Juli is begonnen, dus tijd voor het energieverbruik en de energieopwekking over juni. Niet dat het een spannende maand is, de kachel is uit, de zonnepanelen en zonneboiler pruttelen lekker door. Het is dus eigenlijk een erg saaie maand. Tijd om eens naar wat andere aspecten te gaan kijken. Bijvoorbeeld de voorspelling van de energierekening door het energiebedrijf, want die schommelt tot mijn verbazing door de seizoenen heen.
Wat
2018
2019
verschil
Ruimteverwarming (kWh)
0
0
0%
Warm water (kWh)
202
202
0%
Apparaten (kWh)
238
214
-10%
Verbruik/graaddag (kWh/graaddag)
0,00
0,00
0%
Elektriciteitsafname (kWh)
238
418
76%
Teruglevering (kWh)
204
Elektriciteitsverbruik (kWh)
238
214
-10%
Zonnepanelen (kWh)
283
285
1%
Zonnedelen (kWh)
38
37
-3%
Winddelen (kWh)
67
44
-34%
Zonneboiler (kWh)
143
182
27%
Totaal opwekking (kWh)
532
548
3%
Netto elektriciteitsverbruik (kWh)
-150
-152
1%
Energieverbruik naar bron in juni
Zoals altijd in de zomermaanden is ons gasverbruik erg laag. Het grootste deel van de benodigde warmte voor warm water wordt in de zomer nou eenmaal geleverd door onze zonneboiler. Wat zich in onderstaande grafiek wel aftekent is dat we in maart onze verwarming van cv-ketel op gas naar infrarood op elektriciteit hebben omgezet. Waarmee ons elektriciteitsverbruik van maart tot en met mei een behoorlijke groei laat zien. Aangezien we in juni niet hebben gestookt verwijs ik voor het effect op het energieverbruik terug naar mijn eerdere berichten over het energieverbruik in maart, april en mei. Of naar onze eerste ervaringen met het effect op de energierekening. Vanaf oktober verwacht ik weer nieuwe meetresultaten.
Ook bij het verbruik over 12 maanden is effect te zien op zowel het totale energieverbruik als op het aandeel elektriciteitsverbruik in de totale mix. Vanaf begin dit jaar loopt ons 12 maands energieverbruik terug. Inmiddels zit het op 10.269 kWh aan elektriciteit en aardgas, waarvan 5.371 kWh (554 m3) aardgas. In dezelfde periode vorig jaar was dit 7.119 kWh aardgas (731 m3). In totaal 1.680 kWh minder gasverbruik terwijl het elektriciteitsverbruik met slechts 315 kWh is toegenomen.
Het aandeel elektriciteit is opgelopen van 30% naar 37%. Aardgas voorziet nog steeds voor 53% is onze energiebehoefte, de laatste 10% komt van onze zonneboiler. Op basis van onderstaande grafiek durf ik de stelling wel aan dat we aan het eind van het jaar weer stroom gaan inkopen.
Energieverbruik per m2 en graaddag
Het netto energieverbruik in kWh per m2 vloeroppervlakte is in juni licht gedaald, doordat onze zonnepanelen nu per saldo stroom terugleveren en het gasverbruik zeer laag lag. 2019 blijft op het niveau van de zuinigste jaren sinds we in ons huis wonen.
Ook wanneer gekeken wordt naar het energieverbruik per graaddag, dus gecorrigeerd voor weersinvloeden, dan zit ons energieverbruik in 201 onder het energieverbruik van eerdere jaren. Met een beetje geluk duiken we deze zomer (wanneer er meestal toch ook wel een paar dagen kouder dan 18 graden Celsius zijn) zelfs onder de 2 kWh per graaddag. Iets wat in de zomer van 2015 bijna leek te lukken.
Voorschot GreenChoice
De berekening van het voorschot door Greenchoice blijft ondoorgrondelijk. In eerste instantie werd het elektriciteitsverbruik in de app van Greenchoice extreem hoog ingeschat op 97.350 kWh per jaar. Later daalde dit naar ongeveer 3.700 kWh per jaar, een stuk meer in lijn met ons werkelijke verbruik. Een paar weken goede zon heeft ons geschatte verbruik laten dalen tot 3.240 kWh. Op de website wordt ons elektriciteitsverbruik bij energieverbruik vergelijken op dit moment ingeschat op 1.416 kWh per jaar. Op het tabblad termijnbedrag instellen staat dan weer 3.240 kWh. Sowieso is het tabblad vergelijken een feest van verwarring. Er staat namelijk dat ik mijn termijnbedrag waarschijnlijk te laag is en dat mijn termijnbedrag waarschijnlijk te hoog is. Ook staat er dat mijn verbruik 129% hoger is dan vorig jaar, dus wellicht is het tijd om het voorschotbedrag te verhogen.
Bij gasverbruik is het verschil ook groot. In de app van Greenchoice en op de website bij het instellen van het voorschotbedrag wordt ons jaarverbruik ingeschat op 115 m3 per jaar, op de website bij vergelijken op 717 m3 aardgas per jaar. Nu lijkt 115 m3 per jaar me op basis van ons historisch gasverbruik erg laag. Tenzij ze nu al rekening houden met het feit dat we elektrisch gaan verwarmen. Als daar rekening mee wordt gehouden is het aantal kilowattuur elektriciteit met 3.240 aan de lage kant, tenzij dat gaat om de kWh die ik inkoop bij Greenchoice bovenop de elektriciteitsopwekking van onze winddelen en zonnepanelen. Die zijn samen namelijk goed voor zo’n 3.500 kWh op jaarbasis.
Bij de maandelijkse voorschotbedragen valt me al een paar jaar op dat het geadviseerde voorschotbedrag in de zomer daalt en in de winter stijgt. Alsof het Greenchoice niet lukt om in het algoritme rekening te houden met onze zonnepanelen en zonneboiler. In juni is ons adviesbedrag gedaald van 82 naar 75 Euro. Geen wereldschokkend verschil, ik heb alleen zo’n vermoeden dat het geadviseerde voorschotbedrag vanaf oktober weer stapsgewijs gaat oplopen.
Variabele energiekosten
Onze variabele energiekosten ontwikkelen zich in juni zoals verwacht: een lichte daling als gevolg van weinig gasverbruik en veel elektriciteitsopwekking. De variabele energiekosten liggen nog steeds iets hoger dan met een cv-ketel.
De kosten voor gasverbruik liggen uiteraard lager dan met een hr-ketel, maar nog steeds niet onder het laagste niveau van de afgelopen jaren. Wel is er een duidelijk knik in maart door de overschakeling van verwarming met hr-ketel naar verwarming met infraroodverwarming.
De elektriciteitskosten liggen uiteraard hoger dan voorgaande jaren. In juni zijn de kosten wel gedaald ten opzichte van mei, met dank aan onze zonnepanelen. Al heb ik niet de illusie dat we dit jaar nog een maand hebben waarin de cumulatieve kosten vanaf januari terug naar 0 Euro komen, zoals in 2017.
Het is juni 2019, tijd dus voor het maandelijks overzicht van ons energieverbruik. Hieronder weer de belangrijkste kengetallen. Dit keer voor mei.
Wat
2018
2019
verschil
Ruimteverwarming
0
110
Verbruik/graaddag
0,00
0,71
Elektriciteitsafname
232
531
129%
Teruglevering
190
Elektriciteitsverbruik
232
341
47%
Zonnepanelen
325
280
-14%
Zonnedelen
26
28
8%
Winddelen
76
57
-25%
Zonneboiler
114
143
25%
Totaal opwekking
541
508
-6%
Netto elektriciteitsverbruik
-195
-24
-88%
Saldo jaarbasis
8
Wat opvalt is dat mei dit jaar kouder was dan in 2018. In tegenstelling tot vorig jaar hebben we de kachel aangehad, terwijl ik deze in april nog wel zo optimistisch had uitgezet. Wat ook opvalt is dat we minder elektriciteit hebben opgewekt dan in 2018. De zonneboiler heeft wel wat meer warmte geleverd. Wat een beetje paradoxaal is, want bij een lagere opbrengst van de zonnepanelen verwacht ik ook een lagere opbrengst van de zonneboiler. Het kan dus ook zijn dat ik ons energieverbruik voor warm water te hoog inschat en dat we minder warm water gebruiken dan gemiddeld.
Uitsplitsing energievraag
Laten we vervolgens maar eens beginnen met een grafiek waarin de maandelijkse energievraag wordt opgesplitst naar warm water, ruimteverwarming en elektrische apparaten (inclusief de mechanische ventilatie).
De bron van dit energieverbruik is voor een groeiend deel elektriciteit, wat we zelf opwekken door middel van onze zonnepanelen, winddelen en zonnedelen. Daarnaast levert onze zonneboiler natuurlijk een deel van de warmte.
Op jaarbasis komen we inmiddels elektriciteit te kort, wat betekent dat we het resterende deel van de stroom inkopen bij GreenChoice. Een mea culpa aan mijn twittervolgers is wat dat betreft op zijn plaats, want door een domme rekenfout in de spreadsheet dacht ik dat we nog zo’n 400 kWh op jaarbasis extra opwekte. Dat blijkt niet zo te zijn. Op jaarbasis nemen we momenteel 8 kWh af van Greenchoice. De fout zat hem in de wijze waarop ik de zelf opgewekte zonnestroom verrekende met onze nieuwe meterstanden en de manier waarop ik de stroomproductie van onze zonnedelen verrekende met de afname van elektriciteit bij Greenchoice.
In onderstaande grafiek is nog beter te zien dat het overgrote deel van onze energievraag op jaarbasis nog steeds gevormd wordt door aardgas. Een aandeel dat pas in het nieuwe stookseizoen verder terug gaat lopen. Tenzij juni 2019 net als mei stookdagen in petto heeft, maar dat hoop ik toch niet.
