Krispy's Blog

Januari is voorbij, tijd om weer eens naar het energieverbruik te kijken. Meest opvallend is het stijgend energieverbruik voor verwarming en apparaten, veroorzaakt door thuiswerken en thuisonderwijs. Daardoor verwarmen en verlichten we momenteel 3 extra kamers in huis en staan er overdag 4 computers aan, tegen hooguit een in de avonduren vorig jaar.

Wat (in kWh)	2020	2021	verschil
Ruimteverwarming	592	882	49%
Warm water	228	225	-1%
Apparaten	265	351	32%
Totaal verbruik	1085	1458	34%
Verbruik/graaddag	1,53	1,84	20%
Gasverbruik	228	225	-1%
Elektriciteitsafname	857	1233	44%
Teruglevering	14	3	-79%
Zonnepanelen	38	51	34%
Zonnedelen	4	4	0%
Winddelen	159	113	-29%
Zonneboiler	0	0	n.v.t.
Totaal opwekking	201	168	-16%
Netto elektriciteitsverbruik	656	1065	62%
% eigen verbruik	63%	94%
Saldo jaarbasis		2646

Energieverbruik

Ons energieverbruik lag in januari duidelijk hoger dan in januari vorig jaar. Zoals in de inleiding gezegd is dat waarschijnlijk deels terug te voeren op het effect van thuiswerken en thuisonderwijs. Ook was januari 20221 een stuk kouder dan vorig jaar, met ruim 20% meer gewogen graaddagen. Het bruto energieverbruik van januari 2021 was 1458 kWh, ruim 370 kWh hoger dan in januari 2020. Desondanks lag het bruto energieverbruik in januari 23% lager dan de mediaan van het bruto energieverbruik van 2011-2018 en ook lager dan ooit bereikt met de cv-ketel.

Het netto energieverbruik lag in januari 2021 400 kWh hoger dan in januari 2020. Dat is nog steeds 18% lager dan het gemiddelde in de periode 2014-2018. De periode 2011-2013 reken ik niet mee, omdat we toen geen zonnepanelen hadden.

Als ik kijk naar ons energieverbruik per maand dan hebben we vorige maand fors elektriciteit ingekocht. De eigen elektriciteitsproductie viel met 168 kWh tegen. De verbruikspiek ligt in januari hoger dan vorig jaar, zoals in onderstaande grafiek goed te zien is. Of januari de top blijft, ofd dat we net als in 2012 een nog hoger verbruik krijgen in februari zal afhangen van hoe lang het winterse weer aanhoudt.

Onderstaande grafiek laat zien hoe ons energieverbruik per 12 maanden zich heeft ontwikkeld, zoals te zien is loopt dit sinds december vorig jaar weer op. Thuiswerken en de schoolsluiting hebben hun effect op ons energieverbruik. Al zitten we met 9.200 kWh nog steeds bijna 2.000 kWh onder ons verbruik toen we aardgas gebruikte voor verwarming. Daarbij heb ik dan niet gecorrigeerd voor temperatuur.

Op jaarbasis groeit de inkoop van elektriciteit nog steeds, inmiddels bestaat ongeveer 30% van ons energieverbruik uit ingekochte elektriciteit. Als we ook het gas meerekenen kopen we op jaarbasis een kleine 45% van ons energieverbruik in. De andere 55% produceren we zelf via onze zonneboiler, zonnepanelen, winddelen en zonnedelen.

Energievraag naar functie

Onze energievraag bestaat deze maand vooral uit verwarming, waarover straks meer. De energievraag vanuit apparaten is ook opgelopen. Dat laatste kan te maken hebben met de spelcomputer die de meiden hebben gekregen, maar ook met het feit dat er nu dagelijks 4 computers aan staan in verband met thuiswerken en schoolwerk.

In onderstaande grafiek is mooi te zien dat op jaarbasis de energievraag voor verwarming zeer constant is. Het energieverbruik van apparaten is weer iets aan het oplopen. Wat echter vooral stijgt is de energievraag van verwarming. Op jaarbasis ligt ons energieverbruik voor verwarming overigens nog steeds zo’n 100 kWh lager dan in januari 2020. De dalende trend is echter wel tot stilstand gekomen de afgelopen twee maanden.

