In de commentaren op Sargasso (waar ik voor blog) is het een veel gebezigd argument: duurzame energie kan de industrie niet van betaalbare stroom voorzien. In Australië denken ze daar inmiddels anders over. De van oorsprong Engelse staal miljardair Gupta werkt daar gestaag aan zijn plannen om 10 GW aan zonne-energie te realiseren, waarmee hij onder andere zijn eigen staalfabrieken van stroom wil voorzien.
Gisteren maakte Gupta en de Zuid-Australische Kamer voor Mijnbouw en Energie (SACOME) een langjarige overeenkomst bekend om groene stroom te leveren aan vijf bedrijven. De verwachte besparing voor deze bedrijven ten opzichte van hun huidige energieprijs bedraagt 20 tot 50%. Deze kostenbesparing wordt bereikt door de nieuwe zonne-energie projecten te combineren met energieopslag en waterkracht. Onder de afnemers zit onder andere een kopermijn. De overeenkomst volgt op eerdere overeenkomsten die Gupta sloot, waaronder een overeenkomst om zonnestroom te leveren aan een staalfabriek in Victoria.
Kortom: het verhaal dat duurzame energie de basisindustrie niet van stroom kan voorzien kan in kolenminnend Australië naar de prullenbak. Nu nog in andere landen.
Hoe groot kan een coöperatief project zijn? Hoe groot klinkt ’93 windturbines’ en ‘400 miljoen euro’? Het grootste windpark op land in Nederland zal 50% groter zijn dan het grootste windpark tot nu toe – en dat is misschien pas het begin. Hoe komt het dat Nederlandse coöperatieve windprojecten zo op het niveau van nutsbedrijven zitten? Craig Morris onderzoekt het.
Zeewolde: een enorm succesvol wind park in gemeenschappelijk bezit (foto Floris Oosterveld, edited, CC BY 2.0)
De provincie Flevoland is letterlijk gevormd uit land dat gewonnen is uit het IJsselmeer. De provincie bestaat grotendeels uit landbouwgrond en is het centrum van de Nederlandse windenergieproductie op land.
Honderden windturbines in Flevoland naderen het einde van hun 20-jarige productieve leven. Het vervangen van deze turbines – een proces dat in het Engels repowering heet – is geen één-op-één-voorstel, omdat windturbines zo veel gegroeid zijn in de afgelopen decennia.
Wanneer ik het succes van Duitse gemeenschapsprojecten in de windenergiesector presenteer wordt vaak de vraag gesteld of of projecten niet simpelweg te groot zijn geworden voor kleine spelers. In het licht van de groei van turbines lijkt dat een logische vraag.
Het windpark bij Zeewolde geeft een duidelijk antwoord. Grofweg 200 lokale burgers, veel van hen boeren, en eigenaren van de oude windturbines, realiseerden zich een decennium geleden dat ze een plan moesten gaan maken voor het eind van hun huidige windturbines. Siward Zomer, hoofd van de Nederlandse windcoöperatie De Nieuwe Molenaars, legt uit:
Er was sprake van oud zeer. Sommige landeigenaren verdienden 30.000 euro per jaar omdat de turbines op hun land stonden, maar hun buren, die net zo dicht bij de windturbines woonden, kregen niks.
Onder invloed van de Europese Commissie schakelen de meeste Europese landen nu over op veilingen, een systeem waarin bieders met elkaar concurreren. Maar om de ongelijkheid van de huidige situatie te overkomen lieten de gemeentelijke en provinciale overheden iedereen samenwerken.
Het resultaat was een vijf jaar lange discussie waarin burgers vragen moesten beantwoorden zoals: ‘Hoeveel geld zou een landeigenaar moeten ontvangen als er een kabel over zijn eigendom loopt?’ en ‘Hoeveel krijg je als een windmolen op je land staat en hoeveel krijgen de buren?’ Normaal gesproken wordt over dit soort voorwaarden onderhandeld met de projectontwikkelaar. Nu werden deze voorwaarden vastgesteld door een democratisch georganiseerde windorganisatie, opgezet door burgers zelf. De overheid wilde slechts doorgaan met het verlenen van de vergunning als het publiek de uitkomsten van dit proces accepteerde – niet na één of ander referendum of een verkiezing gebaseerd op loze beloftes, maar na geïnformeerde en langdurige onderhandelingen tussen burgers. “Het was niet makkelijk” zo vat Zomer de ervaring van dit proces samen.