Energieverbruik verwarming
Mei werd onverwacht toch weer koud genoeg om de verwarming aan te zetten. Uiteindelijk hebben we 110 kWh aan elektriciteit verbruik voor verwarming, waarvan 6 kWh in de badkamer. Een nadeel vanaf nu voor de infraroodverwarming, want deze telt vanaf nu gewoon mee. Terwijl de badkamer in het gasverbruik voor verwarming al sinds de verbouwing van onze badkamer niet meer meetelt.
In bovenstaande grafiek is te zien dat het energieverbruik voor verwarming nog steeds lager ligt dan bij verwarmen met hr-ketel. Al is het verschil minder geworden, doordat ik in de periode 2014 t/m 2018 nauwelijks tot niet gestookt heb in mei. Wanneer ik het energieverbruik van de verschillende jaren corrigeer voor graaddagen en omreken naar het energieverbruik in een standaardjaar met 2802 graaddagen ontstaat het volgende beeld:
Het energieverbruik voor verwarming in 2019 ligt dan nog steeds onder het gemiddelde energieverbruik voor de periode 2014-2018, op basis van het aantal graaddagen zou ik verwachten dat ik bij doorstoken met aardgas juist iets boven het gemiddelde zou zijn uitgekomen. Al met al hebben we tot en met mei omgerekend naar een standaardjaar 3.115 kWh voor verwarming verbruikt, dat is omgerekend 319 m3 aardgas. Gemiddeld hebben we in de jaren 2014-2018 in de periode januari tot en met mei 3.435 kWh, oftewel 352 m3 aardgas, verbruikt voor verwarming.
Omgerekend naar een standaardjaar zijn onze stookkosten wel gestegen met Euro 60, al is het nog steeds minder dan verwacht op basis van de hypothese COP=1.
Ontwikkeling energieverbruik
Ons totale netto energieverbruik in mei 2019 ligt met 3.290 kWh 13% lager dan het gemiddelde over 2014-2018. Daarbij is niet gecorrigeerd voor graaddagen, zonne-uren of windsnelheden. Vooralsnog maakt 2019 dus goede kans om het zuinigste jaar tot nu toe te worden. Het laat echter wel zien dat we nog een kleine uitdaging hebben om meer opwekking te realiseren om 100% van ons eigen energieverbruik zelf op te wekken. Gelukkig komt er weer een nieuw project van Energiek Schiedam aan, dus dat biedt wellicht kansen.
Omgerekend naar vierkante meters is ons energieverbruik in 2019 nagenoeg gelijk aan het energieverbruik in 2014, ons zuinigste jaar tot nu toe.
Wanneer ik kijk naar het aantal Wattuur dat ik per graaddag en per vierkante meter verbruik dan ligt dat in mei 2019 12% lager dan het gemiddelde over de periode 2014-2018. Het verschil loopt vooral op vanaf maart. In februari was het verschil slechts 2%, in maart 9% om in april op te lopen tot 11%.
Ontwikkeling variabele energiekosten
De variabele energiekosten zijn de kosten die we aan gas en elektriciteit betalen, los van de netwerkkosten.
Onze variabele gaskosten lopen in mei meestal niet zo ver meer op. Dat geldt dit jaar eigenlijk al sinds maart, toen de infraroodverwarming werd geïnstalleerd. Ons gasverbruik ligt sindsdien onder de 10 m3 per maand. In april was het 4 m3 in mei was het 6 m3. Als we ons huis warm hadden gestookt met de cv ketel waren de kosten wel opgelopen, maar waren ze in mei ook redelijk vlak gebleven.
Onze variabele elektriciteitskosten lopen meestal vanaf april terug, doordat de zonnepanelen dan meer gaan terugleveren dan dat we verbruiken. Dit jaar ligt dat iets anders, doordat we in mei nog behoorlijk wat kilowattuur hebben verbruik voor de verwarming. Zonder de verwarming was ons elektriciteitsverbruik in lijn met eerdere jaren geweest. Al heb ik nog wel een dingetje met Greenchoice. Die schatten ons elektriciteitsverbruik op jaarbasis in op 97.530 kWh en 10 m3 aardgas. Beide zijn niet in lijn met mijn verwachting van het jaarverbruik.
Greenchoice adviseert een termijnbedrag van Euro 1.351. Als ik naar bovenstaande grafiek met de ontwikkeling van onze energiekosten kijk is dat een hoger maandbedrag dan ik op jaarbasis ga afrekenen. Daarbij lijkt het er niet op dat de energierekening heel fors gaat afwijken van eerdere jaren, veel aanleiding voor de door Greenchoice voorgestelde aanpassing zie ik dan ook niet.
Twee weken geleden publiceerde ik een stuk waarin ik de energiekosten sinds het installeren van de infraroodpanelen van ThermIQ vergeleek met de kosten van stoken met een HR-ketel. Dat leidde tot nogal wat commentaar. Daarom hierbij een stukje verduidelijking en verheldering. Te beginnen met een stukje duiding van onze situatie. Op LinkedIn enTwitter vliegen me daarover namelijk behoorlijk wat aannames om de oren.
Beschrijving van ons huis en ons stookgedrag
We wonen met 2 volwassenen en 2 kinderen in een tussenwoning van 119 m2 met energielabel C, bouwjaar 1991. We stoken de woonkamer tot 20 graden Celsius, de badkamer verwarmen we ongeveer twee uur per dag. In de badkamer zit sinds 2014 een infraroodpaneel voor de verwarming. De rest van het huis staat ingesteld op 15 graden Celsius. Ons gasverbruik vanaf 2014 is dus nagenoeg volledig veroorzaakt door verwarming van de huiskamer en door warm water.
We hebben de afgelopen jaren al een hele reeks maatregelen genomen. We hebben een zonneboiler, zonnepanelen, Winddelen, zonnedelen, kozijnen op zoalder aan de zuid-zijde vervangen, isolatie op de aanvoer leidingen aangebracht, radiatorfolie achter de radiatoren aangebracht, radiatoren zijn voorzien van klokthermostaten, alles naar led en halogeen verlichting overgezet, tochtstrips aanbrengen, etc. Een volledig overzicht vind je hier.
In maart 2019 hebben we infraroodpanelen laten installeren in de woonkamer, de hal, 2 slaapkamers en op zolder. In de woonkamer is de instelling weer 20 graden. Ik heb 18 en 19 graden Celsius geprobeerd, maar dat leverde binnen 2 dagen klachten over gebrek aan comfort van de 3 andere huisbewoners op. Het idee van een lagere luchttemperatuur heb ik daarmee voorlopig laten varen. De gemiddelde luchttemperatuur in de woonkamer in maart en april 2019 week ook nagenoeg niet af van de gemiddelde luchttemperatuur in dezelfde periode in 2018 (0,1 tot 0,2 graden Celsius).
De infraroodpanelen zijn, met uitzondering van de badkamer, traploos instelbaar in intensiteit tussen de 0 en de 100%. De panelen in de woonkamer schakelen gelijktijdig aan en uit en staan alle 3 op nagenoeg dezelfde intensiteit, waardoor de woonkamer egaal verwarmd wordt.
Ons huis kent een aantal comfortklachten. In de huiskamer worden deze niet zozeer veroorzaakt door de roosters in de schuifpui, als wel door de koudeval van de aluminium schuifpui zelf en door de kou die aan de voorkant via de vloer het huis in trekt. De radiatoren zijn vrij krap bemeten voor de woonkamer en weten de koudeval bij de schuifpui niet te compenseren of voorkomen. Het is niet mijn verwachting dat deze comfortklachten weg zijn door de infraroodverwarming, het is wel mijn hoop dat ze gelijk blijven of van karakter veranderen.
De kinderen vinden in de winter hun kamer te koud om in te spelen en hun bed (te) koud als ze naar bed gaan. Dit hebben we niet kunnen verhelpen met individuele klokthermostaten, de hoop is dat de infraroodpanelen dit comfortprobleem wel weg gaan nemen. Dat zal wel extra energie gaan kosten.
Eerst energievraag verminderen
In onze C-label woning hebben we de afgelopen jaren de volgende hoeveelheden gas verbruikt voor verwarming, waarbij ik het gas heb omgezet naar een standaardwoning van 120 m2 en gecorrigeerd naar 2.802 graaddagen. Dat is het gemiddeld aantal graaddagen per jaar voor De Bilt in de periode 2000-2018. Ter vergelijking het gemiddeld gasverbruik voor een C-label woning volgens de Vesta MAIS infobladen van CE. Ik heb in de informatiebladen niet kunnen vinden met hoeveel graaddagen Vesta Mais werkt, dus mocht 2.802 niet kloppen dan hoor ik dat graag, dan pas ik de berekeningen aan.
Jaar
Verwarming in kWh
Reductie t.o.v. Vesta Mais
Vesta Mais
13.486
0%
2011
5.682
-58%
2012
6.368
-53%
2013
8.942
-34%
2014
5.256
-61%
2015
5.258
-61%
2016
5.667
-58%
2017
5.291
-61%
2018
5.979
-56%
Gem. 2011-2018
6.055
-55%
Gem. excl. 2013
5.643
-58%
Gem. 2014-2018
5.490
-59%
In mijn eerdere bericht heb ik er voor gekozen om uit te gaan van het gemiddeld gasverbruik voor verwarming in de periode 2014-2018. In bovenstaande tabel is te zien dat dat de meest gunstige is voor de HR-ketel, het gasverbruik voor verwarming is in deze periode namelijk gemiddeld het laagst. Het laat ook zien de stelling dat ik eerst had moeten kijken naar naar vraagreductie wat kort door de bocht is. Ten opzichte van het gemiddelde modelverbruik volgens Vesta Mais ligt ons verbruik gemiddeld al ruim de helft lager.
