Krispy's Blog

2024 was wereldwijd het warmste jaar ooit. Al is het vooralsnog een mysterie wat de oorzaken daarvan waren, twee staan als een paal boven water: door mensen veroorzaakte klimaatverandering en El Niño. Ondanks dat 2024 het warmte jaar ooit was hebben we in december behoorlijk moeten stoken om ons huis warm te houden. Ook lieten zowel de zon als de wind het een deel van de maand afweten. Dat betekent dat we behoorlijk wat elektriciteit gebruikt hebben voor verwarming van ons huis.

Energiekosten

Tijd om te kijken met welk type energiecontract we het voordeligst uit waren geweest. Let wel: we hebben een vast contract (1 jaar) en wekken een groot deel van ons elektriciteitsgebruik op jaarbasis zelf op via onze winddelen en zonnepanelen.

Ondanks dat de productie van onze winddelen en zonnepanelen in december tegenviel laat bovenstaande grafiek zien dat we goedkoper uit waren met een vast contract in combinatie met onze winddelen en zonnepanelen dan met een dynamisch tarief. Zonder zonnepanelen en winddelen was de situatie anders geweest, dan was een dynamisch contract gunstiger geweest.

Op jaarbasis zou een dynamisch contract 10% goedkoper zijn geweest dan onze huidige strategie met een vast contract i.c.m. zonnepanelen en winddelen. Onze energiekosten bedroegen in 2024 Euro 1.696. Langzaam naderen we zo weer het niveau van onze energiekosten in 2021, toen we in totaal Euro 1.927 aan energiekosten hadden. Daarvan was ongeveer Euro 1.780 variabele kosten voor gas en elektriciteit en Euro 150 vaste kosten voor energie (inclusief de vaste teruggave energiebelasting). In 2024 waren onze variabele kosten aan elektriciteit Euro 1.250 en onze vaste energiekosten Euro 440.

Onze winddelen hebben ons op jaarbasis Euro 290 bespaard, onze zonnepanelen Euro 375.

Ten opzicht van 2023 is onze energierekening gestegen. Dit komt met name door de stijging van de vaste kosten. De netwerkkosten en de vaste aansluitkosten van het energiebedrijf zijn samen met Euro 110 gestegen naar Euro 550. Ook de vaste kosten voor onze winddelen zijn gestegen van Euro 280 naar Euro 520. Terwijl de opbrengsten van onze winddelen gedaald zijn van Euro 1.500 naar Euro 810.

Energiegebruik

Ons energiegebruik is in december net boven de 1.500 kWh uitgekomen. Daarmee is het energiegebruik in de maand december sinds 2019 gestaag gestegen. Deels doordat we dit jaar door griep minder weg zijn geweest met de kerstdagen.

In december lag ons energiegebruik hoger dan in eerdere jaren. Vooral voor apparaten en verwarming hebben we meer energie gebruikt. Voor warm water lag het energiegebruik juist lager.

Op jaarbasis lag onze energievraag in 2024 op 9.937 kWh. Dat is 3% minder dan in 2023. Waarvan 29% voor warm water, 39% voor apparaten en 32% voor verwarming. Gemiddeld genomen ligt onze energiegebruik sinds de overstap van aardgas naar infraroodverwarming 19% lager.

Warm water

Voor warm water zijn we nu bijna 3 jaar volledig van het gas af. We hebben vanaf 2011 een zonneboiler. Drie jaar geleden hebben we ook een HeatCyle van DeWarmte laten installeren en vanaf de eerste dag van de Russische invasie in Oekraïne hebben we het gas dichtgedraaid en de cv-ketel uitgezet. Inmiddels is de gasaansluiting ook al weer een tijdje verwijderd.

De HeatCycle heeft ons in december voor het eerst in lange tijd weer kopzorgen bezorgd. De week voor kerst hadden we een aardlekprobleem, dat uiteindelijk terug bleek te leiden op de aansluiting van de HeatCycle op het elektrisch element dat de legionella-run verzorgd. Met hulp van DeWarmte heb ik het probleem zelf kunnen verhelpen en het element weer veilig aan weten te sluiten. Daarna werkte het systeem weer en bleek ook het elektrische element nog te werken.

De COP van het systeem is inmiddels wel behoorlijk teruggezakt tot 1,1 in december. Wat betekent dat het systeem veel elektriciteit verbruikt om warmte terug te winnen.

In heel 2024 valt op dat de COP vanaf maart aanzienlijk gedaald is en na een korte opleving in mei eigenlijk het hele jaar maar net boven de 1,0 heeft gelegen. Op jaarbasis bedraag onze COP 1,6. Oftewel: met iedere kWh elektriciteit weten we 1,6 kWh warmte terug te winnen. Niet echt een hele goede prestatie.

Over de afgelopen jaren lag de COP van onze HeatCycle gemiddeld op 2,4. In 2022 en 2023 heeft het systeem beduidend beter gepresteerd met een COP van respectievelijk 3,4 en 3,2. Uit reacties via de mail en bij nalezen op Tweakers blijk ik niet de enige die te maken heeft met een dalende prestatie van het systeem. Op de website van DeWarmte wordt de HeatCycle ook niet meer aangeboden.