De burgers die een windturbine bezaten of die eigendom in de buurt bezaten waren al lid van een windorganisatie, maar burgers die in omliggende dorpen woonden vielen buiten de boot. REScoop.nl en REScoop.eu (de Nederlandse en Europese federatie van burger-energiecoöperaties) brachten daarom geld bij elkaar om een bestaande windturbine in het gebied te kopen en ze zetten een lokale energiecoöperatie op voor bewoners van de dorpen. Deze lokale energiecoöperatie zou dezelfde rechten krijgen om aan het nieuwe windpark deel te nemen. Zomer herinnert zich:
We kwamen op enig punt 40.000 euro te kort, dus gingen we samen werken met REScoop.eu om internationale burgers investeerders te vinden
REScoop verbond de Nederlanders met Spaanse burgers, die mee investeerden uit solidariteit en samenwerking met hun noordelijke mede-burgers.
Uiteindelijk moet voor de realisatie van het windpark zo’n 80 miljoen euro aan eigen vermogen opgehaald worden en zo’n 320 miljoen aan bankleningen om het totale prijskaartje van 400 miljoen euro te dekken. Daan Creupelandt, woordvoerder voor REScoop.eu, zegt dat zijn organisatie momenteel werkt aan een revolving fund, als onderdeel van het REScoop MECISE project, om het voor lokale energie coöperaties eenvoudiger te maken om internationale investeringen aan te trekken.
10,4 miljoen euro van het project zal via De Nieuwe Molenaars publiek aangeboden worden in de vorm van obligaties en risicodragende aandelen en obligaties. De prijs voor een aandeel start op € 250. Om ruimte te bieden aan elk budget worden de obligaties in coupons van € 50 uitgegeven. Hiermee wordt het project toegankelijk voor een brede groep burgers. Lokale bewoners krijgen voorrang, aldus Zomer, maar andere burgers kunnen deelnemen als niet alle aandelen lokaal verkocht worden. Uiteindelijk is de verwachting dat zo’n 1000 burgers de krachten zullen bundelen met zo’n 200 boeren en eigenaren van de bestaande windturbines om het gigantische project te financieren.
Als alles goed gaat kan het leiden tot vervolgprojecten. Tenslotte zullen binnenkort meer oude windturbines in aanmerking komen voor repowering. Zomer hoopt dat:
we binnenkort een revolving fund hebben. Nieuwe coöperaties die het aan geld ontbreekt zouden hun krachten kunnen bundelen met oude coöperaties die op zoek zijn naar nieuwe projecten.”
Zomer schat het potentieel aan vervangingsprojecten voor windenergie op 1.000 MW. Om dat in perspectief te zetten: eind 2016 was slechts 4.328 MW aan windenergie geïnstalleerd in Nederland (PDF).
Perspectief kan ook nuttig zijn om de omvang van het project te beoordelen. Met 350 MW is het project twee keer zo groot als enig enkel project in Duitsland (lijst in Duits). Het grootste windpark op land in Europa is een 600 MW project in Roemenië, gebouwd door de CEZ Group uit Tsjechië in 2012.
Bovendien zorgt de discussie over eigendomsmogelijkheden ervoor dat windenergie populairder wordt in Nederland. In andere landen zou je protesten verwachten tijdens de informatiebijeenkomsten in de planningsfase, maar Zomer zegt:
In toenemende mate komen mensen langs om te zien hoe hun windpark er uit komt te zien.
De geplande opleveringsdatum voor windpark Zeewolde is 2019, meer informatie over de Nieuwe Molenaars vind je hier.
De provincie Zuid-Holland heeft in de regio Rotterdam 23 plekken aangegeven waar in totaal zestig windmolens moeten komen. In Schiedam staan twee turbines gepland op Vijfsluizen en bij de Nieuwe Waterwegstraat.
Het Schiedams Energie Collectief heeft voor beide locaties afspraken met de gemeente om de windmolens te mogen realiseren. De windmolen op Vijfsluizen is het verst gevorderd.