Waarmee ik niet wil zeggen dat er geen ruimte is of was voor verdere verlaging. In het 7 puntenplan om afscheid te nemen van de helft van je gasrekening van Lars Boelen staat 1 maatregel die enkel effect heeft op de hr-ketel en niet op de warmtevraag van andere verwarmingsbronnen: cv-tunen. Verwacht effect: 15-20% besparing op gasverbruik voor verwarming. Dat betekent in ons geval 824-1098 kWh besparing. Waarbij ik twijfel of het volle potentieel haalbaar is vanwege het formaat van de radiatoren in de huiskamer, die aan de kleine kant zijn. Op koude dagen (vorst of tegen de vorst aan) is het al jaren lastig om onze huiskamer behaaglijk te krijgen met de cv-ketel. Ofwel het is koud ofwel het is benauwd.
Alle andere maatregelen uit het 7 puntenplan van Lars Boelen hebben naar mijn mening ook effect op de warmtevraag als een andere verwarmingsbron dan een HR-ketel wordt gekozen. Mocht ik dat verkeerd zien, dan hoor ik dat graag in de commentaren.
Nu hebben modellen zo hun beperking, dus het lijkt me zinnig om te kijken hoe ons gasverbruik zich verhoudt tot de gaslevering aan vergelijkbare woningen in dezelfde periode. Bij het CBS zijn deze data te vinden voor de periode 2012-2017. Waarbij ik ons verbruik vergelijk met tussenwoningen, bouwjaar 1975-1992, met 100-150m2 vloeroppervlak en energielabel C. Dat levert onderstaande tabel op voor gaslevering per m2:
Jaar
Huis werkelijk
Gemiddelde
5e percentiel
2011
55,6
2012
65,7
112,3
67,4
2013
93,7
113,3
68,4
2014
49,5
102,6
60,6
2015
52,7
100,6
59,6
2016
57,8
101,6
59,6
2017
54,0
101,6
60,6
2018
58,4
Verschil
Gem 2011-2018
60,9
105,3
-42%
Gem excl 2013
56,2
103,7
-46%
Gem 2014-2018
54,5
101,6
-46%
In bovenstaande tabel is dus niet gecorrigeerd voor graaddagen en is ook niet gekeken naar gaslevering voor ruimteverwarming of voor warm water, maar is enkel gekeken naar de werkelijk gaslevering van het net aan woningen. Waarbij de levering is omgerekend naar kWH/m2 vloeroppervlakte.
Bovenstaande tabel laat goed zien dat we ook dan onder het gemiddelde gasverbruik zitten. Op 2013 na behoren zitten we bij het 5e percentiel, oftewel de zuinigste stokers. De stelling ga eerst eens je gasverbruik verminderen is dus een beetje kort door de bocht.
Wanneer ik het gasverbruik op deze wijze bekijk is de periode 2014-2018 gemiddeld wederom onze zuinigste periode, dus de meest ongunstige voor infraroodpanelen om mee vergeleken te worden.
Je hebt geen jaargegevens en graaddagen ontbreken
Ik heb inderdaad nog geen gegevens voor een volledig jaar of stookseizoen van mijn eigen woning, een terecht kritiekpunt van sommige reacties. Daar staat tegenover dat ik bij mijn keuze voor infraroodverwarming niet over één nacht ijs ben gegaan. Ik heb praktijkgegevens van meerdere woningen over meerdere stookseizoenen. Gemiddeld laten deze woningen 35% minder energieverbruik voor verwarming zien t.o.v. een hr-ketel op aardgas. Maart en april 2019 waren warmer dan gemiddeld, daar is in de analyse voor gecorrigeerd m.b.v. graaddagen.
2019 was een zonniger jaar, dus je hebt minder kosten dan in 2018
Op zich was deze al ondervangen, doordat ik in mijn vorige bericht de kosten voor 2019 vergeleek, waarbij de opbrengst van zonnepanelen, zonneboiler en winddelen niet verandert door de keuze voor een andere verwarmingsbron. Voor de werkelijke kosten ben ik daarbij uitgegaan van de werkelijke verbruiken en opwekking, zoals ik die hier al had vermeld. Voor het gemak herhaal ik de getallen hieronder.
Wat
2018
2019
verschil
Ruimteverwarming
261
167
-36%
Verbruik/graaddag
1,81
0,95
-48%
Elektriciteitsafname
281
593
111%
Elektriciteitsverbruik
281
413
47%
Zonnepanelen
212
278
31%
Zonnedelen
19
12
-37%
Winddelen
94
52
-45%
Zonneboiler
151
162
7%
Totaal opwekking
477
504
6%
Netto elektriciteitsverbruik
-44
71
-260%
Bovenstaande tabel laat zien dat de zonnepanelen in april 2019 inderdaad meer hebben opgewekt dan in april 2018. Terwijl de zonnedelen en winddelen minder hebben opgeleverd en de zonneboiler juist wat meer heeft opgeleverd. Voor de vergelijking van de energiekosten tot en met april 2019 maakt dat niet uit. De verschillen in opwekking zijn namelijk in alle 3 de berekeningen voor 2019 meegenomen. Voor de werkelijke kosten vrij simpel door naar de werkelijke verbruiken en opwekking tot en met april te kijken. De kosten zijn dus niet vergeleken met 2018.
Voor de kosten met hr-ketel heb ik het elektriciteitsverbruik en gasverbruik gecorrigeerd voor het energieverbruik t.g.v. verwarming. Voor verwarming m.b.v. infrarood ben uitgegaan van de verbruikscijfers uit het BeNext systeem. Om het gasverbruik met een hr-ketel te berekenen ben ik uitgegaan van het gemiddeld aantal kilowattuur dat we in maart en april in de periode 2014-2018 hebben verbruikt per graadddag met onze hr-ketel. Het verbruik is dan gelijk aan het aantal graaddagen keer het gemiddeld aantal kWh/graadag. Vermenigvuldig dit met de prijs van aardgas en je hebt de stookkosten met hr-ketel. Tel deze op bij de energiekosten en trek er de verwarmingskosten met infrarood vanaf en je hebt een inschatting van de energiekosten als we niet over zouden zijn gestapt van een hr-ketel naar infraroodverwarming.
Omgerekend naar een standaardjaar tegen de tarieven van 2019 geeft dat onderstaand beeld. Waarbij de kosten wel gestegen zijn ten opzichte van verwarmen met een hr-ketel, maar zeker niet zo veel als ik zou verwachten op basis van COP = 1.
Voor de hypothese COP =1 ben ik ervan uitgegaan dat elke kWh die de hr-ketel een op een vervangen wordt door een kWh elektriciteit. Als die een onjuiste weergave is van wat energie-experts met hun stelling COP = 1 bedoelen dan daag ik ze uit om een toetsbare hypothese achter te laten in de reacties.
Energiekosten zijn ongeschikt om de COP uit te rekenen
Een volledig terecht punt. Mijn werkhypothese, die ik al een paar maanden herhaal hier is dat met COP = 1 bedoelt wordt dat infraroodverwarming geen energie bespaart, zoals een warmtepomp dat wel doet. Een warmtepomp maakt m.b.v. een eenheid elektrische energie meerdere eenheden warmte, vaak uitgedrukt in de COP. Bij een COP van 5 zouden we onze warmtebehoefte van gemiddelde 5.400 kWh kunnen leveren met iets meer dan 1.000 kWh elektriciteit. Bij een COP van 1 is er 5.400 kWh elektriciteit nodig om 5.400 kWh warmte te leveren. Bij een elektrische COP = 1 verwarming verwacht ik dus dat mijn elektriciteitsverbruik op jaarbasis met die hoeveelheid toeneemt. Als ik dat verkeerd verwacht dan hoor ik graag hoe de hypothese dan zou moeten luiden.
Bij de hypothese COP = 1 verwacht ik echter dat ons energieverbruik voor ruimteverwarming vergeleken met een standaardjaar niet tot nauwelijks verandert. Ook betekent het dat ik verwacht dat de variabele energiekosten stijgen, want een kilowattuur elektriciteit is 3 keer zo duur als een kWh gas. Nu snap ik dat die laatste stap een tandje te kort door te bocht kan zijn, daarom hieronder het werkelijk energieverbruik omgezet naar standaardjaar vergeleken met het verwachte energieverbruik op basis van HR en de hypothese dat infraroodverwarming zich gedraagt als een COP =1 verwarming.
Maand
2019
2019 HR/COP=1
Begin jaar
0
0
Januari
1351
1351
Februari
2387
2387
Maart
2901
3162
April
3094
3517
Omgerekend naar een standaard jaar, verbruik ik ruim 400 kWh minder voor ruimteverwarming dan verwacht op basis van ons gemiddelde stookgedrag in de periode 2014-2018. Best wel wat op een totaal van 3.500. Voor de maand maart en april had ik op basis van COP = 1 een elektriciteitsverbruik van 1.130 kWh voor verwarming verwacht (in een standaard jaar). Het werden er 708. Een verschil van 37%. In lijn met de 35% die Gerard de Leede, Professor of Practice Smart Cities, JADS, als praktijkeffect in zijn woning waarneemt. Een resultaat ook dat in lijn is met wat ik zelf een aantal jaar geleden berekende voor een infraroodwoning die ik bezocht en waarvan ik jaarcijfers ontving.
De energietransitie gaat toch om CO2 reductie?
In deze vraag liggen een ten minsten twee aannames verborgen. Ten eerste dat energietransitie enkel om CO2 reductie gaat, ten tweede dat de overstap van aardgas naar infraroodverwarming geen CO2 besparing oplevert.