Doordat het energieverbruik voor verwarming is opgelopen neemt ook het aandeel van verwarming op jaarbasis weer toe. Het aandeel is gestegen van 32 naar 34%. Het aandeel voor warm water is juist afgenomen, omdat het energieverbruik voor warm water redelijk constant is door het jaar heen.

Energieproductie

De energie die we zelf produceren bestaat voornamelijk uit zonne-energie, waarbij we zowel zonnewarmte hebben van onze zonneboiler als elektriciteit van onze zonnepanelen.

Aan de grafieken hiervoor kun je als zien dat zonne-energie niet de handigste energiebron is om de winterpieken in onze energiebehoefte op te vangen. Reden waarom we aan het kijken zijn hoe we onze warmwaterbehoefte in de winter op een andere wijze kunnen invullen.

Inmiddels weet ik van De Warmte dat hun systeem voldoende warm water produceert om ook in de wintermaanden comfortabel te kunnen douchen. De vraag die nog openstaat is of ze dat ook kunnen en willen zonder na verwarming.

Verwarming

In bovenstaande grafieken en analyses is geen rekening gehouden met het effect van het aantal graaddagen op het energieverbruik voor verwarming. Tijd dus om de verwarmingscijfers beter vergelijkbaar te maken. In onderstaande grafiek heb ik het energieverbruik voor verwarming per maand gedeeld door het aantal gewogen graaddagen in een maand. Waarbij we tot februari 2019 ons huis verwarmden op aardgas met een hr-ketel. In maart 2019 zijn we overgestapt op infraroodverwarming van ThermIQ.

In januari 2021 lag ons verbruik voor verwarming maar liefst 49% hoger dan in januari 2020. Het effect per gewogen graaddag is minder, maar nog steeds is ons energieverbruik in januari 20% gestegen ten opzichte van dezelfde periode in 2020. Van 1,53 kWh/gewogen graaddag naar 1,84 kWh/gewogen graaddag. Zouden de infraroodpanelen dan toch niet de verwachte daling in energieverbruik halen en was 2020 een toevalstreffer?

Gelukkig biedt ons BeNext monitoringssysteem daarbij uitkomst. Waar de stijging in 2013 en 2018 een kwestie van gissen blijft, kan ik bij BeNext per paneel terugzien wat het energieverbruik is. Zoals aan het begin al gezegd hebben we in januari 2021 een veel groter deel van ons huis verwarmt dan in januari 2020. Dat heeft ons zo’n 150 kWh extra aan elektriciteit gekost. Als ik corrigeer voor dit extra verbruik ten gevolge van thuiswerken en gesloten scholen dan was ons energieverbruik met 1,54 kWh per gewogen graaddag nagenoeg gelijk aan het verbruik in januari 2020.

Door het hogere verbruik in december en januari is ons energieverbruik in een standaardjaar met bijna 400 kWh gestegen. Dat is 12% en brengt ons weer in de buurt van het energieverbruik dat ik verwachtte voor een standaardjaar in november 2019. Ons verbruik blijft lager dan het verbruik dat ik op basis van CE’s Cegoia model zou verwachten. Om dat verbruik te bereiken moeten we echt nog een paar maanden fors doorstoken.

Effect klimaatverandering op aantal gewogen graaddagen

Ik ben nog steeds aan het rekenen aan het effect van klimaatverandering op het aantal gewogen graaddagen. Ik heb inmiddels de gemiddelde etmaaltemperatuur vanaf 1901 tot 2020 van De Bilt gevonden en ook van meetstation Rotterdam vanaf 1957. Voor De Bilt kom ik vooralsnog uit op 3.386 gewogen graaddagen over de periode 1901-1930. De laatste 30 jaar zijn dat er bijna 450 minder, oftewel meer dan 10%. De week winterse kou is leuk, maar zelfs als 2021 het aantal gewogen graaddagen uit 1963 (meeste aantal sinds 1901) evenaart blijft het verschil met de periode 1901-1930 bijna 430 gewogen graaddagen op jaarbasis.