Groene stroom voor de industrie

In de commentaren op Sargasso (waar ik voor blog) is het een veel gebezigd argument: duurzame energie kan de industrie niet van betaalbare stroom voorzien. In Australië denken ze daar inmiddels anders over. De van oorsprong Engelse staal miljardair Gupta werkt daar gestaag aan zijn plannen om 10 GW aan zonne-energie te realiseren, waarmee hij onder andere zijn eigen staalfabrieken van stroom wil voorzien.

Gisteren maakte Gupta en de Zuid-Australische Kamer voor Mijnbouw en Energie (SACOME) een langjarige overeenkomst bekend om groene stroom te leveren aan vijf bedrijven. De verwachte besparing voor deze bedrijven ten opzichte van hun huidige energieprijs bedraagt 20 tot 50%. Deze kostenbesparing wordt bereikt door de nieuwe zonne-energie projecten te combineren met energieopslag en waterkracht. Onder de afnemers zit onder andere een kopermijn. De overeenkomst volgt op eerdere overeenkomsten die Gupta sloot, waaronder een overeenkomst om zonnestroom te leveren aan een staalfabriek in Victoria.

Kortom: het verhaal dat duurzame energie de basisindustrie niet van stroom kan voorzien kan in kolenminnend Australië naar de prullenbak. Nu nog in andere landen.

Dit bericht is eerder gepubliceerd op Sargasso.

Fox & Friends noemt Trump dictator

Open waanlink

Dit bericht is eerder gepubliceerd op Sargasso.

Energiek Schiedam sluit zich aan bij coöperatie Hoom

Energiek Schiedam wil bewoners ondersteunen bij energiebesparing, energieopwekking en bij het losgaan van gas. Een goede ondersteuning begint bij inzicht in het energieverbruik van een bewoner en van maatregelen die al genomen zijn in een huis, waarbij het aan de bewoner is om te beslissen met wie die informatie gedeeld wordt. Energiek Schiedam heeft in coöperatie Hoom een goede partij gevonden om deze doelstellingen te bereiken en heeft zich in mei als 19e lid van coöperatie Hoom aangemeld.

Wat is Hoom?

Coöperatie Hoom is een landelijke coöperatie die lokale energiecoöperaties en initiatieven ondersteunt bij energiebesparing in hun regio. Met behulp van Hoom kan Energiek Schiedam haar leden beter ondersteunen bij energiebesparing thuis.

Het Hoomdossier als handvat voor energiebesparing

Hoom ontwikkelt het Hoomdossier, dit is een handvat waarmee bewoners meer inzicht krijgen in zijn of haar energieverbruik en in de mogelijkheden voor energiebesparing. Met het Hoomdossier kan een bewoner de huidige situatie van zijn woning in beeld brengen. Deze situatie kan vergeleken worden met vergelijkbare woningen.

Bewoners kunnen ook aangeven wat de belangrijkste redenen zijn om energie te willen besparen: milieubewust, meer wooncomfort of geeft kostenbesparing de doorslag? Het Hoomdossier maakt per maatregel de kosten en baten inzichtelijk, adviseert in welke volgorde maatregelen het best genomen kunnen worden en laat zien hoe maatregelen op elkaar inwerken.

In toekomstige versies van het Hoomdossier wordt het voor bewoners mogelijk om anderen toegang te geven tot het Hoomdossier, waarbij de gegevens van de bewoner blijven. Wanneer de bewoner toegang geeft aan Energiek Schiedam kan de coöperatie de bewoner bijvoorbeeld ondersteunen bij het kiezen van maatregelen of wijzen op interessante acties van het Servicepunt Woningverbetering of de WoonWijzerWinkel.

Toekomstige ontwikkelingen backoffice Energiek Schiedam

In toekomstige versies van het Hoomdossier komen er ook koppelingsmogelijkheden met Econobis, het crm-pakket voor energiecoöperaties waar Energiek Schiedam sinds kort mee werkt. De backoffice van Energiek Schiedam krijgt op deze wijze vorm en biedt het bestuur en de actieve leden betere ondersteuning. Vanuit Econobis wordt ook gewerkt aan koppelingen met boekhoudsystemen, wat bij een toenemend aantal projecten belangrijk wordt voor Energiek Schiedam.

The following two tabs change content below.

