Eerder dit jaar oordeelde de Raad van State dat de programmatische aanpak stikstof (PAS) niet als toestemmingsbasis voor activiteiten mag worden gebruikt. De Raad van State vond dat de PAS onvoldoende zekerheid bood dat de stikstofdepositie in Natura 2000 gebieden daadwerkelijk gaat dalen en daarmee dus ook onvoldoende bescherming bood aan natuurgebieden. Inmiddels heeft de rechter ook een streep getrokken door een bestaande en onherroepelijke vergunning. De rechter stelt: een vergunning die onder een verkeerde voorwaarde is verstrekt moet weer onder de loep worden genomen. Daarmee komen veel meer dan de 18.000 projecten waar NRC eerder over berichtte in de knel. Intussen is Mobilisation for the Environment, de milieuorganisatie die de PAS bij de Raad van State liet sneuvelen, acties begonnen tegen meerdere bestaande vergunningen.
Wat was de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS)?
De PAS was het logische vervolg op het nationaal samenwerkingplan luchtkwaliteit (NSL). Toen begin van deze eeuw de luchtkwaliteit niet voldeed aan de Europese normen en de bouw daardoor stil viel werd het NSL in het leven geroepen. Doel was om projecten doorgang te laten vinden en tegelijkertijd maatregelen voor verbetering van de luchtkwaliteit door te voeren, die soms pas op termijn effect zouden hebben. In 2012 koos het Kabinet met de PAS dezelfde route voor de aanpak van de neerslag van stikstof in natuurgebieden (met name ammoniak en stikstofoxides). De Raad van State uitte in haar voorlichting met betrekking tot de Programmatische Aanpak Stikstof al haar bedenkingen. Zeven jaar later bevestigde de Raad van State dit in haar oordeel over het uiteindelijke wetsvoorstel. Verleende en onherroepelijke vergunningen zouden niet worden aangetast volgens de uitspraak van de Raad van State. Een recente uitspraak van de rechtbank van Oost-Brabant gooit dit laatste beetje zekerheid volgens Trouw aan diggelen. Verleende vergunningen die de beschermde natuurgebieden in gevaar brengen, kunnen weer worden ingetrokken, zo waarschuwen advocaten.
De rechter stelt: een vergunning die onder een verkeerde voorwaarde is verstrekt moet weer onder de loep worden genomen en het PAS is zo’n verkeerde voorwaarde. Daarmee komen veel meer dan de 18.000 projecten waar NRC eerder over berichtte in de knel, want het credo ‘een verleende vergunning is een verleende vergunning’ schuurt volgens Trouw met de Europese uitgangspunten.
Een vergunning mag of moet van Europa worden ingetrokken als de door stikstof getroffen natuurgebieden in slechte staat zijn en zij er na al dat bouwen of uitbreiden op achteruitgaan. Tenzij bedrijven kunnen aantonen hoe ze dat laatste kunnen voorkomen. De Nederlandse natuurgebieden zijn er niet al te best aan toe. En het PAS, dat onterecht stelde met allerhande maatregelen de stikstofdepositie terug te dringen, is ongeschikt verklaard. Stikstofuitstotende vergunninghouders die aan de tand worden gevoeld hebben dus niet veel munitie om zich te weren.
Rechtszaken en handhavingsverzoeken tegen bestaande vergunningen
MOB is inmiddels in actie gekomen tegen de Amercentrale, die geen natuurvergunning heeft, en tegen Schiphol (pdf). Het is te verwachten dat het niet bij deze twee zaken blijft. Het enige dat nodig lijkt is dat een belanghebbende een bestaande vergunning, die verleend is op basis van de PAS, te discussie stelt. De tijd voor pappen en nathouden bij het aanpakken van stikstofoxides en ammoniak lijkt echt voorbij, Nederland moet aan de bak om de stikstofdepositie te verlagen. D66 lanceerde al een plan om de veestapel te halveren. De vraag is welke partij met voorstellen volgt.
Dit bericht is op 17 september 2019 gepubliceerd op Sargasso, inmiddels is het advies van de commissie Remkes gepubliceerd.
Krispy's Blog 
Geef een reactie