Om bij de eerste te beginnen. De energietransitie kent voor mij meerdere doelen. Uiteraard gaat het om het tegengaan van klimaatverandering, maar het gaat ook om zaken als het verminderen van onze afhankelijkheid van dictatoriale landen als Saoudi Arabië, het democratiseren van onze energievoorziening (ik ben niet voor niets (bestuurs)lid bij een lokale energiecoöperatie en het terugdringen van mijn fossiele energiegebruik. Elektriciteit is vooralsnog eenvoudiger te verduurzamen dan gas.
Ook op milieugebied is energietransitie voor mij geen single issue, er zijn meer milieuproblemen dan enkel klimaatverandering. Verder schreef ik in 2015 al dat ik van gas af wilde, zodat Nederland warm houden geen reden meer kon zijn om de gaskraan in Groningen open te houden. Inmiddels is bekend dat de gaskraan in Groningen uiterlijk in 2030 dicht gaat (lees: uiterlijk dan is het aardgas in Groningen op), dus dat argument gaat minder op. Daarvoor in ruil komt een CO2 argument: we zullen gas moeten gaan importeren om onze huizen warm te stoken.
Zowel het transport naar Nederland als de conversie van buitenlands gas naar gas dat geschikt is voor het Nederlandse net kost energie. De nieuwe stikstoffabrieken die voor de conversie gebouwd worden zijn grote stroomvreters, aanvoer van LNG is ook een grote energievreter. Daar komt nog bij dat de methaanemissies (een broeikasgas dat 25 keer zo sterk is als CO2) bij winning en transport waarschijnlijk te laag worden ingeschat. Mijn verwachting is daarom dat de CO2 footprint van aardgas de komende jaren zal stijgen. Tegelijkertijd wordt de CO2 footprint van elektriciteit lager, doordat het aandeel groene stroom in de elektriciteitsmix de komende jaren stijgt.
Door meer stroom af te nemen verhoog je het gasverbruik in centrales
Alweer een aanname, die niemand kan onderbouwen. Want weet u op enig moment waar uw stroom vandaan komt? Dat is in het huidige systeem simpelweg niet te achterhalen, behalve voor mijn eigen zonnestroom en voor mijn winddelen. Voor beide geldt dat ik mijn verbruik af zou kunnen proberen te stemmen op de opwekking.
Voor alle andere gevallen geldt: op jaarbasis neem ik 100% Nederlandse groene stroom af. Het systeem garandeert dat elke kWh die ik extra gebruik ook extra opgewekt moet worden. Uiteraard is de hoeveelheid groene stroom beperkt, maar dan nog is het op dit moment simpelweg niet mogelijk om te bepalen waar de extra stroom vandaan komt.
De beste benadering voor dit moment is, naar mijn weten, het GHG protocol, waarin wordt voorgeschreven dat de footprint van elektriciteit bij voorkeur op 2 manieren berekend wordt. Ten eerste door te kijken naar de afgenomen stroom en ten tweede door te kijken naar het netgemiddelde. Om bij de eerste te beginnen: we nemen stroom af van Greenchoice, een combinatie van Nederlandse wind en biomassa. De stroom van biomassa is bij Greenchoice afkomstig van vergisters, dus niet van Canadees en Amerikaans gekapt hout.
Als ik de CO2 footprint van ons energieverbruik op basis van infraroodverwarming vergelijk met de CO2 footprint op basis van HR-verwarming kom ik op de volgende getallen. Bij verwarmen met gas in een standaardjaar stoten we 1,1 ton CO2 uit. Bij verwarmen met infrarood verwacht ik in een standaardjaar 3.600 kWh nodig te hebben, dat levert 0,25 ton CO2 uitstoot op als ik naar het stroometiket van Greenchoice kijk en 1,5 ton CO2 als ik uitga van de netgemiddelde CO2 uitstoot per kWh. Of er sprake is van een daling of een stijging van de CO2 uitstoot is dus niet zo eenduidig. Zoals eerder aangegeven kan het tunen van de hr-ketel theoretisch maximaal 1098 kWh aan gas besparen, dat levert maximaal 0,2 ton CO2 reductie per jaar op. De combinatie van groene stroom met infraroodverwarming levert 0,85 ton CO2 reductie op. En het ging toch om CO2 reductie?
Deze CO2 reductie die ik bereken op basis van de stroom die ik afneem is in lijn met wat een andere grote kwaliteitsleverancier van infraroodverwarming in Oostenrijk voorrekent op basis van een woning met een vloeroppervlak van 119 m2 en een warmtevraag van 54 kWh/m2 per jaar. Al heb ik niet kunnen achterhalen met welke emissie per kWh daarbij gerekend wordt.
Begin maart zijn onze infraroodpanelen geïnstalleerd. In maart en april hebben we ons huis er mee warm gehouden, waarbij de cv-ketel enkel gebruikt is voor warm water. Verder stond de cv op het zomerprogramma. Eerder heb ik al ons energieverbruik van de maanden maart en april geanalyseerd. Daarbij heb ik niet gekeken naar de variabele energiekosten. Hoog tijd om dat wel te doen, uitgaande van de hypothese dat infraroodverwarming een warmterendement heeft van 100%, of zo je wilt een COP van 1 verwacht ik dat de energiekosten over de eerste vier maanden van dit jaar fors gestegen zijn. Een kWh warmte via aardgas kost namelijk 8 Eurocent, dezelfde kWh via elektriciteit kost in ons geval 22 Eurocent tijdens daluren en 25 Eurocent tijdens piektarief.
Variabel energiekosten 2011-2019
Ik begin met de werkelijke kosten, waarbij niet gecorrigeerd is voor verandering in tarieven. Hier onder staan de cumulatieve kosten voor aardgas per jaar.
In bovenstaande grafiek is goed te zien dat de kosten voor aardgas in maart en april nauwelijks gestegen zijn. De lijn 2019 HR laat zien wat de verwachte ontwikkeling van de kosten voor aardgas zijn als uitgegaan wordt van het aantal graaddagen in maart en april 2019 vermenigvuldigd met het gemiddelde aardgasverbruik per graaddag maart en april in de periode 2014-2018. Ten opzichte van de situatie met een HR ketel hebben we Euro 86 minder aan aardgas uitgegeven.
Ik heb de periode 2011-2013 buiten beschouwing gelaten, omdat het gasverbruik in 2013 erg veel hoger lag dan in andere jaren en omdat in 2013 de laatste grote veranderingen in ons huis zijn gedaan (onder andere het plaatsen van zonnepanelen).
De elektriciteitskosten zijn uiteraard wel gestegen nu we ons huis verwarmen met infraroodpanelen. In totaal met 101 Euro. Wat betekent dat we tot nu toe per saldo 15 Euro duurder uit zijn door over te schakelen op infraroodverwarming. Op het eerste gezicht lijkt dat niet in lijn met de verwachting dat de verwarmingskosten met een factor 3 stijgen (uitgaande van COP = 1).
Variabele energiekosten omgezet naar 2019
Het is natuurlijk mogelijk dat de verandering in energiekosten veroorzaakt wordt verandering in de tarieven voor gas en elektriciteit. De overheid heeft de energiebelasting op gas tenslotte verhoogd per 1 januari, terwijl de energiebelasting op elektriciteit is verlaagd. Daarom heb ik alle verbruiken van gas en elektriciteit sinds 2011 omgezet naar de huidige tarieven. Voor gas geeft dat geen schokkende resultaten. Als is in onderstaande grafiek wel beter zichtbaar dat ons gasverbruik in 2019 lager ligt dan in andere jaren.
Het meest interessant om te toetsen of de verwarmingskosten met een factor 3 gestegen zijn is onderstaande grafiek met de variabele kosten voor elektriciteit. Uitgaande van COP = 1 zou ik daar een forse stijging verwachten tot Euro 326. Ruim boven 2012 en 2013, de 2 duurste jaren tot nu toe. De werkelijke variabele kosten bedragen 193 Euro. Een verschil van Euro 133 tussen de theorie COP=1 en de praktijk. Waar ik meteen bij wil voegen dat de gemiddelde binnentemperatuur in maart en april 2019 niet wezenlijk verschilt heeft van de binnentemperatuur van maart en april 2018. Bij gebruik van een hr-ketel voor verwarming hadden de elektriciteitskosten uiteraard lager gelegen.
Tot slot dan het effect op de totale variabele energiekosten. Ook dan is in onderstaande grafiek goed te zien dat de ontwikkeling van de werkelijke kosten afwijkt van de energiekosten die te verwachten zijn als de hypothese COP = 1 waar zou zijn. In werkelijkheid ontlopen de kosten voor verwarming met een hr-ketel en infraroodverwarming elkaar bij ons na twee maanden gebruik nauwelijks.
Conclusie
Eerder had ik al aangeven dat ons energieverbruik niet echt aanleiding gaf om te geloven dat de hypothese dat infraroodverwarming gelijk staat aan een verwarming met een COP van 1 in de praktijk stand houd. Uit de omrekening naar geld komt, logischerwijs, nu dezelfde conclusie naar voor. De werkelijke energiekosten zijn niet gestegen, zoals de Nederlandse theorethyse hypothese COP=1 voorspelt. Waarbij in ons geval verwarmen met infrarood nauwelijks een financiële besparing oplevert ten opzichte van een hr-ketel. Terwijl een kWh elektriciteit 2,7 (dal) tot 3,3 (piek) keer zo duur is als een kWh gas. Het lijkt er dus eerder op dat een kWh van onze infraroodpanelen 2,7 tot 3,3 kWh van gasverbruik vervangen, waarmee mijn eigen verbruik in lijn is met de infrarood woning die ik in 2015 analyseerde. Al is COP een stomme maat voor een verwarming die niet primair de lucht verwarmt.