Energiek Schiedam sluit zich aan bij Econobis

De ledenadministratie, de nieuwsbrief en andere onderdelen van de backoffice behoren niet tot de meest sexy onderdelen van Energiek Schiedam. Ze zijn echter wel van groot belang voor een slagvaardige en groeiende coöperatieve vereniging. Daarom heeft het bestuur besloten dat Energiek Schiedam zich aansluit bij coöperatie Ecode, deze coöperatie is een initiatief van ODE Decentraal (de landelijke koepelorganisatie van energie coöperaties) en ontwikkelt het pakket ECONOBIS. Dit ICT-platform biedt elk energie-initiatief in Nederland, zowel groot als klein, vanaf medio 2018 een integraal, breed gedragen en betaalbaar ICT-platform.

Huidige situatie

Tot begin dit jaar werd alle kennis en informatie verspreid vastgelegd in dropbox, mailchimp (nieuwsbrief) en google, en voor Zon op Wennekerpand is een externe partij ingeschakeld voor het voeren van de (financiële) administratie. Als eerste stap heeft het bestuur de afgelopen maanden alle informatie uit mailchimp, dropbox en het google account geordend in één google account. Ook zijn er verkennende gesprekken gevoerd met een accountant over de inrichting van de financiële administratie.

Sinds begin april hebben we toegang tot de pilot omgeving van ECONOBIS. Inmiddels zijn de ledenadministratie, de contactgegevens van geïnteresseerden en de nieuwsbrief daar grotendeels in geïmporteerd. Ook draaien we de administratie van Zon op Wennekerpand schaduw om te testen hoe dit werkt.

Een bijkomend (groot) voordeel is dat de bescherming van persoonsgegevens binnen ECONOBIS in lijn is met de nieuwe Algemene verordening gegegevensverwerking en dat in de projectadministratie van ECONOBIS de kennis die andere energiecoöperaties hebben opgedaan met betrekking tot de regels van de Autoriteit Financiële Markten verwerkt worden. Op die manier kunnen het bestuur en de leden van Energiek Schiedam hun tijd en energie steken in de energietransitie binnen Schiedam.

Toekomstige situatie

Logo ECO_16mrt17

De huidige pilot omgeving bevat nog niet alle functionaliteit die nodig is voor de backoffice van Energiek Schiedam. Er wordt echter hard gewerkt aan de uitbreiding van het pakket. Een belangrijke toevoeging voor de leden van en geïnteresseerden in Energiek Schiedam is de ontwikkeling van de ledenportal. Daarmee wordt het mogelijk om de eigen gegevens te beheren en bijvoorbeeld aan te geven dat je geïnteresseerd bent om mee te helpen in een werkgroep of om te investeren in toekomstige projecten. Ook maakt het ledenportal het mogelijk om een koppeling aan te brengen tussen een formulier op de website en de database van ECONOBIS.

Verder wordt er gewerkt aan een koppeling tussen ECONOBIS en de financiële boekhouding en een beter groepenbeheer, zodat we gerichter emails kunnen sturen. Bijvoorbeeld een mail aan alle Schiedammers die hebben aangegeven in nieuwe projecten te willen investeren, zodat ze eerder op de hoogte zijn dan mensen van buiten Schiedam. Op die manier kunnen we samen werk maken van nieuwe energie voor en door Schiedammers.

Wil je meer weten over ECONOBIS? Lees dan het interview van mei 2017 met René van Vliet, penningmeester van ODE Decentraal en projectleider van Project ECO.

Dit bericht is eerder gepubliceerd op de website van Energiek Schiedam.

Vanaf 2020 landelijk verbod op varend ontgassen voor binnenvaart

Het Ministerie van Infrastructuur en Water heeft vorige week bekend gemaakt dat er vanaf 2020 een landelijk ontgassingsverbod komt voor binnenvaarttankschepen. Minister Van den Nieuwenhuizen wil dat de internationale afspraken hierover halverweg 2020 in Nederland ingevoerd zijn. Mark Lensselink, die al in 2010 vragen stelde over varend ontgassen aan het dagelijks bestuur van Hoek van Holland en zicht sindsdien inzet voor een verbod op varend ontgassen, zegt in een reactie:

Het heeft even geduurd, maar de uitstoot van benzeen en andere zwaar toxische stoffen wordt verder aangepakt. Dat is goed nieuws voor de bewoners, blootstelling aan Vossen kan echt niet


Ontgassen wat is het ook al weer?

Nadat schippers hun lading hebben gelost is het soms nodig om de ruimen te ontdoen van restanten van die lading. Waar het vluchtige stoffen betreft wordt dit vaak gedaan door middel van het ontgassen van het varende schip aan de buitenlucht.

