Krispy's Blog

Dat is de stelling die al jaren opgeworpen wordt, want het streefcijfer voor de kostprijs van duurzame energie is de kostprijs van elektriciteit die met steenkolen wordt opgewekt. De heilige graal van duurzame energievormen heet netpariteit. Een moeilijke term om te zeggen dat de elektriciteit die duurzaam wordt opgewekt even veel kost als elektriciteit van een kolencentrale (ongeveer 5 tot 7 Eurocent/kWh). De vraag is of dat terecht is. Kleinverbruikers (zowel particulier als zakelijk) betalen op dit moment namelijk ongeveer 19 Eurocent per kWh (door energiebelasting en BTW).

Ontwikkelingen zonne-energie

Terwijl de energiebelasting en de elektriciteitsprijs stijgt is de prijs van zonnepanelen is de afgelopen 12 maanden met ongeveer 40% gedaald. Dat is te zien aan de opkomst van nieuwe bedrijfsmodellen voor zonne-energie.

Bij die nieuwe bedrijfsmodellen koop je niet zozeer zonnepanelen, alswel een stabiele elektriciteitsprijs. Zo biedt Zon IQ zonnepanelen aan met de garantie dat de kosten van elektriciteit opgewekt met je zonnepanelen inclusief de financieringskosten gelijk zijn t.o.v. je huidige elektriciteitskosten. Bij Zonline koop je geen zonnepanelen, maar ga je betalen voor de elektriciteit die ze opwekken. Resultaat: de prijs van (een deel van) je elektriciteitsverbruik staat de komende 20 jaar vast. Dat is nog eens wat anders dan een 3 jaar vast contract…

De ondernemers en financiers van Zon IQ en Zonline verwachten ongetwijfeld ten minste een fatsoenlijke boterham te verdienen met hun business model. Dat kan niet anders betekenen dan dat zonnepanelen voor huiseigenaren die zelf over de financiële middelen beschikken een rendabele investering zijn. Voor Zon IQ geldt dat ze de garantie van een gelijkblijvende energierekening alleen zullen geven wanneer ze dat waar kunnen maken. En voor Zonline geldt dat ze van de opbrengst die zij ontvangen van huiseigenaren niet alleen hun eigen loon moet betalen, maar ook hun financiers.

Ontwikkelingen windenergie

Afgaand op het maximum subsidiebedrag voor windenergie op land ligt de kostprijs rond de 10 Eurocent per kWh. De energiebelasting ligt op 12 Eurocent per kWh. De simpelste manier om te zorgen dat wind op land zonder subsidie uit kan is deze twee tegen elkaar uitruilen. Een vrijstelling van energiebelasting voor afnemers van windenergie op land betekent dat particulieren ten minste 2 Eurocent korting per kWh krijgen, want best kans dat er windmolens zijn die voor minder dan 10 Eurocent elektriciteit produceren. Tegelijkertijd houdt de overheid de subsidie voor windenergie in haar zak en zijn er minder ambtenaren nodig om subsidieaanvragen voor duurzame energie te beoordelen.

Voor degene die zich zorgen maken wat te doen als de wind niet waait: geen nood, voor zover ik dat begrepen heb moet de windmolenexploitant in het Nederlandse systeem zelf zorgen voor reservecapaciteit. Daar betaalt de windmolenexploitant een vergoeding voor aan degene die reservecapaciteit achter de hand houdt. Wanneer er te veel windenergie bijkomt wordt de vraag naar reservecapaciteit groter, wat de prijs opdrijft. De hogere prijs wordt doorgerekend aan de consument die windenergie afneemt. De stijgende prijs van windenergie zorgt er voor de wetten van de vrije markt vanzelf voor dat de vraag daalt, of dat er evenwicht op de markt optreed.

Een hoge prijs voor reservecapaciteit zorgt er ook voor dat er meer aanbod komt van reservecapaciteit of dat er geïnvesteerd gaat worden in maatregelen of innovaties om de benodigde hoeveelheid reservecapaciteit te verkleinen (bv. accutechnieken).

Alternatieve manieren om wind op land, zonne-energie en biogas te stimuleren

De SDE+ is de bekendste regeling om duurzame energie te stimuleren. Deze wordt gefinancierd vanuit een opslag op de elektriciteitsrekening. Een alternatieve methodiek kan zijn om te kijken naar het grote succesnummer op gebied van verduurzaming: de automarkt. Door een combinatie van verschillende tarieven in de bijtellingsregel, motorrijtuigenbelasting en BPM is daar de afgelopen jaren een grote switch naar zuinigere en milieuvriendelijkere modellen gemaakt.

Voor groene elektriciteit en biogas kan een zelfde methodiek ontwikkeld worden, mits het gaat om technieken waarvan de kostprijs onder het tarief voor kleinverbruikers ligt. Waarbij ik met het tarief voor kleinverbruikers het tarief inclusief energiebelasting en BTW bedoel. Net als bij auto’s hoeft dat geen permanente regeling te zijn, maar kun je die best in termijnen afbouwen of de verschillen verkleinen. Wanneer de overheid, net als bij aardgas, wil meeprofiteren van de baten van publieke goederen als zon en wind kan ze ook overwegen om zelf mee te investeren. Zoals ze dat ook doet bij aardgas.

Het voordeel van zo’n systeem is dat particulieren voordeel krijgen van duurzame energie, wat het verzet een stuk minder groot zal maken. De komende 15 jaar Euro 360 korting per jaar op je energierekening? Dat kan, maar dan krijg je wel een windmolen in de buurt.. Praktijkvoorbeelden laten zien dat het verzet dan snel minder wordt. Eventueel kun je nog eisen dat particulieren zelf investeren in de opwekking van duurzame energie om van het voordeel te kunnen profiteren.

Tijdens de toepassing zullen nieuwe innovaties gedaan worden, die de kostprijs van duurzame energie verlagen. Waardoor duurzame energie ook voor middelgrote gebruikers en uiteindelijk grootverbruikers commercieel interessant wordt. Het bijkomend voordeel is dat een aantal grootverbruikers kan dienen als buffercapaciteit in tijden van veel of juist weinig aanbod aan duurzame energie.

PS merk ik op dat ik het in dit stuk nog niet eens heb gehad over het schrappen van regelingen die fiscaal of anderszins voordelig uitpakken voor fossiele energie.