Krispy's Blog

Eind februari hebben we onze cv-ketel uitgezet en sindsdien gebruiken we geen aardgas meer. We gebruiken enkel afvalwarmte, zonnewarmte en zonnestroom van eigen dak, aangevuld met windenergie van windturbines waar we mede-eigenaar van zijn en 1.200 kWh inkoop van groene stroom. Ondanks de stijging van het leveringstarief voor elektriciteit met ruim 250% ten opzicht van de eerste 11 maanden van 2021 zijn de elektriciteitskosten met slechts 20% gestegen. Dat komt voornamelijk doordat we een groter deel van onze elektriciteit zelf opwekken met zonnepanelen en winddelen. Onze totale energiekosten zijn de eerste 11 maanden van 2022 met 700 Euro gedaald t.o.v. 2021. Dat kom door verandering van overheidsbeleid.

Energierekening

Onderstaande grafiek laat de hoogte van onze energierekening per maand zien.

In de grafiek is goed zichtbaar dat we in het eerste kwartaal minder winddelen hadden, waardoor we meer elektriciteit in hebben moeten kopen. Ook is te zien dat we van mei tot en met oktober per saldo een negatieve energierekening hadden.

In oktober vielen de kosten mee door de elektriciteit van onze zonnepanelen en winddelen. In de andere maanden van het stookseizoen (oktober t/m maart) zijn de kosten fors door ons verbruik en de hoge elektriciteitstarieven. Over de eerst 11 maanden van 2022 bedroeg het gemiddelde leveringstarief 0,45 Eurocent, meer dan 3 keer zo veel als de 0,13 Eurocent die we in de eerste 11 maanden van 2021 betaalde. Wat al fors was, want in de jaren daarvoor lag het leveringstarief (exclusief energiebelasting en opslag duurzame energie) voor elektriciteit meestal tussen de 5 en 8 Eurocent per kilowattuur.

Ondanks fors gestegen hogere leveringstarieven zijn de kosten voor levering van elektriciteit met slechts 100 Euro (20%) gestegen. Dat komt doordat we in 2022 veel minder energie hebben ingekocht dan in 2021. Kochten we in de eerste 11 maanden van 2021 nog bijna 4.800 kWh gas en elektriciteit in, in 2022 is dat gedaald naar een kleine 1.700 kWh. Tegelijkertijd is onze eigen productie gestegen van een klein 2.900 kWh naar ruim 4.400 kWh.

Dat komt doordat we meer winddelen hebben gekocht en onze zonnepanelen meer stroom hebben geproduceerd. Over de stroom die onze winddelen opbrengen betalen we energiebelasting, opslag duurzame energie en een vergoeding voor onbalans kosten aan het energiebedrijf waar we een contract mee hebben. Enkel het leveringstarief wordt gesaldeerd.

De kostprijs van de elektriciteit van onze winddelen bedroeg over de eerste 11 maanden 14 Eurocent/kWh, inclusief btw, afschrijvingskosten en onbalans kosten. Inclusief energiebelasting en opslag duurzame energie bedroegen de kosten 23 Eurocent/kWh (inclusief btw). De kostprijs van de van het energiebedrijf afgenomen elektriciteit, inclusief energiebelasting, opslag duurzame energie en btw lag in dezelfde periode gemiddeld op 69 Eurocent per kWh. Een voordeel van 46 Eurocent per kilowattuur.

De totale kosten over de eerste 11 maanden van 2022 liggen onder de 800 Euro, fors lager dan 1.500 Euro in 2021 en terug op een niveau dat we sinds 2014 niet meer hebben gekend. Dat komt grotendeels door verlaging van de energiebelasting en opslag duurzame energie, en door de extra tegemoetkoming in de energiekosten van november.

Bruto energiegebruik

Ons bruto energiegebruik lag in de eerste 11 maanden van het jaar 3% lager dan ons zuinigste jaar sinds we hier wonen.

We hebben in totaal zo’n 6.100 kilowattuur gebruikt. Ik verwacht dat daar nog zo’n 1.000 kWh bijkomt in december. Daarmee maken we nog kans om het zuinigste jaar sinds we hier wonen te verbeteren.