April is voorbij, dus tijd om naar ons energieverbruik over april te kijken. Waarbij ik meteen kan melden dat ik redelijk wat wijzigingen heb gemaakt in mijn berekingen in verband met de slimme meter die we hebben en in verband met de overgang naar infraroodverwarming. Het kan dus goed zijn dat er hier en daar nog een foutje in de spreadsheet zit die de komende maanden naar boven gaat komen. De ergste zijn er volgens mij uit, waarmee de getallen over maart met terugwerkende kracht licht zijn gewijzigd.
Kengetallen voor april
Om te beginnen een tabelletje met wat kengetallen over april. Waarmee meteen het eerste verschil binnenkomt: al het energieverbruik reken ik vanaf nu om in kilowattuur. Dat telt lekker makkelijk op en het vergelijkt ook makkelijker.
Wat
2018
2019
verschil
Ruimteverwarming
261
167
-36%
Verbruik/graaddag
1,81
0,95
-48%
Elektriciteitsafname
281
593
111%
Teruglevering
180
Elektriciteitsverbruik
281
413
47%
Zonnepanelen
212
278
31%
Zonnedelen
19
12
-37%
Winddelen
94
52
-45%
Zonneboiler
151
162
7%
Totaal opwekking
477
504
6%
Netto elektriciteitsverbruik
-44
71
-260%
Saldo elektriciteit op jaarbasis
-163
Wat in bovenstaande tabel meteen opvalt is dat ons energieverbruik voor ruimteverwarming fors is gedaald. Niet alleen in absolute zin (van 261 kWh naar 167 kWh), maar ook per graaddag. April was de eerste volledige maand waarin we ons huis enkel volledig met infraroodverwarming hebben verwarmd. Nog een beetje vroeg om hele harde conclusies te trekken, maar de stelling dat het overgaan van gasgestookte cv-ketel naar infraroodverwarming geen een op een vervanging is van gas door elektra durf ik na 2 maanden wel aan
Door de overschakeling op infraroodverwarming is ons totale elektriciteitsverbruik uiteraard wel gestegen. In totaal verbruikte we in april 47% meer dan in april 2018. Ons gasverbruik is daarmee wel gedaald met 28m3 en bedroeg in april slechts 4 m3. Omgerekend zo’n 40 kWh. De ruimteverwarming werd geleverd door infraroodverwarming en de zonneboiler leverde een groot deel van het warme water.
Een andere opvallende is dat onze eigen zonnepanelen meer hebben opgebracht dan vorig jaar, maar dat onze zonnedelen en winddelen beide minder hebben gepresteerd. Bij de Winddelen komt dat deels doordat er voor de periode 26 t/m 30 april geen gegevens beschikbaar zijn. Per saldo steeg de hoeveelheid opgewekte energie wel t.o.v. 2018.
Gewijzigde berekening gasverbruik warm water
Afgelopen maand heb ik opnieuw berekend hoeveel gas we verbruiken voor warm water. Daarbij ben ik uitgegaan van de gemiddelde gaslevering aan een C-label woning voor de jaren 2012-2017. Volgens het CBS gaat het om de volgende hoeveelheden:
CBS aardgaslevering C label
m3/m2
2012
11,5
2013
11,6
2014
10,5
2015
10,3
2016
10,4
2017
10,4
Het gaat hier om het aantal kubieke meter per vierkante meter woonoppervlak. Onze woning is 119m2 en ik ben uit gegaan van 20% gasverbruik voor warm water. Verder ben ik er van uitgegaan dat onze zonneboiler het hele jaar warmte levert, alleen veel minder in de wintermaanden dan in de zomer.
Maand
Maximaal aandeel zonneboiler in warm water
Januari
5,00%
Februari
10,00%
Maart
25,00%
April
75,00%
Mei
75,00%
Juni
90,00%
Juli
90,00%
Augustus
90,00%
September
75,00%
Oktober
50,00%
November
10,00%
December
5,00%
Verdeling energievraag tussen warm water, ruimteverwarming en overige elektra
Op basis van de nieuwe verdeling tussen warm water en verwarming heb ik afgelopen weken onderstaande grafiek ontwikkeld over de verdeling van de energievraag over warm water, ruimteverwarming en overige elektrische apparatuur. Dat geeft het volgende beeld:
In bovenstaande grafiek is goed te zien hoe groot de piek is die veroorzaakt wordt door onze energievraag voor ruimteverwarming. Het verbruik voor warm water en andere elektrische apparatuur kent een veel vlakker verloop. Voor de invoer van led-lampen was met name het verbruik van andere elektrische apparatuur hoger en meer seizoensgebonden. De pieken werden tot februari van dit jaar geleverd door aardgas. Door de installatie van de infraroodpanelen gaat dat veranderen. Ook de piek zal geleverd worden door elektriciteit. Een eerste begin van hoe die piek er dan uit gaat zien is in onderstaande grafiek te zien, waar is weergegeven wat de bron van energielevering is (gas, zonnewarmte, zonnedelen, zonnepanelen, winddelen of inkoop van groene stroom).
Duidelijk te zien is dat in maart en april 2019 het gasverbruik daalt en het elektriciteitsverbruik stijgt. In april gebruikten we voor 66% elektriciteit en voor 26% de zonneboiler. Op jaarbasis is de verschuiving richting elektriciteit vooralsnog gering. Het aandeel elektriciteit is opgelopen tot 36% en de zonneboiler voorziet in 10% van onze energiebehoefte, ruim 50% van ons energieverbruik de afgelopen 12 maanden is dus nog geleverd door aardgas. Pas vanaf het nieuwe stookseizoen zal het aandeel aardgas verder teruglopen. Onze totale energiebehoefte kruipt ook langzaam terug naar minder dan 10.000 kWh per jaar.
Energieverbruik verwarming
Begin maart is
In maart heb ik onderstaande hypotheses geformuleerd over ons energie verbruik voor verwarming:
Hypothese
COP = 1
35% energiebesparing
66% energiebesparing
Extra elektriciteitsverbruik (in kWh/Jaar
5.600
3.700
1.900
Energiebesparing (in kWh/jaar)
0
1.900
3.800
Verbruik (in kWh/graaddag)
2,1
1,4
0,7
Verbruik (in m3 gas/graaddag)
0,22
0,14
0,07
Verbruik (in kWh/m2 per jaar)
47
31
16*
Aangezien ik behoorlijk heb zitten wijzigen in mijn spreadsheet is het tijd om deze hypotheses opnieuw te berekenen. Waarbij ik de hypotheses nu formuleer op basis van een standaard stookjaar (2801 graaddagen, langjarig gemiddelde van 2001-2018 volgens Warmtepompweetjes). De hypotheses luiden dan als volgt:
Hypothese
COP=1
35%
66%
Energie verwarming
6.055
3.936
2.059
Energiebesparing
0,0
2.119
3.996
Verbruik kWh/graaddag
2,2
1,4
0,7
Verbruik in kWh/m2
51
33
17
Infraroodverwarming
In de laatste twee maanden van ons stookseizoen hebben we ons huis met infraroodpanelen verwarmt. In april is ons energieverbruik voor verwarming uitgekomen op 167 kWh. Belangrijker is dat het verbruik per graaddag gedaald is tot 0,9 kWh/graaddag. In maart was dit 1,3 kWh per graaddag en in 2018 1,8 kWh per graaddag. In onderstaande grafiek is goed zichtbaar dat in maart en april het energieverbruik per graaddag in 2019 lager ligt dan in voorgaande jaren. Een verschil dat overigens niet voort lijkt te komen uit een lagere ruimtetemperatuur. De gemiddelde temperatuur in april was met 20,7 graden Celsius namelijk 0,2 graden hoger dan in 2018. Voor zover ik kan beoordelen ligt de thermometer op dezelfde plaats boven op een kast (ongeveer 2 meter boven de grond) en buiten bereik van de straling van onze infraroodpanelen.
Het totale energieverbruik voor verwarming in 2019 ligt vooralsnog op schema om tot de zuinigste jaren te gaan behoren.
Als je bovenstaande grafiek bekijkt dan zul je snappen dat ik er nog goede hoop op heb dat 2019 ons zuinigste jaar wordt. En dat ik er op reken dat we ook dit jaar weer onder de 50 kWh/m2 voor ruimteverwarming uitkomen in onze C-label woning. In onderstaande grafiek is het energieverbruik voor verwarming gecorrigeerd voor temperatuur. Ook dan is 2019 tot nu toe een van de meest energiezuinige jaren en valt op hoe extreem veel we voor ons doen hebben gestookt in 2013.
Conclusie
De hypotheses over ons verbruik voor verwarming zijn geformuleerd op jaarbasis, dus met zekerheid valt er nog weinig over te zeggen. Wat wel te zeggen valt is dat het verbruik per graaddag in maart en april op respectievelijk 1,3 en 0,9 kWh per graaddag lag. Dat ligt aanzienlijk lager dan ons gemiddelde verbruik in voorgaande jaren. Ook ligt het verbruik dichter in de buurt van de besparingshypotheses dan in de buurt van de COP=1 hypothese. Voorlopig is het echter een half jaar wachten op nieuwe resultaten, want het stookseizoen is bijna afgelopen.
Maart is voorbij, tijd om ons energieverbruik weer eens door te zagen. Na vijf jaar weinig verandert te hebben aan ons huis hebben we vorige maand ons huis voorzien van infraroodverwarming. Dat betekent dus een behoorlijke verandering in het energieverbruik, die vooral in het stookseizoen zichtbaar zal worden. In maart hebben we gestookt, dus de eerste contouren tekenen zich af.
