op 8.432 kWh. Met name het verbruik voor verwarming is gedaald, waarbij in onderstaande grafiek nog geen rekening is gehouden met temperatuurverschillen tussen de verschillende jaren.

De verdeling van ons energieverbruik tussen verwarming, warm water en elektrische apparaten is inmiddels ongeveer gelijk. Alle drie de toepassingen vormen ongeveer 1/3 van ons totale energieverbruik.

Energieproductie

Mei was een goede maand voor de elektriciteitsproductie. Zowel onze winddelen, zonnepanelen als zonnedelen leverden meer op dan in 2019. Samen met een lager energieverbruik dan in 2019 zorgt dat er voor dat we deze maand stroom meer energie hebben geproduceerd dan verbruikt.

In bovenstaande grafiek is te zien dat vooral onze zonnepanelen veel elektriciteit hebben opgewekt. Toch hebben we 70% van de geproduceerde elektriciteit zelf verbruikt en slechts 30% teruggeleverd aan het net. Dat is een hoger percentage zelf gebruik in mei dan ik had verwacht. Samen met de zonnedelen en winddelen hebben we 649 kWh elektriciteit opgewekt, dat is 23% meer dan in 2019.

In bovenstaande grafiek is goed zichtbaar dat ons elektriciteitsverbruik op jaarbasis sinds het installeren van de infraroodverwarming gestegen is, terwijl het totale energieverbruik op jaarbasis tijdens de stookmaanden gedaald is. Inmiddels verbruiken we ongeveer 6.000 kWh per jaar voor verwarming en apparatuur, daarvan kopen we zo’n 2.000 kWh elektriciteit in en de rest wekken we zelf op met onze zonnepanelen, winddelen en zonnedelen. Dat betekent wel dat we zo’n 2.000 kWh extra duurzame elektriciteit op moeten gaan wekken om op jaarbasis weer evenveel elektriciteit op te gaan wekken als dat we verbruiken, om ons volledig energieverbruik op jaarbasis zelf op te wekken (dus ook ons gasverbruik) moeten we 3.300 kWh extra opwekken.

In bovenstaande grafiek wordt het deel dat we zelf opwekken gevormd door zonnewarmte, zonnepanelen, zonnedelen en winddelen. Gas en elektriciteitsinkoop vormen 40% van ons energieverbruik, de overige 60% van onze energie produceren we zelf. Begin 2019 was 40% produceerde we ongeveer 40% van onze eigen energie, terwijl we 60% inkochten in de vorm van aardgas. De overstap op infraroodverwarming heeft dus niet alleen geleid tot een forse daling van ons gasverbruik, maar ook tot een groter aandeel zelf geproduceerde energie door energiebesparing.

In bovenstaande grafiek is te zien dat het aandeel gas fors gedaald is naar 16%, terwijl het aandeel in ons energieverbruik voor de overschakeling naar infraroodverwarming rond de 60% lag. Onze zonneboiler levert inmiddels 15% van het energieverbruik, doordat we minder energie verbruiken. De overige 70% van ons energieverbruik bestaat uit elektriciteit.

Nieuwe coalitie Noord-Brabant handhaaft klimaatambities

Krispijn BeekPlaats een reactie

De nieuwe coalitie van Noord-Brabant bestaande uit VVD, Forum voor Democratie, CDA en Lokaal Brabant heeft vandaag haar bestuursakkoord gepresenteerd. In dit bestuursakkoord zijn de afspraken over energie en klimaat gehandhaafd. Brabant zet in op 50% duurzame energie en een CO2 reductie van 50% in 2030. Ook de afspraken over wind op land uit 2013 (het Energie Akkoord) worden nagekomen. De provincie blijft tegen (fracking voor) aardgaswinning in de provincie en biomassacentrales hebben niet de voorkeur in het beleid. Daarmee zet de provincie Brabant in op een veel hoger percentage duurzame energie dan de landelijke overheid (25%) en willen ze 1% meer CO2 reduceren in 2030 dan het rijk.

Martien Visser, lector Energietransitie Hanzehogeschool/Entrance wijst er op twitter op dat van die 25% duurzame energie 8,5% op zee wordt gerealiseerd. Waardoor er provincies gemiddeld slechts 16,5% duurzame energie hoeven te realiseren.

In het bestuursakkoord is opgenomen dat Brabant open staat voor kernenergie en onderzoek wil doen naar thoriumcentrales. Bij kerncentrales kan de provincie niet om het rijk heen, omdat het rijk gaat over de vergunningverlening en de locatiebepaling voor kerncentrales. Naar mijn weten is er geen locatie in de provincie Noord-Brabant aangewezen voor kernenergie. Aangewezen locaties zijn Borssele (Zeeland), Tweede Maasvlakte (Zuid-Holland) en Delfzijl (Groningen). Ook Dodewaard (Gelderland) heeft mogelijk nog een ruimtelijke bestemming voor kernenergie, als is de centrale daar al een tijd gesloten.

Thoriumcentrales zijn volgens energie-expert Jasper Vis niet commercieel beschikbaar voor 2050, al denkt Henri Bontenbal (strateeg bij Stedin) dat ze al over 10 tot 15 jaar beschikbaar kunnen zijn.

Saillant detail: Forum voor Democratie levert de gedeputeerde voor energie. Vanuit het aanpakken van klimaatverandering en het belang van energietransitie hebben het CDA en VVD in Brabant een mooi coalitieakkoord gesloten met Forum voor Democratie, waarin de belangrijke punten op gebied van energie en klimaat overeind blijven.

In het stikstofdossier concludeert Trouw dat de boeren de winnaar en de natuur de verliezer is van het nieuwe coalitieakkoord.

Meer informatie in deze draadjes op twitter van Henri Bontenbal en Remco de Boer.

Open waanlink

Dit bericht is geschreven voor en gepubliceerd op Sargasso.