Eerder dit jaar hebben we 6 winddelen bijgekocht om een groter deel van onze elektriciteit zelf te produceren. Op jaarbasis zouden we nu rond de 6.500 kWh zelf op moeten wekken, waarvan 2.000 kWh met zonnepanelen en 4.500 met winddelen. Er zijn nog steeds dagen met weinig wind en weinig zon, waarop de stroom die we gebruiken van fossiele energiecentrales komt. Door de combinatie van wind en zon wordt dat wel een stuk minder dan met enkel zonnepanelen. Onderstaande grafiek laat goed zien dat de elektriciteit die we van onze winddelen krijgen op jaarbasis fors in de lift zit. Nog niet op het niveau van 4.500 kWh, maar wel ruim boven de 2.000 kWh. In totaal produceren we nu op jaarbasis meer dan 4.000 kWh.

Ons netto energiegebruik ligt in de eerste 11 maanden van 2022 dan ook fors lager dan voorgaande jaren. Sinds de aankoop van extra winddelen en de installatie van de hybride warmtepomp schommelt het netto energiegebruik tussen de 1.200 en 2.300 kilowattuur. Ik verwacht dat het in december nog wel wat omhoog gaat, maar dat het netto energiegebruik onder de 2.500 kilowattuur blijft.

Dat we meer elektriciteit produceren met onze winddelen is ook goed zichtbaar in ons energiegebruik van de eerste 11 maanden door de jaren heen. In 2022 ligt de hoeveelheid elektriciteit die we ingekocht hebben bij het energiebedrijf een stuk lager, terwijl de hoeveelheid windenergie die we van onze winddelen krijgen stijgt. Volgend jaar verwacht ik dat dat doorzet, waarbij we (bij gelijkblijvend verbruik) bijna geen elektriciteit meer inkopen bij het energiebedrijf.

De grafiek laat ook goed zien hoe het aandeel aardgas in onze energiemix de afgelopen 10 jaar stapsgewijs is verlaagd. Met de grootste stappen vanaf 2019. De laatste stap hebben we dit jaar gemaakt. Inmiddels is onze gasmeter verwijderd en is ons huis volledig aardgasvrij. Vanaf volgend jaar zal ons gasverbruik 0 m3 per jaar zijn.

Energiegebruik naar toepassing

Ons energiegebruik valt uiteen in drie delen: warm water, verwarming en apparatuur.

In bovenstaande grafiek is goed zichtbaar dat het stookseizoen weer begonnen is. Het energiegebruik stijgt en dan met name het energiegebruik voor verwarming. Ook het energiegebruik voor apparaten is gestegen, wat niet gek is nu de dagen korter worden en er dus vaker ligt aan is in huis.

Op jaarbasis is ons energiegebruik voor warm water aan het dalen, net als het energiegebruik voor verwarming. Klimaatverandering zorgt er voor dat we ruim 1.000 kWh minder nodig hebben voor verwarming dan in de periode 1901-1930. De besparing t.o.v. de klimaatperiode 1991-2020 bedraagt ongeveer 300 kWh, waarmee de afgelopen 12 maanden warm zijn vergeleken met een gemiddeld jaar.

Klimaatverandering zorgt op jaarbasis voor 12,5% minder energiegebruik. Daarmee vormt klimaatverandering inmiddels ongeveer een even groot aandeel in ons totale energiegebruik als het energiegebruik voor warm water (12,7%). Apparaten vormen inmiddels het grootste aandeel in ons energiegebruik met 39,8%. Meer dan onze infraroodverwarming die 35% van ons energiegebruik vormt.

Warm water

De HeatCycle van De Warmte heeft zich in november goed gehouden. Aan het temperatuurverloop is wel goed zichtbaar dat november kouder en bewolkter is geweest dan oktober.

Bovenstaande grafiek laat goed zien dat de gemiddelde temperatuur van het boilervat begin november fors terugvalt. Toch hebben we op 1 dag na geen koude douche gehad. Die dag was 22 november en het temperatuurverloop van die dag zie je hieronder.

De gasfanaten zullen zich ongetwijfeld verkneukelen en afvragen wat er mis was gegaan. Het antwoord is heel simpel: ik heb waarschijnlijk ’s avonds op 21 november een verkeerd knopje ingedrukt waardoor de warmtepomp in standby modus is gezet. Daar kwam ik pas de volgende dag na werktijd achter toen het water lauw uit de kraan kwam en ik hoorde dat de warmtepomp de hele dag opvallend stil was geweest. DeWarmte reageerde gelukkig ook buiten kantooruren snel met een suggestie van wat mogelijk het probleem was en hoe ik dat zelf op kon lossen. Waarna goed te zien is dat de temperatuur ’s avonds weer rap opliep.