Aanpassing 15 april 2019: door uitleg van BeNext ben ik er achter dat de oorzaak van het spookverbruik van 2 kWh per dag in de dagen voordat de infraroodpanelen werden geïnstalleerd niet door de controller van BeNext wordt veroorzaakt, maar door een van de infraroodpanelen (HQ6). Die lag tot 21 maart in een doos op zolder, zonder een stekker in het stopcontact. Oorzaak: onbekend, wel reden om aantal zaken hieronder aan te passen.
Energieverbruik
Ons energieverbruik en de energieopwekking van maart 2019 vergeleken met maart 2018 staat in de tabel hieronder.
Wat
2018
2019
verschil
Gasverbruik
116
29
-75%
Verbruik/graaddag
0,29
0,10
-66%
Elektriciteitsverbruik
365
627
72%
Zonnepanelen
153
138
-10%
Zonnedelen
15
15
0%
Winddelen
149
211
42%
Totaal opwekking
317
364
15%
Netto elektriciteitsverbruik
48
263
449%
Het eerste dat uiteraard opvalt is de daling van ons gasverbruik met 75% ten opzichte van maart 2018 en de stijging van ons elektriciteitsverbruik met 72% ten opzichte van maart 2018. De hoeveelheid groene stroom die we zelf opwekken is met slechts met 15% gestegen, dus ook ons netto elektriciteitsverbruik is fors gestegen. Dat er een verschuiving van gas naar elektriciteit plaats heeft gevonden was te verwachten, aangezien in maart ons huis is uitgerust met infraroodpanelen. Dat werd tenslotte wel eens tijd bijna vijf jaar nadat ik aangaf werk te willen maken met het van gas af halen van ons huis. Geeft bovendien de kans om een gasgestookt huis met een infrarood verwarmd huis te vergelijken op basis van mijn eigen praktijkcijfers van de afgelopen jaren i.p.v. cijfers of impressies van andermans woning. Al hoop ik wel dat het zodanig bevalt dat praktijkgegevens over de vergelijking van infraroodverwarming met warmtepomp niet van mijn kant gaan komen 😉
Effect infraroodverwarming op energie voor verwarming
Het energieverbruik voor onze verwarming ligt al jaren redelijk constant. We verbruiken zo’n 600 tot 800 m3 aardgas voor warm water en verwarming. Mijn inschatting is dat het grootste deel daarvan voor verwarming is, wat ook logisch is gelet op onze zonneboiler. Vorige maand heb ik drie hypotheses geformuleerd op basis van de voorspellingen over ons energieverbruik. De eerste hypothese is dat ons energieverbruik niet gaat veranderen, omdat infraroodverwarming 1 kWh elektriciteit omzet in 1 kWh warmte (COP = 1). De tweede hypothese is dat ons energieverbruik voor verwarmen met 35% daalt ten opzichte van een cv-ketel op gas. De derde hypothese dat we tot 66% energiebesparen ten opzichte van een cv-ketel op gas.
Hypothese
COP = 1
35% energiebesparing
66% energiebesparing
Extra elektriciteitsverbruik (in kWh/Jaar
5.600
3.700
1.900
Energiebesparing (in kWh/jaar)
0
1.900
3.800
Verbruik (in kWh/graaddag)
2,1
1,4
0,7
Verbruik (in m3 gas/graaddag)
0,22
0,14
0,07
Verbruik (in kWh/m2 per jaar)
47
31
16*
* 16 kWh/m2 is lager dan de leverancier aangeeft, die gaat uit van 25 tot 40 kWh/m2 per jaar. Het verschil kan hem gaan zitten in het feit dat we niet onze hele woning verwarmen.
Leuker dan de hypothese vind ik zelf het werkelijke verbruik in maart. In totaal hebben we in maart 411 373 kWh voor verwarming verbruikt, dat is 3,5 3,1 kWh/m2 in deze maand. In maart 2018 verbruikte we 8 kWh/m2. Maart 2018 was een stuk kouder dan maart 2019, wat betekent dat de vergelijking niet helemaal eerlijk is. Daarom hieronder het verbruik voor verwarming in kWh per graaddag van de afgelopen jaren:
In bovenstaande tabel is goed dat het verbruik in maart 2019 lager ligt dan in andere jaren. Ons verbruik lag in maart 2019 op 1,2 kWh/graaddag. Daarmee ligt het verbruik voor verwarming ook lager dan in de meeste vergelijkbare jaren, zoals 2012 (1,8 kWh/graaddag), 2014 (1,6 kWh/graaddag) of 2017 (2 kWh/graaddag). Ten opzichte van het gemiddelde energieverbruik per graaddag ligt ons energieverbruik voor verwarming 37% 43% lager. Als ik 2013, dat duidelijk een extreem jaar was, buiten beschouwing laat ligt ons energieverbruik voor verwarming in 2019 28% 35% lager. Of de energiebesparing blijft als het kouder wordt in het najaar valt natuurlijk nog te bezien. Vooralsnog ligt hypothese 2 (35% energiebesparing t.o.v. een hr-ketel op aardgas) het dichtst bij onze praktijkcijfers.
Effect op bruto energieverbruik
Ons bruto energieverbruik (dat wil zeggen ons energieverbruik, zonder rekening te houden met de hoeveelheid energie die we opwekken met onze zonneboiler, zonnepanelen, winddelen en zonnedelen) is in het eerste kwartaal gelijk aan dat van 2014.
Een kleine uitdaging wordt gevormd door het energieverbruik van de aansturingsunit van onze infraroodpanelen. Volgens de website van BeNextis het stroomverbruik van hun internetgateway maximaal 1 Watt. Volgens de gegevens die ik zie in het systeem van BeNext verbruikt hun controle unit per dag 2,01 kWh (84 Watt per uur). Dat is op jaarbasis 754 kWh, een stuk meer dan het verbruik van de elektrische pomp van de cv-ketel. Of het een fout is van de BeNext internetgateway, dat het energieverbruik zo hoog ligt omdat de sensoren onvindbaar waren of dat het een foutje in de software van BeNext is weet ik niet. Dat ga ik van de zomer uitvinden.
Na overleg met BeNext en dieper duiken in de cijfers van het energieverbruik dat BeNext meet blijkt dat het de internetgateway de oorzaak niet is. Op de een of andere manier heeft een paneel zonder aangesloten te zijn op het elektriciteitsnet een maand lang 2 kWh per dag verbruikt. De startdatum is terug te voeren op het moment dat het paneel gekoppeld is aan het BeNext systeem. De datum dat het spookverbruik ophoud valt samen met de dag dat het paneel daadwerkelijk geïnstalleerd is. Hoe het paneel in de dagen daartussen stroom heeft weten te verbruiken is me een raadsel. Onderstaande plaatjes laten zien dat het wel paneel HQ6 is dat stroom heeft verbruikt.
Elektriciteitsverbruik BeNext voor installatie van de infraroodpanelen
Wat ik wel weet is dat ik overweeg om de aansturingsunit buiten het stookseizoen uit te schakelen. Dat scheelt toch al snel 300 tot 400 kWh elektriciteit per jaar. Een optie die ik nog overweeg voor de toekomst is om de aansturing op termijn over te zetten naar domoticz, dat bij ons thuis draait op een raspberry pi 3. Deze is met een energieverbruik van zo’n 50 kWh per jaar (0,132 kWh per dag en 5,5 Watt per uur) wel een stuk onzuiniger dan de internet gateway van BeNext. Moet ik alleen nog het zwave protocol op de raspberry en domoticz aan de praat krijgen.
Effect op netto energieverbruik
Ons totale elektriciteitsverbruik is in maart fors gestegen door de overstap op infraroodverwarming. Toch is ons totale energieverbruik gedaald. De stijging in elektriciteitsverbruik is dus ruimschoots goed gemaakt door de daling in het gasverbruik.
Ons voortschrijdend 12 maands netto energieverbruik ligt daarmee op het niveau van maart 2014. Het wordt komend jaar boeiend om te zien of we onder de 10.000 kWh per jaar uitkomen. Vooralsnog is ons cumulatief netto energieverbruik ook terug op het niveau van 2014. Waarbij ik uiteraard hoop dat we in de eerste maanden van het volgende stookseizoen lager uitkomen dan 2014.
Impressie van de eerste maand met infraroodverwarming
Los van de cijfertjes is natuurlijk ook de vraag hoe de infraroodverwarming ons tot nu toe bevalt. Na een paar dagen wennen met instellen ben ik tevreden over het comfort. De stralingswarmte van de panelen voelt prettig en het feit dat de panelen los in te stellen zijn vind ik een voordeel. ’s Avonds verwarmen we de open keuken bijvoorbeeld minder dan de zithoek. Als we naar de keuken lopen is het daar nog steeds comfortabel en warm, maar het paneel staat minder sterk stralend ingesteld. ’s Ochtends zijn juist de infraroodpanelen bij keuken en de eethoek wat hoger ingesteld, omdat we dan op die plaats zitten.
Temperatuur variatie in de woonkamer, maar 2019.
Het is nog wel zoeken naar de juiste temperatuurinstelling. De infraroodpanelen zijn op 7 maart geïnstalleerd. We hebben de temperatuur een paar dagen op 19 graden ingesteld, maar dat werd niet als comfortabel ervaren. Daarna is de temperatuur verhoogd naar 20 graden op momenten dat we in de woonkamer zijn. Zoals te zien is in de grafiek geeft dat nog behoorlijke schommelingen in de gemiddelde temperatuur. Op een paar dagen na is het gelukt om het verschil tussen de gemiddelde en de maximale temperatuur te beperken tot 1 graad Celsius. Dat lukt beduidend beter dan bij de cv-ketel.
Een paar kleine minpunten zijn we ook al wel tegengekomen. Zo vergt de aansturing van de infraroodpanelen via de BeNext app en website wel wat gepuzzel, al heb ik inmiddels wel trucjes bedacht om te zorgen dat zowel de temperatuur als het vermogen per paneel doet wat ik wil gedurende de dag.