De dampen die daarbij vrijkomen, bijvoorbeeld van benzeen of benzeenhoudende stoffen, kunnen milieu- en gezondheidsschade veroorzaken. Met behulp van ontgasinstallaties op de wal of op het schip kunnen schepen echter gecontroleerd worden ontgast.

Omvang emissies
Sargasso toonde in 2013 aan op basis van gegevens van CE Delft aan dat de emissies van varend ontgassen een factor 10 hoger lagen dan het RIVM rapporteerde via emissieregistratie.nl (korte versie, lange versie). De emissies daalde ook niet, zoals de VNCI beweerde, maar lagen juist een factor 10 hoger dan officieel werd gerapporteerd. De publicatie van Sargasso leidde tot Kamervragen van de SP en GroenLinks, ook op lokaal en provinciaal niveau zijn de afgelopen jaren geregeld vragen gesteld over varend ontgassen. Uiteindelijk paste het RIVM de emissiecijfers voor varend ontgassen aan.

Wachten op internationaal verbod
Staatssecretaris Mansveld reageerde in 2014 dat ze wilde inzetten op een internationaal verbod i.p.v. een landelijk verbod. Meerdere provincies hebben hier niet op gewacht en voerden de afgelopen jaren een provinciaal verbod in, te beginnen met Zuid-Holland en Noord-Brabant. Inmiddels gevolgd door o.a. de provincies Utrecht, Noord-Holland en Gelderland.

Fasering invoer nationaal verbod
De invoering van het nationaal verbod op varend ontgassen begint met een verbod op het ontgassen van motorbrandstoffen en benzeen in 2020, gevolgd door een verbod op vloeistoffen die meer dan 10% benzeen bevatten in 2022 en in 2023 een verbod op het ontgassen van de meeste vluchtige organische stoffen.

Het is de bedoeling dat de de dampen die worden teruggewonnen worden afgegeven bij een ontvangstinstallatie. Teruggewonnen stoffen kunnen worden hergebruikt als grondstof, zodat een milieuvriendelijke kringloop ontstaat. Een voorstel dat Mark Lensselink en ondergetekende in 2013 al aan de Haagse ministeries deden, maar dat toen op juridische bezwaren en ambtelijke haarkloverij stuitte. Wanneer hergebruik van de teruggewonnen dampen niet mogelijk is kunnen schepen terecht bij een verwerkingsinstallatie die de dampen onschadelijk maakt.

Om de invoer van het nationaal verbod te begeleiden wordt een taskforce bestaande uit overheid en bedrijfsleven opgericht. Deelnemende partijen zijn de Rijksoverheid, havenbedrijven, de provincies Noord-Holland, Noord-Brabant, Utrecht, Gelderland, Overijssel, Flevoland en Zeeland, en Shell Nederland. In de taskforde werken verladers, industriepartijen, opslagbedrijven en vervoerders mee aan de invoer van het verbod op varend ontgassen voor binnenvaarttankschepen.

Handhaving

Het aangekondigde verbod op varend ontgassen vanaf 2020 is goed nieuws. Al blijven er na het lezen van het persbericht wel vragen. Bijvoorbeeld over handhaving van het verbod, over monitoring van de emissies, over de gevolgen van het verbod voor emissies bij laden en lossen, over de wijze waarop dedicatievaart en comptabiliteit geregeld worden. Bij dedicatievaart vervoert een schip meerdere keren achter elkaar slechts één stof, bijvoorbeeld benzeen. Tussendoor ontgassen van de tanks is dan niet nodig, maar om emissies naar de buitenlucht te voorkomen is een dampverwerkingsinstallatie bij de terminal of op het zeeschip waar geladen of gelost wordt nodig.

DCMR kon een aantal jaar geleden geen antwoord geven op vragen van Sargasso over welke terminals in de Rotterdamse haven beschikken over een dampverwerkingsinstallatie en welke enkel over een dampretourinstallatie beschikken. Bij zeeschepen is de vraag nog prangender, want deze willen geen damp boven hun lading in verband met internationale regelgeving voor de zeescheepvaart hierover.

Voor wat betreft de handhaving zijn bij Sargasso geen processen verbaal bekend uit provincies waar al een ontgasverbod geldt. In 2015 berichtte Sargasso op basis van de website Schiedams Nieuws dat DCMR geen daling van het aantal ontgassingen van benzeen kon ontdekken. DCMR ontkende dit nieuws tegen Sargasso. Een landelijk verbod maakt handhaving wel gemakkelijker, doordat ook Rijkswaterstaat actief kan gaan optreden en de onduidelijkheid over de status en handhaaafbaarheid van provinciale verboden op nationale vaarwegen verdwijnt.