OPINIE – Een grote zorg bij veilingen voor duurzame energie is dat de grote spelers mogelijk te laag bieden om toekomstige competitie af te schrikken. Zodra een klein aantal bedrijven de concurrentie heeft afgeschrokken kunnen ze de toekomstige prijzen verhogen. Het nieuws uit Abu Dhabi is daarom ontmoedigend. En het nieuws uit Nederland zou dat binnenkort ook wel eens kunnen zijn, zo stelt Craig Morris.
Tekst: Craig Morris. Vertaling: Krispijn Beek.
Vorige week berichtte de pers in de Verenigde Arabische Emiraten dat verschillende bedrijven zich teruggetrokken hebben uit de komende veiling van 350 MW zonne-energie. De bedrijven verwachten dat de opbrengsten van de veiling simpelweg te laag zullen zijn. De vorige veiling leverde een prijsrecord van 2,99 cent op. Talrijke analystenhebben geprobeerd deze prijs in perspectief te plaatsen. Naast specifieke lokale omstandigheden werd ook het risico op onderbieden bediscussieerd.
Het Italiaanse Enel is een van de bedrijven die zich teruggetrokken heeft uit de veiling in Abu Dhabi. Toch plaatste het bedrijf onlangs een winnend bod van 3,5 cent in Mexico. Het is duidelijk dat het bedrijf zeer concurrerend is, maar blijkbaar zijn de prijzen in Abu Dhabi zelfs voor de Italianen te laag worden.
De volgende dag maakte de Nederlandse staat de prijs in de veiling van twee offshore windenergie parken bekend: 7,27 cent per kilowatt-uur. Deze prestatie is geprezen als een doorbraak, wat het zeker is. Ter vergelijking: de oorspronkelijke kostenraming voor deze specifieke windmolenparken was ongeveer 12,4 cent, en de laagste prijs voor offshore wind was 10,3 cent in Denemarken.
Dong Energy plaatste het winnende bod in Nederland en kan ook achter het project in Denemarken zitten (update: het is Vattenfall, met dank voor de informatie aan Jasper Vis, de directeur van Dong Nederland). Vroeger was Dong een staatsbedrijf, maar Dong ging in juni publiek. Er waren al eerder berichten dat vooral het offshore deel van het bedrijf aantrekkelijk was voor investeerders.
Hoe komt Dong aan het geld voor dergelijke lage biedingen? VanGoldman Sachs:
[Dong] has used the capital from Goldman to become the clear global leader in developing and operating offshore wind farms as it won a series of projects in the UK and elsewhere.
Dus hier heb je het: de mensen die u de Griekse financiële crisis brachten, die beleggers bedrogen tijdens de financiële crisis van 2008, en waarvan de andere misbruiken de helft van de Wikipedia-pagina van het bedrijf vullen brengt u nu goedkope offshore windenergie. Graag gedaan.
Mogelijk zijn we getuige van consolidatie in de offshore windsector. De grote spelers zijn mogelijk bezig ervoor te zorgen dat de concurrentie te klein blijft om biedingen uit te brengen. Als dat zo is, zal het enkele jaren duren voordat we de resultaten daarvan zien, en gedurende die tijd krijgen neoliberale commentatoren ruim de tijd om de ongelooflijke lage prijzen te prijzen die bereikt worden door “niet-gesubsidieerde” duurzame energie.
Craig Morris is Amerikaan van geboorte en woont sinds 1992 in Duitsland. In 2006 schreef hij het boek ‘Energy Switch’ en hij schrijft regelmatig over de Duitse energietransitie. Hij is editor van Renewables International, hoofdauteur van EnergyTransition.de en directeur van Petite Planète. Craig Morris is te vinden op Twitter als PPChef.
Eind mei zorgden stakingen voor een verlaging van de productie van kernenergie in Frankrijk. Toch legden een paar weken eerder, zonder stakingen, meer kerncentrales die de productie stil. Duitse en Europese hernieuwbare elektriciteit kunnen een van de redenen zijn geweest voor Frankrijk om zoveel kerncentrales in dat weekend stil te leggen. Gelet op de discussie die de vorige vertaling over kernenergie en energietransitie opleverde, leek het me goed om deze nieuwe analyse van Craig Morris ook te vertalen.
