Op 8 maart organiseert het DuurzaamheidsOverleg Politieke Partijen de tweede lezingen-avond in het kader van de zoektocht naar een duurzame economie (zie hier voor een impressie van de eerste avond). De komende lezingen-avond gaat over de internationale spelregels van ons economische systeem: in hoeverre leggen deze de huidige onduurzaamheid vast en welke veranderingen zijn noodzakelijk/gewenst? Dat wordt op 8 maart besproken aan de hand van drie inleidingen van mensen die op dit internationale gebied werkzaam zijn en erkend worden als autoriteiten op hun gebied.
Datum: donderdag 8 maart, 18.15 uur in Utrecht (Uithof-complex)
Plaats: Uithof, campus van de Universiteit Utrecht, collegezaal 042 in het Marinus Ruppertgebouw (zie bijlage) – de locatie is vastgelegd i.s.m. het Utrecht Sustainability Institute.
Programma 8 maart
18.15 uur: welkom
18.30 uur: Handelsverdragen (o.a. WTO en Gatt) – mogelijkheden voor alle partijen? Myriam Vander Stichele (Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen), www.somo.nl
19.15 uur: Grondstoffen: uitgaan van overvloed of toenemende schaarste? René Kleijn, Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden – Industriële Ecologie www.cml.leiden.edu
20.00 uur: pauze met koffie
20.15 uur: Visie op nieuwe internationale afspraken: locaal effectief, mondiaal inspirerend Danielle Hirsch (Both Ends), www.bothends.org
21.00 uur: afsluiting
Myriam Vander Stichele: Handelsverdragen (o.a. WTO en Gatt) – mogelijkheden voor alle partijen?
Op het veld van de internationale handel spelen grote en kleine partijen aan de hand van o.a. mondiale (vrij?-)handelsverdragen. Het is onduidelijk of daarbinnen feitelijk wel duurzaam ondernemen mogelijk is.De belangrijkste verdragen zullen worden besproken, wat betreft inhoud, gevolgen en totstandkoming.Wat betekent dit voor eerlijke handel? Welke rol spelen de multinationals; zijn zij misschien de enigen die echt vrij zijn? Daarnaast is er een trend naar meer bilaterale afspraken (vb: EU – India). Wat gebeurt daar en wat zijn daarvan de gevolgen?
In alle gevallen speelt de vraag: hoe kan de nederlandse burger via de politiek de internationale afspraken beinvloeden?
Dit heeft ook een link met hoe financiële partijen omgaan met grondstoffen (oneerbiedig ‘commodities’ genoemd) via allerlei afgeleide financiële producten. Want ook hier zijn economie en financien met elkaar verweven. Deze lezing zal ons een basis geven van welke wissels dienen te woren omgezet en hoe de nederlandse politiek daaraan kan bijdragen!
René Kleijn: Grondstoffen: uitgaan van overvloed of toenemende schaarste?
In de Westerse wereld leven we in een tijd waar dot.com, facebook en twitter de illusie voeden dat we voorbij kunnen gaan aan de fysieke fundering van onze maatschappij: grondstoffen. Zeker, in termen van GDP is de primaire sector in het huidige tijdsgewricht van ondergeschikt belang. Echter, ook onze op diensten gebaseerde economie kan niet zonder een continue input van grondstoffen. Voor het maken van een microchip van een paar gram is 1.7 kg grondstoffen nodig, gebruik makend van 61 van de 92 elementen in het periodiek systeem. Vervolgens wordt deze chip tijdens gebruik in server-centra 24/7 voorzien van energie op basis van fossiele brandstoffen.
De vraag naar producten wordt de komende decennia verder opgevoerd door drastische vergroting van de bevolking en verhoging van het inkomen per capita. Dit betekent wellicht drie keer zoveel auto’s, koelkasten en TVs, die allemaal zullen moeten worden geproduceerd.
Een ‘duurzame’ economie zal rekening dienen te houden met deze feiten. Enige suggesties zullen worden gedaan hoe dit economisch in het systeem te incorporeren. Kan de circulaire economie ons redden? Om deze ontwikkeling in duurzame banen te leiden zal daarnaast al ons technisch innovatief vermogen moeten worden gemobiliseerd, hetgeen slechts door een drastische verschuiving in beleid in de juiste richting kan worden geleid. Hierbij is het de grote vraag of b.v. ‘biobased materials’ een oplossing kunnen zijn.
Danielle Hirsch: Nieuwe internationale afspraken: locaal effectief, mondiaal inspirerend
In The Age of the Unthinkable stelt J.C. Ramo dat de wereld voor het oplossen van de problemen van de 21ste eeuw niet kan vasthouden aan instituties en regels uit de 20ste. Hij roept aan de hand van tal van voorbeelden op tot durf om het onbekende tegemoet te treden, tot acceptatie van chaos in plaats van planmatigheid en tot een gezamenlijke zoektocht om stap voor stap onze leefbare wereld te herontdekken.