De monitoring van emissies door varend ontgassen en van opslag- en overslag van vluchtige organische stoffen gebeurd momenteel op basis van rekenmodellen, die een hoog theoretisch gehalte hebben. Meting bij de tanks op de schepen zou een grote verbetering zijn. Uit het persbericht is niet op te maken of een dergelijke verbetering onderdeel uitmaakt van de plannen.

Toezichthouder: Duitsland kan helft kolencentrales sluiten voor 2030

Duitsland kan de helft van haar kolencentrales voor 2030 sluiten, zonder problemen voor de leveringszekerheid. Dat is de conclusie die de Duitse toezichthouder op het elektriciteitsnetwerk trekt. Voorwaarde is wel dat de geplande gascentrales volgens planning in gebruik genomen worden en dat de uitbreidingen van het elektriciteitsnetwerk (met name het hoogspanningsnet) afgerond worden. De topman van de Duitse energietoezichthouder (Bundesnetzagentur) geeft ook aan dat de oplopende kosten voor netstabiliteit waarschijnlijk worden veroorzaakt door het achterblijven van de netwerkcapaciteit.

Duitsland streeft naar 65% groene stroom in 2030 en wil eind 2018 plannen bekend maken voor het stoppen met kolen in de elektriciteitsvoorziening.

Link via Kees van der Leun.

Open waanlink

Dit bericht is eerder gepubliceerd als waanlink op Sargasso.

Klimaatbeleid: aanbodbeperking in de praktijk

Vorige maand schreef ik over de kansen die aanbodbeperkend klimaatbeleid volgens onderzoekers biedt. Afgelopen week toonde Bloomberg de kracht er van bij kolen. Al wordt de aanbodbeperking niet alleen veroorzaakt door overheidsbeleid, maar ook door een groeiend aantal financiers dat niet meer in bedrijven en projecten wil investeren die met kolen samenhangen.

Bloomberg beschrijft hoe het beleid van China om vervuilende kolenmijnen te sluiten en het opdrogen van financiering voor nieuwe kolenmijnen leidt tot een kleiner aanbod aan kolen, waardoor de prijs voor kolen stijgt en de winstgevendheid van kolencentrales onder druk staat. De winstgevendheid van kolenmijnbouwbedrijven stijgt ondertussen fors. Anglo American heeft zijn inkomsten uit kolen sinds 2015 zien verdrievoudigen, Glencore heeft ze zien verdubbelen en BHP Biliton rapporteert een verzesvoudiging van inkomsten uit kolen.

De stijgende financieringskosten zijn een van de redenen dat de mijnbouwbedrijven niet reageren met het aankondigen van plannen voor nieuwe mijnen, ondanks het feit dat de kolenprijs op het hoogste punt in jaren staat. Een groeiend aantal banken en grote institutionele investeerders wil niet meer in kolen investeren. Het niet van de grond komen van de Australische Carmichael kolenmijn is illustratief, het Indiase bedrijf Ardani weet de benodigde financiering niet rond te krijgen ondanks de openlijke steun van de Australische overheid.

De stijgende kosten van financiering zijn niet de enige oorzaak van het uitblijven van nieuwe kolenmijnen, want ook mijnbouwbedrijven die geen externe financiering aan hoeven te trekken voor de aanleg van een nieuwe kolenmijn zijn niet geïnteresseerd in de ontginning van nieuwe mijnen. De druk vanuit overheden en consumenten om het gebruik van kolen terug te dringen is een belangrijke reden hiervoor.

De hogere prijs van kolen zorgt er uiteindelijk voor dat de energietransitie versneld wordt. Door de hoge kolenprijs hebben kolencentrales meer concurrentie van gascentrales, windturbines en zonne-energie. De prijs van zonne-energie en windenergie daalt nog steeds, terwijl er geen zicht is op een hogere kolenproductie en de prijs van kolen dus hoog zal blijven. Uiteindelijk ondergraaft deze kostendaling de economische ratio om een vervuilende brandstof, zoals kolen, te blijven gebruiken. In de VS heeft de eerste eigenaar van kolen- en kerncentrales al faillissement aangevraagd. Bijkomend effect: de kolenmijnen draaien recordwinsten. Slim overheidsbeleid kan er voor zorgen dat dergelijke winsten afgeroomd wordt, zodat het voor maatschappelijke doelen ingezet kan worden. Bijvoorbeeld om de kosten van de energietransitie voor mensen met een minder diepe portomonnee te bekostigen.

Dit bericht is geschreven voor en eerder gepubliceerd op Sargasso.