In het concept verkiezingsprogramma van GroenLinks staat uiteraard dat GroenLinks een verdere vergroening van de economie nastreeft. Maatregel 1 en 10 onder B de vervuiler betaalt van het concept verkiezingsprogramma zou ik echter graag aangescherpt zien. Ik ben zelf niet bij het verkiezingscongres (andere verplichtingen), maar hieronder mijn voorstel voor een alternatiev tekst voor hoofstuk 1B, bij punt 1 en 10.
Hoe luiden ze nu:
1. Alle subsidies die niet passen in een duurzame economie worden afgebouwd. Resterende subsidies worden, waar mogelijk, vervangen door overheidsgaranties en –kredieten.
10. Er worden geen vergunningen verstrekt voor boringen naar schaliegas zolang we onvoldoende weten over de risico’s voor mens en milieu. Ook bij andere risicovolle technieken staat het voorzorgsbeginsel centraal. Initiatiefnemers moeten kunnen aantonen dat hun techniek veilig is.
Hoe zou ik ze graag willen zien (cursief is toevoeging op basis van avondje knutselen, dus is vast nog voor verbetering vatbaar):
1. Alle subsidies en fiscale regels en investeringsarrangementen die niet passen in een duurzame economie worden afgebouwd. Resterende subsidies worden, waar mogelijk, vervangen door overheidsgaranties en –kredieten.
10. Er worden geen vergunningen verstrekt voor boringen naar schaliegas zolang we onvoldoende weten over de risico’s voor mens en milieu. Ook bij andere risicovolle technieken staat het voorzorgsbeginsel centraal. Initiatiefnemers moeten kunnen aantonen dat hun techniek veilig is. De Nederlandse overheid sluit investeringen in schaliegas via Energiebeheer Nederland uit.
Waarom?
De formulering van 1 bevat een kleine voetangel. Het klinkt namelijk zo mooi, maar het werkt net als met de hypotheekrenteaftrek. Ministers van Financien hebbe deze de afgelopen jaren stelselmatig weigeren te beoordelen op effectiviteit. Het is juridisch gezien namelijk geen subsidie of belastingheffing, maar een aftrekpost. En het effect van aftrekposten wordt niet geevalueerd.
Evenzo kan Bernard Wientjes (ondanks zijn oude uitspraak duurzaamheid = innovatie) rustig volhouden dat er geen sprake is van subsidies voor bv. fossiele energie. Economisch heeft hij ongelijk, fiscaal en juridisch heeft hij echter gelijk. Het gaat namelijk om fiscale voordelen (bv. vervroegd afschrijven van investeringen in kleine gasvelden), investeringsregelingen (bv. de risicodragende investeringen van Energiebeheer Nederland in exploratie en exploitatie van Nederlandse gas- en olievelden, dus ook van teerzandolie en in de toekomst van schaliegas) en degressieve tarieven (bv. van de energieheffing waar het idee is dat bedrijfsleven en particulieren beide 50% van de opbrengst ophoesten). Voor vergroening is het dus zaak om te zorgen dat ook fiscaal voordelige regels en investeringsregelingen aangepast worden. Dat is een taaier proces dan subsidies afschaffen, maar wel broodnodige voor een duurzame economie.
Bij de huidige formulering van punt 10 weten olie- en gasbedrijven nog steeds dat ze voor 40% van het benodigde kapitaal voor de winning van schaliegas een beroep kunnen doen op de Nederlandse staat (zoals Nederland via EBN ook in de winning van teerzandolie in Schoonebeek investeert). Die investeringen zijn risicodragend, wat betekent dat de Nederlandse staat tot 40% (of minder als de staat een kleiner deel van het veld heeft) van het financiële risico van proefboringen (exploratie) en winning voor haar rekening neemt. Sinds de RSV affaire is de olie- en gasindustrie de enige sector die permanent op zulke ruimhartige risicodragende ondersteuning kan rekenen. Het lijkt me hoog tijd dat GroenLinks zich hard gaat maken om daar wat aan te doen. Dat zorgt meteen voor een stukje extra risico en onzekerheid voor fossiele grondstofwinning. Voor de leden die het belang daar neit van snappen: Ik denk dat ieder lid van Holland Solar gratis komt uitleggen wat extra risico doet met je business case…
Het is wel zaak om nog na te denken over de manier waarop je de aardgasbaten regelt als EBN niet investeert in schaliegaswinning.
De concept tekst voor een amendement van deze strekking vind je hier.
Geef een reactie