Tekst: Craig Morris. Vertaling: Krispijn Beek.
Op 31 maart ontsnapte de kerncentrale Paluel 2 ‘ maar net aan een catastrofe,’ aldus Le Parisien. (Foto door Bodoklecksel, modified, CC BY-SA 3.0)
De kerncentrale Paluel 2 “ontsnapte maar net aan een catastrofe,” zoals Le Parisien het stelde, op 31 maart. (Photo by Bodoklecksel, modfied, CC BY-SA 3.0)
Het nieuws was wat lastig te begrijpen. Reuters meldde bijvoorbeeld dat de stakingen van de vakbond op 26 mei slechts ‘19 kerncentrales’ zouden treffen. Om preciezer te zijn, Frankrijk heeft 58 kernreactoren op 19 locaties. Het verschil tussen deze cijfers is belangrijk als we willen begrijpen wat het betekent dat negen reactoren die dag stilgelegd zijn vanwege de stakingen. Dat betekent dat minder dan een zesde van de reactoren geraakt werden door de stakingen en niet bijna de helft. Stakingen zijn relevant voor nucleaire veiligheid. Mark Hertsgaard schreef al in 1983 dat kerncentrales
Must be designed to sidestep labor-management antagonisms,
Aan de ander kant schroefde 33 van Frankrijks kernreactoren de productie op 26 mei terug of lagen zelfs helemaal stil. Toch was de situatie op donderdag 26 mei niet zo zwaar voor Franse kerncentrales als op zondag 15 mei, al kreeg die laatste dag veel minder aandacht. Op 26 mei zorgden de stakingen voor een daling van de elektriciteitsproductie van de Franse kerncentrales terug tot beneden de 40 GW (en kortstondig onder de 37 GW, zoals te zien is in de grafiek hieronder).
Bron: RTE
Op zondag 15 mei daarentegen daalde de productie van kernenergie tot onder de 28 GW, wat mogelijk een historisch dieptepunt is (het is in ieder geval het laagste productieniveau van dit jaar). Let ook op het verschil in tijdstip; het dieptepunt op 26 mei (een werkdag) ontstond in het midden van de nacht, als de vraag naar stroom laag is. Maar op zondag 15 mei lag het dieptepunt ‘s middags.
Bron: RTE
Er is een interessante correlatie tussen de waarschijnlijke recordproductie van duurzame elektriciteit in Duitsland om 3 uur ‘s middags op 15 mei. Zoals de grafiek hieronder laat zien produceerde wind- en zonne-energie op dat moment samen 35 GW – terwijl de vraag naar stroom slechts zo’n 10 GW hoger lag. Alle andere elektriciteitscentrales (waterkracht, biomassa, kolen, gas en kernenergie) verlaagden hun gezamenlijke elektriciteitsproductie tot 17 GW, waarvan meer dan de helft voor de export bestemd was.
Bron: energy-charts.de
Op 15 mei hebben 34 van de 58 kernreactoren in Frankrijk hun productie verlaagd of zelfs helemaal stilgelegd, een aantal dat mogelijk een historisch record is (als iemand ons kan helpen dat uit te vinden, laat dan a.u.b. een reactie achter). Acht van de 24 productieverlagingen waren ongepland.
Al deze 8 ongeplande gebeurtenissen in Frankrijk begonnen pas op 14 mei, de dag voor het nieuwe record aandeel duurzame energie in de Duitse stroomproductie. Maar duurzame energie zette zaterdag al behoorlijk wat druk op de overige Duitse energiecentrales, zoals de grafiek boven toont.
Frankrijk wordt omgeven door landen met een groot aandeel zon en wind, met uitzondering van Zwitserland. Het lijkt er dus op dat de piek in duurzame energieproductie in west Europa de Franse kerncentrales uit de elektriciteitsmix duwt. Als dat zo is, zullen we zien hoe flexibel de kerncentrales zijn. Mijn gok is dat Frankrijk het zich niet kan veroorloven om meer zon en windenergie te bouwen tenzij het kerncentrales gaat sluiten. Als omliggende landen doorgaan met het ontwikkelen van zon- en windenergie kan het resultaat zijn dat er meer storingen optreden in Frankrijks verouderende kerncentrales.