Een probleem dat met name de eerste dagen speelde is dat de temperatuursensoren per kamer geregeld het contact met de controller van BeNext kwijt waren. Na een paar keer de verbindingsknop van de temperatuursensor in te drukken werkte dit de laatste weken naar behoren. Wat misschien ook helpt is dat we de controller van BeNext wat beter gepositioneerd hebben, zodat deze makkelijker verbinding kan maken met de andere z-wave apparaten.
Een ander minpunt is dat een van de panelen na een week begonnen is met het maken van een tikkend geluid. De leverancier en installateur reageerden snel op de melding en gaven aan dat dit vaker voorkomt. Het paneel is vandaag zonder verdere vragen door de leverancier vervangen door een nieuw paneel. Ook maakt een van de panelen geen contact meer met de controller van BeNext. Het is lastig te achterhalen wat daar de oorzaak van is. Het weer tot leven wekken van de control unit van het paneel weer door de verbindingsknop in te drukken vergt hele lange dunne vingers of een stokje met een spiegel om boven het paneel te kunnen kijken. Het alternatief was stop er 30 seconden uit en daarna opnieuw inschakelen. Ook daarmee kwam het paneel niet terug. De leverancier heeft de control unit van het betreffende paneel daarom vandaag vervangen.
Februari is afgelopen, tijd dus om naar ons energieverbruik en de energieopwekking te kijken. Te beginnen met een kort overzicht van de belangrijkste kengetallen. Februari 2019 was veel warmer dan 2018. Dat is terug te zien in het aantal graaddagen dat met 355 in februari 2019 veel lager ligt dan de 516 uit 2018. Dat is goed zichtbaar in ons gasverbruik dat 27% lager ligt. Het elektriciteitsverbruik is gelijk gebleven en in totaal hebben we zo’n 5% meer elektriciteit opgewekt. Voornamelijk met onze winddelen.
Wat
2018
2019
verschil
Gasverbruik
136
99
-27%
Verbruik/graaddag
0,26
0,28
6%
Elektriciteitsverbruik
305
305
0%
Zonnepanelen
146
133
-9%
Zonnedelen
4
5
25%
Winddelen
94
118
25%
Totaal opwekking
244
256
5%
Netto elektriciteitsverbruik
61
49
-19%
Bruto energieverbruik
Begin maart zijn onze infraroodpanelen geplaatst en aangesloten in de huiskamer. Waarover binnenkort meer. Tijd dus om een nieuw overzicht te maken waarmee het effect daarvan zichtbaar te maken is. De verwarming zat altijd apart in mijn overzichten, omdat de verwarming op gas werkt. Bij infraroodverwarming gaat de verwarming elektriciteit verbruiken, dus dat vraagt wat aanpassingen. Er zijn verschillende opties om het effect te laten zien. De eerste is op basis van de al bestaande grafiek met al ons energieverbruik.
Een tweede optie is om te kijken naar ons bruto energieverbruik in kWh en ons bruto energieverbruik in kWh/m2 vloeroppervlak.
Ontwikkeling bruto energieverbruik (in kWh) per jaar.
Met uitzondering van 2013 is het bruto energieverbruik redelijk constant. De afwijking ten opzichte van het gemiddelde maximaal 4% omhoog en 6% omlaag.
Ontwikkeling bruto energieverbruik (kWh/m2) per jaar
Aan het bruto energieverbruik per vierkante meter is te zien dat onze woning verre van ideaal geïsoleerd is. Het ligt mijlenver af van de huidige kwaliteit die bouwers kunnen leveren. Een deel van dit energieverbruik wekken we op bij ons eigen huis via onze zonnepanelen (ongeveer 2.000 kWh per jaar) en zonneboiler (ongeveer 1.000 kWh per jaar).
Een derde optie is om te kijken naar het energieverbruik per graaddag. Die bewaar ik voor een volgende keer. Net als de optie om te kijken naar het elektriciteitsverbruik dat de app van mijn leverancier laat zien. Eerst wil ik zelf rekenen of de getallen daaruit logisch zijn in vergelijking met de ontwikkeling van ons elektriciteitsverbruik.
De hypothese
Welke maatstaf ik ook kies de hypotheses zijn simpel. Volgens de theorie, zoals bv. DWA maar ook andere energieadviseurs, die hanteren heeft een infraroodpaneel een zogenaamde COP van 1. Dat wil zeggen dat 1 kilowattuur elektriciteit wordt omgezet in 1 kWh warmte. Daarmee presteert een infraroodpaneel net zo goed als een HR ketel, die maakt van 1 m3 aardgas ongeveer 10 kWh warmte. Dat wil in ons geval zeggen dat ons bruto energieverbruik niet mag veranderen, voor iedere m3 aardgas minder horen er volgens deze hypothese 10 kilowattuur elektriciteit bij te komen. Gemiddeld hebben we in de periode 2011 t/m 2018 zo’n 5.600 kWh aan gas voor verwarming gebruikt. Uitgaande van een COP van 1 zou dat 5.600 kWh per jaar aan elektriciteit extra betekenen.
Volgens Gerard de Leede, Professor of Practice Smart Cities JADS aan Tilburg University, bespaart hij met infraroodverwarming 35% energie ten opzichte van gas. Wat betekent dat ons bruto energieverbruik af zou moet nemen. Bijna 60% van ons energieverbruik bestaat uit gas, waarvan een groot deel voor de verwarming is. Onze zonneboiler levert namelijk een deel van het warme water. Uitgaande van 35% energiebesparing door infraroodverwarming ten opzichte van aardgas zou ons energieverbruik voor verwarming op een kleine 3.700 kWh per jaar uit komen.
Ook volgens onze leverancier kan infraroodverwarming 1/3 tot 2/3 besparen op het energieverbruik van verwarming, om die 2/3 te bereiken is wel meer nodig dan enkel de panelen plaatsen. Bv. de muren behandelen met speciale verf. Dat betekent dat ons elektriciteitsverbruik ongeveer 1.900 tot 3.700 kWh hoger uit zou moeten vallen door infraroodverwarming.
Hypothese
COP = 1
35% energiebesparing
66% energiebesparing
Extra elektriciteitsverbruik (in kWh/Jaar
5.600
3.700
1.900
Energiebesparing (in kWh/jaar)
0
1.900
3.800
Conclusie
Het is te vroeg om conclusies te trekken. Na minder dan een week overschakelen op infraroodverwarming is er weinig zinvols over ons energieverbruik te zeggen. Bovendien is het nog even stoeien met de andere vorm van verwarming om te zorgen dat het huis behaaglijk is.
Het is februari. Onze jaarrekening van het energiebedrijf heb ik uitgeplozen, tijd dus voor de vaste routine van het maandelijks energieverbruik en de maandelijkse energieopwekking.
Energieverbruik januari 2019 vergeleken met januari 2018
Wat
2018
2019
verschil
Gasverbruik
154
155
0%
Verbruik/graaddag
0,37
0,32
-13%
Elektriciteitsverbruik
408
349
-14%
Zonnepanelen
44
49
11%
Zonnedelen
30
4
-87%
Winddelen
187
187
0%
Totaal opwekking
261
240
-8%
Netto elektriciteitsverbruik
147
109
-26%
Saldo jaarbasis
-281
-442
57%
Ons gasverbruik is nagenoeg onveranderd ten opzichte van vorig jaar. In verbruik per graaddag is het wel met 13% gedaald. Januari 2019 was kouder dan januari 2018 en toch ligt ons gasverbruik nauwelijks hoger. Da’s een leuke opsteker. Ons elektriciteitsverbruik is met 14% gedaald. Hoe we dat precies voor elkaar hebben gekregen weet ik niet, mogelijk dat het vervangen van een aantal halogeen lampen door led doorwerkt.
Bij de energieopwekking hebben we een stijging van de opbrengst van onze zonnepanelen, al klinkt 11% stoerder dan de 5 kWh die ze daadwerkelijk meer hebben weten op te wekken. De opbrengst van onze winddelen is gelijk aan januari 2018 en de opbrengst van onze zonnedelen is fors gedaald. Waar dat door komt weet ik niet, mogelijk dat er een project tijdelijk stil ligt of dat er geen data binnen is gekomen van een van de projecten waar we in hebben geïnvesteerd. Ons netto elektriciteitsverbruik is met 26% afgenomen. Op jaarbasis produceren we met onze eigen zonnepanelen, winddelen en zonnedelen nog steeds 442 kWh meer dan we verbruiken. Waarvan ruim 250 kWh wordt opgewekt met onze zonnedelen.
Energieverbruik
Ons totale energieverbruik uitgedrukt in kilowattuur is in januari weer bijna 1.900 kWh, waarvan zo’n 1.500 kWh aardgas is. Oftewel verwarming is in januari het grootste gedeelte van ons energieverbruik. Al lijkt dat in kubieke meter altijd mee te vallen ten opzichte van het elektriciteitsverbruik.
Ook als ik kijk naar ons voortschrijdend jaarverbruik (het cumulatief energieverbruik van de afgelopen 12 maanden) dan bestaat ons energieverbruik voor het grootste deel uit gasverbruik. Van de 11.700 kWh die op jaarbasis verbruiken is bijna 7.000 kWh aardgasverbruik. Ons energieverbruik op jaarbasis ligt sinds december 2013 wel behoorlijk constant.
Netto energieverbruik
Ons netto energieverbruik lag in januari in dezelfde range als altijd. Alleen 2013 blijft in januari een uitschieter naar boven.
Variabele energiekosten
Bij de variabele energiekosten zijn wel wat opvallende zaken te zien. De heffingen voor gas zijn dit jaar verhoogd en voor elektriciteit is de energiebelasting iets verlaagd.
