Tekst: Craig Morris. Vertaling: Krispijn Beek.
Het Rocky Mountain Institute (RMI) heeft recent zijn onderzoek verdiept naar het gebruik van zonne-energie en energieopslag in plaats van het elektriciteitsnetwerk. Craig Morris stelt dat deze studie vooral bruikbaar is, omdat het laat zien dat energiebedrijven die de trend bevechten het enkel maar erger maken.
Een spook waart door de energiesector: afkoppelen van het elektriciteitsnetwerk. In haar recente studie laat RMI zien dat, afhankelijk van je lokale energieprijs, elektriciteit van het netwerk afnemen in een krimpend aantal gebieden van de VS de goedkoopste optie is. Aan het begin van het volgende decennium zal een netwerkaansluiting in combinatie met zonnepanelen in praktisch alle delen van de VS de beste optie zijn.
De volgende stap zal energieopslag zijn, wat mensen de mogelijkheid biedt om veel onafhankelijker te worden, zelfs als ze een netwerkaansluiting behouden. Het resultaat daarvan is slinkende inkomsten uit de verkoop van lagere hoeveelheden elektriciteit. De vraag is dan hoe we zullen blijven betalen voor de vaste kosten van het elektriciteitsnetwerk*, dat praktisch iedereen zal blijven gebruiken, al is het minder intensief.
De studie van RMI moedigt energiebedrijven (en netwerkbedrijven) in wezen aan om mensen op het netwerk aangesloten te houden. Volledig afkoppelen van het netwerk betekent dat mensen voldoende energieopslag installeren om volledig van het elektriciteitsnetwerk af te kunnen koppelen. Het resultaat zou een vicieuze cirkel zijn: doordat de vaste lasten van het elektriciteitsnetwerk over een kleiner aantal gebruikers wordt verdeeld stijgt de prikkel om van het netwerk af te koppelen alleen maar. Het elektriciteitsnetwerk heeft de energietransitie tot nu toe mogelijk gemaakt; het elektriciteitsnetwerk is niet onze vijand. Dus hoe kunnen we het netwerk verdedigen?
De auteurs van RMI beargumenteren dat energiebedrijven de vicieuze cirkel versnellen als ze proberen de trend te stoppen. Tal van regelgevers en energiebedrijven in de VS willen of hebben bijvoorbeeld al een speciale heffing voor huiseigenaren met zonne-energie toegevoegd. Over tien jaar, wanneer energieopslag veel goedkoper is, zullen huiseigenaren deze extra kosten zien als een stimulans om het elektriciteitsnetwerk helemaal te verlaten; het geld dat ze hiermee besparen kan in extra energieopslag en / of zonnepanelen die nodig zijn om volledig van het netwerk af te gaan worden geïnvesteerd.
Hoewel het onderzoeksrapport stelt dat in een vervolg onderzoekspecifieke aanbevelingen voor energiebedrijven onderzocht zullen worden, pleit deze studie er al voor dat energiebedrijven deze verandering moeten omarmen en niet het onvermijdelijke moeten bevechten. Klanten kunnen een afwachtende houding aannemen als energiebedrijven het moeilijker maken om netgekoppelde zonnepanelen te installeren, bijvoorbeeld door het afschaffen van salders.Energiebedrijven en toezichthouders kunnen het dalend aantal afkoppelingen van het netwerk kortstondig als een bewijs van succeszien, terwijl er een enorme golf van verandering komt wanneer hetomslagpunt is bereikt en klanten beseffen dat zonne-energie met energieopslag goedkoper is dan elektriciteit van het netwerk en een netwerkaansluiting. De opkomst van aan het elektriciteitsnetwerk verbonden zonne-energieinstallaties met energieopslag zal langzaam maar zeker leiden tot een volledig verlies van behoefte aan elektriciteit van het netwerk, zelfs als salderen niet is toegestaan, aldus de auteurs.
Kort gezegd leidt de manier waarop Amerikaanse energiebedrijven reageren op zonne-energie bij huishoudens en zakelijke klanten tot een snelle verergering van de ‘utility death spiral’. RMI roept de huidige energiebedrijven op om samen met prosumers te werken aan een geïntegreerd netwerk in plaats van een verlaten infrastructuur te genereren. Energiebedrijven zouden kunnen profiteren van zonne-energie bij klanten, bijvoorbeeld door energie-opslag zo te organiseren dat het bijdraagt aan de behoefte van het netwerk in plaats van aan zelfconsumptie bij huishoudens.
Het rapport wijst er op dat al deze veranderingen extreem snel plaats vinden, zeker gelet op de 30-jarige tijdshorizon voor veel investeringen in de energiesector. Dat maakt het des te dringender voor energiebedrijven om wat met deze aanbevelingen te doen, en we kijken uit naar meer details in vervolgonderzoeken.
Voor andere landen hang het potentieel van volledige loskoppeling van het elektriciteitsnetwerk voornamelijk af van de verhouding in energiebehoefte tussen zomer en winter. Een land als Duitsland, met een grotere elektriciteitsvraag (en een veel grotere vraag naar energie) in de winter, zal in de nabije toekomst nauwelijks op grote schaal afkoppeling van het elektriciteitsnetwerk zien. Dus de snelheid waarmee het probleem urgent wordt kan variëren.
* In Nederland betalen kleinverbruikers een vast bedrag per jaar aan het netwerkbedrijf voor het gebruik van het elektriciteitsnetwerk. Voor grotere verbruikers gelden andere tarieven, die deels van het volume en deels van de maximale piekspanning afhangen.
Dit artikel is oorspronkelijk door Craig Morris gepubliceerd op The Energywende Blogen met toestemming van de auteur vertaald door mij vertaald voor Sargasso.
Craig Morris is Amerikaan van geboorte en woont sinds 1992 in Duitsland. In 2006 schreef hij het boek ‘Energy Switch’ en hij schrijft regelmatig over de Duitse energietransitie. Hij is editor van Renewables International, hoofdauteur vanEnergyTransition.de en directeur van Petite Planète en is te vinden op Twitter alsPPChef.