Sommige van de andere sluitingen vergen nadere bestudering. De kerncentrale Paluel 2 ontsnapte volgens Le Parisien (in Frans) op 31 maart maar net aan een catastrofe. Die dag viel een 465 ton zware stoomgenerator, die boven het betonnen bassin van de kerncentrale hing (de centrale was niet in bedrijf op dat moment), zo’n 22 meter omlaag. De val veroorzaakte een impact ‘vergelijkbaar met een aardbeving’ volgens de Franse krant. Het is onduidelijk of de reactor ooit nog opnieuw stroom gaat produceren.
Als Paluel 2 niet meer in gebruik genomen wordt is het in principe mogelijk dat Frankrijks oudste reactor, Fessenheim, niet gesloten hoeft te worden. De huidige afspraak is dat Fessenheim gesloten wordt zodat de nieuwe centrale in Flamanville opgestart kan worden. Alleen wordt Flamanville mogelijk nooit voltooid en Fessenheim draait ook niet zo goed. Block 1 werd in mei stilgelegd toen er een mogelijk lek werd ontdekt. In totaal had de reactor alleen al in mei 4 storingen en werd de reactor ook 2 dagen volledig stilgelegd voor gepland onderhoud.
Frankrijk heeft zoveel eieren in het nucleaire mandje gelegd dat het zich niet gemakkelijk van de techniek kan afkeren. En omdat teveel mensen die zich zorgen maken om CO2 emissies niet begrijpen dat kernenergie niet verenigbaar is met wind en zon, is het zomaar mogelijk dat Frankrijk gaat proberen die twee te integreren. Het resultaat zou een ongeluk kunnen zijn dat de publieke opinie in het land voor altijd verandert. Dat zou een hoge prijs zijn voor het inzicht dat de toekomst aan wind- en zonne-energie is – en dat deze niet verenigbaar zijn met kernenergie.
Craig Morris is Amerikaan van geboorte en woont sinds 1992 in Duitsland. In 2006 schreef hij het boek ‘Energy Switch’ en hij schrijft regelmatig over de Duitse energietransitie. Hij is editor van Renewables International, hoofdauteur van EnergyTransition.de en directeur van Petite Planète en is te vinden op Twitter als PPChef.
Dit artikel is eerder verschenen op Energy Transition en door mij met toestemming van de auteur vertaald voor Sargasso.
Het is inmiddels ruim en breed april 2016. De hoogste tijd dus om de energierekening van 2015 tegen het licht te houden. Het jaarverbruik en onze variabele kosten heb ik al eerder geanalyseerd, nu dus tijd voor de volledige energierekening. Het eerste dat me altijd weer opvalt is de volslagen ramp die het oplevert om de jaarrekening van het energiebedrijf te vergelijken met mijn eigen administratie en met de offerte. Al is het verschil inmiddels beperkt tot een paar tientjes. Het tweede dat mij opviel is dat de opbrengst van de zonnedelen in 2015 nog niet is verrekend op de jaarrekening van 2015.
Ontwikkeling energierekening sinds 2011
Onze energierekening is de afgelopen jaren behoorlijk gedaald. Vooral vanaf 2014, hoewel 2015 wel weer wat hoger ligt.
Figuur 1: jaarrekening totaal 2011-2015
Vergeleken met 2011 is onze energierekening met zo’n 300 Euro gedaald, terwijl de energierekening met zo’n 300 Euro gestegen zou zijn sinds 2011 als we niet zelf energie zouden zijn gaan opwekken. In 2015 zou de energierekening zelfs 674 Euro hoger zijn geweest zonder onze zonnepanelen, zonneboiler en winddelen.
Figuur 2: energierekening uitgesplitst naar ontvanger 2011-2015
De energierekening bestaat uit een wirwar van posten. Een van de meest interessante indelingen die in mijn ogen te maken is laat zien wie welk deel van de energierekening ontvangt. Zoals te zien in figuur 2 zijn het energiebedrijf en de overheid degene die er sinds 2014 het meest bij ingeschoten zijn, hoewel de overheid met ruim 100 Euro in 2015 bijna het dubbele ontvangen heeft t.o.v. 2014. Nog altijd 400 Euro minder dan we zonder zonnepanelen en zonneboiler hadden moeten betalen. Ook onze energieleverancier verdient ongeveer 25% minder aan ons dan voorheen. De zonnepanelen en zonneboiler hebben geen effect op de kosten die het netwerkbedrijf in rekening brengt.