Verwarming

In december hebben we behoorlijk wat elektriciteit verbruikt voor verwarming. Deels komt dit doordat ik met de instellingen heb lopen spelen om te kijken of een minder grote nachtverlaging tot een lager energiegebruik en een lagere piek in het gebruik zou leiden. Conclusie: experiment niet geslaagd. Het energiegebruik is met 2,3 kWh/gewogen graaddag het hoogste sinds de overstap naar infraroodverwarming. De instellingen heb ik daarom weer teruggedraaid. Ook in de elektriciteitspiek in de ochtend maakt het niet noemenswaardig uit.

Op jaarbasis ligt ons werkelijk energiegebruik voor verwarming door mijn experiment (en doordat we met de feestdagen meer thuis zijn geweest) weer boven de 3.000 kWh per jaar. Ons energiegebruik ligt nog wel 40% lager dan met een cv-ketel. Het energiegebruik lag in 2024 wel 3% hoger dan het langjarig gemiddelde met infraroodverwarming. Terwijl we in november nog 3% minder gebruikt hadden dan het langjarig gemiddelde. Nogmaals: mislukt experiment.

Energieaanbod

In december hebben we een stuk meer elektriciteit in moeten kopen dan vorig jaar. Deels doordat onze warmtepomp het veel minder goed heeft gedaan dan in voorgaande jaren, deze produceerde 80% minder warmte. Hierdoor hebben we meer stroom nodig gehad voor warm water. Een andere reden is dat onze winddelen 20% minder stroom opleverden dan in 2023. Tot slot hebben we ook meer elektriciteit voor verwarming gebruikt.

Op jaarbasis hebben we in 2024 3% minder energie gebruikt dan in 2023. We hebben wel 67% meer elektriciteit ingekocht dan in 2023. De totale hoeveelheid ingekochte elektriciteit komt daarmee op 2.211 kWh. Dat komt doordat onze zonneboiler en warmtepomp 28% minder warmte hebben geproduceerd, door 9% minder elektriciteitsproductie van onze zonnepanelen en door 7% minder opbrengst van onze winddelen.

De hogere inkoop van elektriciteit verklaart ook onze hogere energierekening. De daling van de elektriciteitsprijs kan niet op tegen zo’n grote stijging in onze afname.

CO2-uitstoot

Behalve een betaalbare energierekening, energiebesparen en van het aardgas af is ook CO2-reductie een belangrijk doel. Er zijn verschillende manieren om de CO2-uitstoot van energiegebruik te berekenen. Vooral als het om het elektriciteitsgebruik gaat. Ga je uit van de mix op moment van gebruiken? Ga je uit van de uitstoot van de marginale elektriciteitscentrale (de laatste die nog net aan moet om voldoende stroom op het net te zetten)? Of toch van het stroometiket van je leverancier?

Jaar	Integraal	Referentie	Grijs	Onbekend	Stroom-etiket
2011	2.690	3.019	2.730	2.385	2.730
2012	3.132	3.555	3.082	2.712	3.082
2013	2.930	3.093	2.901	2.763	2.901
2014	1.510	1.578	1.486	1.426	1.486
2015	1.626	1.709	1.585	1.520	1.359
2016	1.810	1.902	1.783	1.699	1.495
2017	1.636	1.718	1.639	1.568	1.384
2018	1.738	1.818	1.755	1.683	1.484
2019	1.483	1.727	1.656	1.420	767
2020	1.194	1.598	1.693	1.330	316
2021	1.712	2.678	2.429	1.882	332
2022	965	1.573	1.417	1.072	96
2023	687	1.169	1.045	772	0
2024	867	1.474	1.318	974	0
Totaal	23.980	28.611	26.520	23.206	17.433

Welke berekeningsmethode je ook wil hanteren, bovenstaande tabel laat duidelijk zien dat onze CO2-uitstoot in de loop van de jaren fors gedaald is. De daling verschilt per methode en sommige methodes laten in 2021 en 2024 een stijging zien ten opzichte van het jaar ervoor, doordat we in 2021 en 2024 meer elektriciteit in hebben gekocht dan de jaren ervoor. De trend is echter duidelijk.

Wat ook duidelijk is is dat alle methoden een daling van de CO2-emissie laten zien na de overstap voor verwarming met aardgas naar verwarming via infraroodverwarming. Wat in bovenstaande tabel ook goed te zien is is het effect van vergroening van de elektriciteitsvoorziening. Voor alle berekeningsmethoden is de CO2-reductie in 2024 groter dan de gemiddelde CO2-reductie t.o.v. aardgas. Dat komt doordat het aandeel hernieuwbare elektriciteit stijgt, waardoor de CO2-emissie per kilowattuur elektriciteit daalt.

Zelf aan de slag?

Mocht je de loterij gewonnen hebben dan kan je je woning in één klap verduurzamen. Voor de velen die de loterij niet winnen, zoals wij, zijn er ruim voldoende mogelijkheden om tips en tricks te vinden om zelf aan de slag te gaan in huis. Een logische eerste stap is daarbij om te beginnen bij kleine en goedkope maatregelen, bijvoorbeeld met de 7 tips om snel afscheid te nemen van de helft van je energierekening van huisfluisteraar Lars Boelen.

Wie het wat traditioneler aan wil pakken kan terecht bij MilieuCentraal, HIER of Vereniging Eigen Huis. Liever advies van een levend mens? Check of de lokale energiecoöperatie bij jou in de buurt of de gemeente vrijwillige energiecoaches heeft.