In bovenstaande grafiek met het energiegebruik en de energieproductie van de warmtepomp per dag is goed te ziend dat het probleem waarschijnlijk al op 21 november begonnen is. De energieproductie ligt die dag namelijk opvallend laag, niet gek als je de warmtepomp op standby zet. Op de andere dagen is goed zichtbaar dat de warmtepomp met een energiegebruik van 1 tot 4 kWh per dag ons water warm houdt. Op maandbasis hebben we in november 60 kWh gebruikt, terwijl we vorig jaar met aardgas 215 kWh gebruikte. Dat betekent dat we dit jaar in november 72% minder energie hebben gebruikt voor warm water dan in 2021.

Inmiddels heb ik ook alle leidingen van en naar de warmtepomp op zolder geïsoleerd, zodat er nog minder warmte verloren gaat. Nu nog de aanvoerleiding van warm water isoleren en dan is er weer een klein energiebesparingsklusje afgerond.

Verwarming

Sinds begin 2019 verwarmen we ons huis volledig met infraroodverwarming. Sindsdien is ons energiegebruik voor verwarming per gewogen graaddag (dus gecorrigeerd voor temperatuur) met gemiddeld 42% gedaald. Daarbij is niet gecorrigeerd voor de eenmalige piek in ons energiegebruik in 2013 en ook niet voor het hogere energiegebruik van twee jaar thuiswerken met corona.

Ook in bovenstaande grafiek is te zien dat het stookseizoen weer is begonnen. Ons energiegebruik per gewogen graaddag lag nog wel onder het jaargemidddelde. Ten opzicht van vorig jaar november lag ons energiegebruik per gewogen graaddag 29% lager.

Op maandbasis hebben we in november 315 kWh gebruikt voor verwarming. Dat is 36% minder dan in november 2021. Daarvan komt 10% doordat november 2021 warmer was dan november 2022 en 26% door zuiniger stookgedrag.

Op jaarbasis ligt ons energiegebruik voor verwarming met 2.968 kWh/jaar weer onder de 3.000 kWh/jaar. Daarmee naderen we de niveaus van voor corona. We besparen op dit moment ruim 1.000 kWh t.o.v. het energiegebruik op basis van het gemiddelde aantal gewogen graaddagen in de periode 1901-1930 en 20% t.o.v. het energiegebruik o.b.v. het gemiddelde aantal gewogen graaddagen in de periode 1991-2020.

Of we 2022 onder de 3.000 kWh afsluiten zal voor een groot deel afhangen van het weer de komende weken. Als we net zoveel verstoken als in 2021 kan dat lukken.

Conclusie

Ons energiegebruik ligt 3% lager dan in 2021, daarmee zitten we in lijn om te besparen op ons gebruik. Wat hard nodig is in de huidige aanbodcrisis. Ook zorgen onze zonnepanelen en winddelen er voor dat de effecten van de prijsstijgingen van elektriciteit onze deur grotendeels voorbij gaan.

Het is nog wel een vraagteken hoe de aangekondigde heffing op overwinsten van elektriciteitsproducenten gaat uitpakken. De windturbines waarin we deelnemen hebben namelijk een vermogen > 1 MW. Als de opbrengst van onze winddelen gemaximaliseerd wordt op 13 Eurocent per kilowattuur, dan kijken we de komende 7 maanden tegen een forse verhoging van onze energierekening aan. Volgens De Windcentrale wordt de opbrengst van de winddelen verrekend tegen leveringstarief, ook nu de heffing overwinsten elektriciteitsproducenten van kracht is. Daarmee werken onze winddelen en zonnepanelen als een schokbreker voor de huidige prijsstijgingen. Daarin zijn we niet uniek, want er in Nederland en in het buitenland meerdere initiatieven die hetzelfde bereiken.

Voor de Energiebank Schiedam betekent dat gelijkblijvende opbrengsten, want samen met GroenLinks Schiedam schenken we hen de opbrengst van 34 winddelen. In november hebben de winddelen ruim 1.800 kWh geproduceerd. Omgerekend ruim €1.000, het is nog even zoeken naar het geld om dat ook uit te kunnen keren. Want in het voorschot van het energiebedrijf wordt geen rekening gehouden met de opbrengst van deze extra winddelen. Gezien de hoge energie prijzen kan dat geld beter nu besteed worden door Energiebank Schiedam dan volgend jaar nadat we onze jaarafrekening hebben gekregen.