Danielle Hirsch biedt twee uitgangspunten bij het maken van de noodzakelijke stap richting het onbekende. Een daarvan is haar visie op een duurzame, mondiale economisch systeem waarin alle mensen meedoen en in staat zijn hun eigen welzijn te creëren. In die visie beslist niet het huidig economisch systeem voor mensen, maar is iedereen, ook de mensen die nu op deze planeet geen waardig leven leiden, zelf leidend in de duurzame ontwikkeling.
Daarvoor zijn doorbraken nodig. Mensen en natuur hebben er baat bij als ondernemingen als TNT verder gaan in het herdefiniëren van hun rol in de logistieke keten, als banken en investeerders zich richten op innovatoren in wat velen ‘the bottom of the pyramid’ noemen. Om die bewegingen echt een vlucht te laten nemen zijn ook nieuwe internationale handelsregels nodig.
Haar lezing gaat voorbij mooie woorden. Zij zal laten zien waarop Nederland –de 16e economie ter wereld met wijd vertakt netwerk van handelsrelaties en nummer 3 op de Human Development Index- nu al kan inzetten om die visie te realiseren.
Aanmelding:
Aanmelding voor deze avond kan door een email te sturen aan economie-transitie at hotmail.nl.
Vragen?
Het is mogelijk vooraf al vragen, die je hebt over het onderwerp van een avond, op te sturen. De organisatie kan die dan reeds voorleggen aan de sprekers, zodat ze evt. in de lezingen meegenomen kunnen worden. Zet dit in je aanmeldingsmail!
Onderwerpen & datum van avond 3 en 4
De vervolg-avonden zijn nog niet volledig ingevuld, maar hieronder een voorlopig overzicht van de onderwerpen en data van avond 3 en 4 (kan je ze vast reserveren in de agenda). Aanmelding is op een later tijdstip mogelijk; hiervoor volgt binnenkort een aparte uitnodiging per avond (wil je de uitnodiging ontvangen, meld je dan aan via economie-transitie at hotmail.nl).
Avond 3. Financiële systeem: niet leidend (in bekoring), maar ten dienste van – DATUM: 22 maart
- internationeel flitskapitaal: noodzaak, drivers en remmen?
- lenen en rente: zegen of vloek; is er een beter alternatief?
- het nieuwe bankieren – wat kan blijven, wat moet anders
Met als spreker Ad Broere; overige zijn nog in bespreking.
Avond 4. Bedrijfsverantwoordelijkheid: niet alleen financieel – DATUM: 28 maart
- “license to operate” – wat staan wij bedrijven nog toe en wat is hun verantwoordelijkheid?
- transparante checks and balances voor duurzame corporate governance
- de factor mens in het bedrijf: kuddedieren of (geestelijke) diversiteit?
Met als sprekers: André Veneman (AKZO), Paul van de Loo (Ernst&Young), Pauline van der Meer Mohr (Erasmus Universiteit). Met een bijdrag van Jaap Winter (Duisenberg School of Finance, De Brauw Blackstone Westbroek) als moderator.
Precieze plaats en tijd worden bekend gemaakt in afzonderlijke uitnodigingen. Zet de data alvast in je agenda!
Vragen?
Het is mogelijk vooraf al vragen, die je hebt over het onderwerp van een avond, op te sturen. De organisatie kan die dan reeds voorleggen aan de sprekers. Hiervoor graag een reply naar dit email-adres: economie-transitie at hotmail.nl.
We zijn ook bezig een website op te zetten met verslagen, posts en dergelijke en bezig met Linked-In discussie-forum. Wij zoeken nog mensen die ons hierbij willen ondersteunen!
Onderwerp van avond 5 tot en met 7.
Hieronder: overzicht van de overige nog in te plannen lezingen-avonden (voorlopige opzet)
Avond 5. Overheid: marktmeester namens de samenleving – met oog voor verschillende belangen?
- welke groei willen we? welke indicator(en) in plaats van BNP?
- level playing field – hoe gelijke kansen voor klein en groot, oud en nieuw?
- instrumenten voor regulering: cap-and-trade / fiscale vergroening / quotering?
Avond 6. Product en consument
- versterkte relatie: van koop naar een circulaire economie door huur en lease
- voorlichting of labels voor inzicht in product-aansprakelijkheid en keten-beheer
- betalen met geld én/of eco-dukaten (met quotering)?
Avond 7. Politiek systeem en transitie-strategie
- nieuwe democratische structuren en middelen als tegenwicht voor ‘de economie’
- samenleving en transitie – een moeilijke combinatie? (sociologie)
- de nieuwe economie draagvlak geven – transitie-paden (psychologie)
Krispy's Blog 
Geef een reactie