Het grootste deel van onze energierekening gaat naar het netwerkbedrijf en het energiebedrijf. De overheid ontvangt iets minder dan 20% van onze energierekening en verdubbeld daarmee haar aandeel t.o.v. 2014. Zonder eigen energieopwekking zou de overheid overigens bijna 40% ontvangen, terwijl dat in 2011 minder dan 30% was.
Figuur 3: energierekening uitgesplitst naar ontvanger (procentueel) 2011-2015
Vast vs. variabel
Het grootste deel van onze energierekening bestaat uit variabele kosten. Slechts 6% bestaat uit vaste kosten.
Figuur 4: vast en variabel deel energierekening
Overigens zijn de vaste kosten vooral laag door de vaste teruggaaf energiebelasting, zonder deze post zou het vaste deel van de energierekening bijna € 500 bedragen.
Figuur 5: vaste en variabele kosten naar ontvanger 2011-2015
In figuur 5 is goed te zien dat het netwerkbedrijf geen variabele kosten doorberekend. Ook valt op dat de overheid meer verdient aan een hoger energieverbruik dan onze energieleverancier. De variabele kosten die de overheid berekend zijn namelijk hoger dan die van onze energieleverancier. De bedoeling daarvan is dat we meer energie gaan besparen, wat in 2015 t.o.v. 2014 niet gelukt is. Ten opzichte van de periode 2011 – 2013 is ligt ons nette energieverbruik wel lager, maar dat ligt deels ook aan eigen opwek van energie.
Kosten gas en elektriciteit
In figuur 6 is te zien dat we sinds 2011 vooral de leveringskosten van elektriciteit en de energiebelasting fors hebben verlaagd. Dat hebben we vooral gedaan door het installeren van een zonneboiler (minder inkoop gas), zonnepanelen (minder inkoop elektriciteit) en door te investeren in winddelen (minder inkoop elektriciteit). De blauwe balk van leveringskosten elektriciteit is in 2015 voor het tweede jaar op rij niet zichtbaar, wat ons €215 scheelt (exclusief btw, energiebelasting en ODE-toeslag).
Figuur 6: energierekening uitgesplitst naar kostenpost
Ons gasverbruik en de bijbehorende kosten zijn in 2015 grofweg gelijk gebleven aan de kosten in 2014.
Verwachting 2016
De verwachting voor komend jaar is dat de kosten zullen toenemen, doordat het tarief van de energiebelasting voor gas is gestegen en voor elektriciteit gedaald. We nemen relatief weinig elektriciteit af van het net, door onze zonnepanelen, waardoor ik verwacht dat we er iets op achteruit zullen gaan.
Vervolg
Als ik er aan toekom komt er nog een vervolg op deze analyse, waarbij ik wil kijken naar de totale besparing op onze energierekening door zonnepanelen en winddelen sinds 2011. Ook wil ik daarbij mijn vergelijking van vorig jaar met stadswarmte bijwerken.
Op 5 april zou het Klimaatplan Schiedam 2016-2020 op de agenda staan. Tijdens de vergadering werd de behandeling uitgesteld i.v.m. wijzigingen die het college nog wil doorvoeren aan het klimaatplan en afwezigheid van de wethouder. Desondanks heb ik namens het Schiedams Energie Collectief en energiecoöperatie Energiek Schiedam onderstaande inbreng gedaan. Al zijn mondeling mogelijk niet alle punten even goed voor het voetlicht gekomen. Schiedam24 besteedde eerder al aandacht aan mijn inbreng.
Inbreng raadsvergadering
Geachte leden gemeenteraad,
Bedankt voor de mogelijkheid die u mij biedt om in te spreken. Als bestuurslid van het Schiedams Energie Collectief (SEC) ben ik blij dat SEC meermalen genoemd wordt als partner van en voorbeeld voor de gemeente Schiedam. We doen dat met plezier en zijn ook blij en trots dat ons eerste project bijna gerealiseerd is. We verwachten dat het project Zon op Wennekerpand voor de zomer stroom gaat leveren.