Bij onze variabele elektriciteitskosten voor januari is niet terug te vinden dat het tarief voor de energiebelasting gedaald is. Op zich niet zo vreemd als je bedenkt dat de daling van de energiebelasting bijna volledig teniet gedaan is door de stijging van de opslag duurzame energie.
De stijging van de gasrekening is ook terug te zien in de totale variabele energiekosten voor januari. Ook die zijn opgelopen tot het hoogste niveau sinds 2013.
Stappen naar van gas los
Gelukkig is er voor onze oplopende gaskosten een oplossing in aantocht. Komende maand worden de infraroodpanelen namelijk geleverd en geïnstalleerd. Na installatie van de infraroodpanelen heb ik enkel nog een oplossing nodig voor warm water in de maanden dat onze zonneboiler onvoldoende levert.
Hopelijk is de installatie nog op tijd afgerond om in de cijfers terug te kunnen zien of infraroodpanelen daadwerkelijk 1 op 1 vergelijkbaar zijn met elektrische kachels, zoals Lars Boelen en andere energie-experts me op bierfiltjes hebben voorgerekend. Of dat 35% energiebesparing ten opzichte van het energieverbruik bij een HR ketel op aardgas, zoals Gerard de Leede stelt, meer op zijn plaats is. De installatie biedt in ieder geval kansen om deze oude vergelijkingen tussen infrarood en hr-ketel op te poetsen met eigen cijfers. En mogelijk dan ook maar weer eens de vergelijkingen met warmtepomp en stadsverwarming.
Het nieuwe jaar is al weer even bezig, tijd dus om de energierekening over 2018 door te spitten. Onze totale energierekening is met 60 Euro gestegen ten opzichte van 2017.
Hoogte energierekening per kalenderjaar
Onze totale energierekening bestaat vooral uit variabele kosten. De vaste kosten bedroegen in 2018 slechts 140 Euro. In 2019 zullen deze kosten met ruim 30 Euro stijgen door verandering in vaste tarieven van onze gas- en elektriciteitsaansluiting, maar vooral door de lagere teruggave energiebelasting. Daar staat tegenover dat de plannen om van het gas af te gaan steeds concreter vorm krijgen waardoor we mogelijk 150 Euro gaan besparen op de vaste kosten per jaar. Wat ook zou betekenen dat het netwerkbedrijf voor het eerst sinds 2014 niet meer de grootste kostenpost gaat zijn.
Uitsplitsing kosten naar energiebedrijf, netwerkbedrijf en overheid.
De kosten van het energiebedrijf zijn in 2018 ook weer gestegen, evenals de kosten die we via de energierekening aan de overheid betalen.
Procentuele verdeling van kosten voor overheid, netwerkbedrijf en energiebedrijf.
De volledige opsplitsing van onze energierekening laat nog duidelijker zien dat de kosten die we op jaarbasis betalen voor slechts een klein deel bestaan uit de leveringskosten van warmte/gas en elektriciteit. Waarbij elektriciteit eigenlijk nauwelijks zichtbaar is. Het grootste deel van de kosten bestaat uit netwerkkosten en overheidsheffingen. Ook is zichtbaar dat de de opslag duurzame energie door de oplopende tarieven langzaam weer terugkeert in de grafiek. De overheidsheffingen worden wel weer voor een deel teniet gedaan door de vermindering energiebelasting. Deze wordt vanaf 2019 een stuk minder, maar zal als de plannen uit het concept klimaatakkoord worden doorgezet weer stijgen tot net boven het niveau van 2014.
Het nieuwe jaar is begonnen. Dus tijd om het energieverbruik van december te analyseren en de jaarlijkse energierekening. Om te beginnen met de cijfers van december.
Energieverbruik december 2018 vergeleken met december 2017
Vergeleken met 2017 is ons energieverbruik in december gedaald en de energieopwekking gestegen.
Wat
2017
2018
verschil
Gasverbruik
130
111
-15%
Verbruik/graaddag
0.3
0.27
-10%
Elektriciteitsverbruik
323
343
6%
Zonnepanelen
47
84
79%
Zonnedelen
11
17
55%
Winddelen
129
111
-14%
Totaal opwekking
187
212
13%
Netto elektriciteitsverbruik
136
131
-4%
Saldo jaarbasis
-249
-398
60%
Vergeleken met 2017 is ons gasverbruik in december gedaald. Zowel in absolute zin, als per graaddag. Ons totale gasverbruik lag met 111 kubieke meter 15% lager dan in 2017. Het gasverbruik per graaddag (dus gecorrigeerd voor de buitentemperatuur lag 10% lager). Het elektriciteitsverbruik lag 6% hoger dan in december 2017. De energieopwekking lag hoger. De winddelen presteerden 14% minder goed dan in 2017, onze zonnepanelen en zonnedelen leverden veel meer op dan in december 2017. Per saldo hebben we daardoor 131 kilowattuur meer verbruikt dan opgewekt, iets minder dan de 136 kilowattuur van december 2017.
Energieverbruik
Ons gasverbruik schommelt zoals altijd met het seizoen, waarbij in de zomer bijna alle benodigde warmte geleverd wordt door onze zonneboiler. Het gasverbruik in de zomer zou nog iets hoger kunnen zijn als we ’s zomers de cv ketel uitzetten en deze slechts 1 keer per week een uurtje aanzetten om te voorkomen dat de pomp vast gaat zitten. Ons elektriciteitsverbruik ligt redelijk constant.
Ons voortschrijdende gasverbruik per 12 maanden is in 2018 met 8% gestegen ten opzichte van 2017. Met 712 kubieke meter blijft het aanzienlijk lager dan het landelijk gemiddeld. Ondanks dat vormt warmte de hoofdmoot van ons energieverbruik. Op jaarbasis bestaat 81% van ons energieverbruik uit warmte, dat geleverd wordt door gas en door onze zonneboiler.
Energieopwekking
In december 2018 hebben 212 kilowattuur elektriciteit opgewekt. Daarmee komt het totaal voor 2018 op 3.793 kilowattuur. Meer dan ons jaarverbruik aan elektriciteit. Daarnaast heeft onze zonneboiler naar schatting zo’n 1.330 kilowattuur aan warmte opgeleverd. Het blijft een schatting, omdat ik geen precieze cijfers heb over de warmteproductie van onze zonneboiler en omdat ik geen precieze uitsplitsing heb van ons gasverbruik naar verwarming en warm water.
Het aandeel eigen opwek in ons jaarverbruik is al een paar stabiel rond de 40%. We hebben wel wederom meer elektriciteit opgewekt dan verbruikt, dit jaar bijna 400 kilowattuur tegen 250 kilowattuur in 2017.
Zonneenergie
De kostprijs van onze zonnestroom is inmiddels gedaald naar 32 Eurocent per kilowattuur, nog steeds boven de prijs van een kilowattuur. De panelen liggen er dan ook pas sinds de zomer van 2013.
Winddelen
Onze winddelen hebben afgelopen jaar wederom minder opgewekt per winddeel dan 500 kilowattuur. In totaal hebben de winddelen ons sinds 2013 Euro 507,45 opgeleverd. Dat is 100 Euro minder dan verwacht. De kostprijs van onze windenergie zit daarmee op 13,8 Eurocent, dat is hoger dan de verwachte 11,5 Eurocent. Of dat komt door minder wind of doordat de opbrengstverwachting per winddeel die de Windcentrale heeft voorgeschoteld te optimistisch was in 2012 weet ik niet.
Vanaf 2019 lopen de onderhoudscontracten voor de windmolens waarin we winddelen hebben af, dat betekent dat we vanaf dit jaar onderhoudskosten gaan betalen. Of de onderhoudskosten wel goed ingeschat zijn door de Windcentrale gaan we eind dit jaar ontdekken.
Netto energieverbruik 2018
Ons netto energieverbruik is uitgekomen op 6.554 kilowattuur, dat is inclusief ons gasverbruik en de zonneboiler. Daarmee ligt ons netto energieverbruik in lijn met eerdere jaren. Ten opzichte van 2014 (ons zuinigste jaar) ligt het netto energieverbruik 13% hoger. Ondanks het feit dat we sinds 2014 meer zonnedelen hebben bijgekocht.
Ons netto energieverbruik per vierkante meter verschilt ook weinig met voorgaande jaren, aangezien ons huis nog steeds niet gegroeid is ligt ook het energieverbruik per vierkante meter 13% hoger dan in 2014.
Ons netto energieverbruik per graaddag ligt iets hoger dan vorig jaar. Al is het verschil in de tweede helft van het jaar wel kleiner geworden. Vooral door een hogere opbrengst van onze zonnepanelen en zonnedelen.
Variabele energiekosten
Het laatste deel voor nu is de ontwikkeling van onze variabele energiekosten in 2018.
In 2018 zijn onze variabele elektriciteitskosten iets lager uitgevallen dan in 2017. Met 171 Euro liggen de elektriciteitskosten slechts 1,3% hoger dan ons zuinigste jaar 2014.
Onze variabele gaskosten liggen met Euro 476 zo’n 25% boven ons zuinigste jaar 2014. Deels komt dit door een hoger verbruik, deels door de gestegen gasprijs. Waarbij met name ook de verhoging van de energiebelasting en de opslag duurzame energie meespelen.
Onze totale variabele energiekosten zijn ten opzichte van 2014 met 17% gestegen. Een deel daarvan komt doordat ons energieverbruik hoger ligt (11% t.o.v. 2014). Een belangrijk deel komt echter doordat de opslag duurzame energie gestegen is en doordat de energiebelasting op gas gestegen is.
De verandering in de totale energierekening, inclusief de vaste lasten, bewaar ik voor een volgende keer.