Dat de gemeente haar ambities op het gebied van klimaat en duurzaamheid terug heeft geschroefd, betekent dat burgers en ondernemers er een tandje bij moeten zetten. De problemen met gaswinning in Groningen maken ook duidelijk dat we van het gas af moeten. Het Schiedams Energie Collectief en Energiek Schiedam doet dat graag samen met scholen, bedrijven en inwoners. De snelheid waarmee ons eerste project gefinancierd werd toont animo voor duurzame energie projecten in Schiedam.
Bij ons volgende project, Wind op Vijfsluizen, gaat het om meer geld. Vooralsnog gaat dat om één windmolen met een vermogen van 3 MW. Er is ruimte voor een tweede, maar plaatsing daarvan hangt af van de toekomstplannen met de haven.
Buiten zulke grote projecten kan de energiecoöperatie Energiek Schiedam ook een rol spelen voor de gemeente bij energiebesparing. De gebouwde omgeving is goed voor zo’n 30% van het energiegebruik. In 2050 moet de gebouwde omgeving energieneutraal zijn. De klimaatnotitie wijst op de kansen van warmtenetten en nul-op-de-meter woningen.
Vanuit bewonersperspectief voegt een warmtenet weinig toe. Hoge vaste lasten en lage variabele lasten, waarmee zuinig met energie zijn minder lonend wordt. Graag wijs ik ook op de recente problemen met stadsverwarming in Utrecht, waaruit wederom blijkt dat stadswarmte voor bewoners een dure en niet duurzame oplossing kan zijn. Ik wijs ook op de recente motie in Den Haag en de ophef onder tuinders in het Westland over het aansluiten van kolencentrales op de warmterotonde. SEC onderzoekt wel een lokaal warmteproject dat inzet op hergebruik van lokale restwarmte van bedrijven bij andere bedrijven.
Nul-op-de-meter is veelbelovend concept waarbij woningen integraal en budgetneutraal energieneutraal gemaakt worden. Nul-op-de-meter woningen verbruiken op jaarbasis evenveel energie als dat ze opwekken. Het is ook een concept dat goed past bij een groot deel van de woningen in Schiedam-Noord, grondgebonden naoorlogse woningen, maar er zijn inmiddels ook concepten voor portiekwoningen en galerijflats.
In zeer korte tijd kunnen hele straten aangepakt worden. Per huis gaat het dan om 1 à 2 dagen. Zelf ben ik vorig jaar zomer gaan kijken bij een project in Soesterberg. Daar werden tochtige huurwoningen uit de jaren 50 opgeknapt tot woningen die op jaarbasis evenveel energie verbruiken als opwekken. De bewoners konden tijdens de verbouwing in hun huis blijven.
NoM heeft een groot potentieel voor versnelde CO2 reductie in de gebouwde omgeving. Inmiddels zijn er financieringsoplossingen voor woningcorporaties, particulier en VVE’s.
Vanuit het programma Energiesprong/Stroomversnelling is veel aandacht voor Nul-op-de-meter krijgen van grondgebonden huurwoningen (m.n. naoorlogs), portiekflats en galerijflats. Inmiddels worden ook oplossingen ontwikkeld voor scholen en kantoren .
Vanuit de provincie Zuid-Holland en de Metropoolregio Rotterdam Den Haag wordt gewerkt aan geld voor procesondersteuning van Nul-op-de-meter voor VVE’s. Er zijn ook kwartiermakers actief om te ondersteunen bij kansen creëren voor NoM.
NoM is een rijdende trein waar Schiedam zo op kan stappen, met portiekflat, galerijflat en grondgebonden naoorlogse woning. Voor zowel corporatiebezit als particuliere sector.
De markt en het rijksbeleid zijn er klaar voor. Vanuit het Schiedams Energie Collectief en Energiek Schiedam denken en werken we graag mee met de gemeente aan het realiseren van een comfort en kwaliteitsslag van de Schiedamse woningvoorraad met behulp van Nul-op-de-Meter.
Dus, gemeenteraad gas er op. Of beter gezegd: van fossiel af!
